والتر بنیامین
والتر بندیکس شونفلیس بنیامین (به آلمانی: Walter Bendix Schönflies Benjamin) (۱۵ ژوئیه ۱۸۹۲–۲۷ سپتامبر ۱۹۴۰)[۱] فیلسوف، مترجم، نویسنده، برنامه‌ساز رادیو[۲] و زیبایی‌شناس مارکسیست آلمانی-یهودی بود. وی از منتقدان امپریالیسم در غرب بود و به مبارزه با سرمایه‌داری پرداخت. بنیامین به نقد ابزارها و نمودهای سرمایه‌داری می‌پرداخت و آن‌ها را موجب تحولاتی خاص و غالباً منفی در اجتماع می‌دانست.[۳][۴]
| والتر بنیامین | |
|---|---|
 | |
| نام هنگام تولد | والتر بندیکس شونفلیز بنیامین |
| زادهٔ | ۱۵ ژوئیه ۱۸۹۲ برلین، امپراتوری آلمان |
| درگذشت | ۲۶ سپتامبر ۱۹۴۰ (۴۸ سال) پرتبو، خیرونا، کاتالونیا، اسپانیا |
| آرامگاه | پورت‌بو |
| دوره | فلسفه قرن بیستم |
| حیطه | فلسفه غرب فیلسوف، نویسنده، مترجم و منتقد |
| مکتب | فلسفه قاره‌ای مارکسیسم غربی هرمنوتیک مکتب فرانکفورت |
علایق اصلی | نظریه ادبی, زیبایی‌شناسی, فلسفه فناوری, معرفت‌شناسی, فلسفه زبان, فلسفه تاریخ |
ایده‌های چشمگیر | اثر هنری درعصر بازتولید مکانیکی, پرسه‌زن |
زندگی
والتر بنیامین، ۱۸۹۲ در یک خانوادهٔ مرفه یهودی در برلین زاده‌شد. او در دانشگاه فلسفه، تاریخ هنر، و ادبیات خواند. تز دکترای او مفهوم نقد هنری در رمانتیک آلمان نام داشت.[۵] او در جوانی مدتی خود را با عرفان و فلسفه در یهود مشغول کرد. از ۱۹۷۲ مجموعه آثار او با کمک آدورنو در دسترس علاقه‌مندان قرار گرفته‌است.
او، ۱۹۳۰–۱۹۲۰ بستگی نه چندان محکمی با مکتب فرانکفورت داشت،[۶] هر چه که گادامر و هورک‌هایمر به تحلیل‌های بنیامین خرده می‌گرفتند و معتقد بودند که به اندازه کافی دیالکتیکی نیستند، همین انتقادها به شهرت او در نهضت ضد مارکسیستی پسامدرنیستی انجامید. والتر بنیامین روشنفکری گشوده بود که به دلیل دوستی نزدیک خود با تئودو آدورنو از تاثیر پذیرفتگان از مکتب فرانکفورت قلمداد می‌شود. همچنین او به دلیل دوستی نزدیک با برتولت برشت نمایشنامه‌نویس مشهور کمونیست از او نیز تاثیر بسیار پذیرفته است. نوشته‌های او در حوزه‌ی زیبایی‌شناسی تاثیرات بسیاری خارج از آکادمی بر نظریه‌های هنر، ادبیات و رسانه گذاشته است. او همچنین آثاری از بالزاک، بودلر و پروست را به آلمانی ترجمه کرده است. او که در برلین متولد شده بود، بعد از ناکامی در طی کردن مدارج آکادمیک، دوره آمادگی برای استادی در دانشگاه را ناتمام رها کرد و به عنوان یک نویسنده خارج از آکادمی به امر نوشتن مشغول شد. او در سال ۱۹۳۳ به عنوان یک نویسنده سکولار پس از روی کار آمدن حزب نازی در آلمان، آنجا را به مقصد پاریس ترک کرد. در ۲۷ سپتامبر ۱۹۴۰، به دنبال فرار از فاشیسم آلمان، در مرز فرانسه و اسپانیا، دستگیر شد و برای فرار از تحویل به گشتاپو، دست به خودکشی زد.[۷]ظاهراً وی تعداد زیادی قرص مرفین خورده بود، گرچه تاکنون مرگ او مشکوک به نظر می‌رسد.
بعدها با انتشار کامل آثار بنیامین، به مرور اهمیت و ارزش افکار او به‌خصوص از منظر سیاسی-الهیاتی آشکارتر شد. منظری که امروزه کسانی چون اگامبن پروژهٔ فکری خود را به آن سمت‌وسو ادامه می‌دهند.
«تاریخ را فاتحان می‌نویسند، ولی هنر تاریخ به روایت شکست‌خوردگان است.»[۸] گفتهٔ اوست.
در نگاه دیگر متفکران
هانا آرنت او را از بزرگترین منتقدان هنری قرن بیستم می‌داند. دوست و همکار او در مکتب فرانکفورت، تئودور آدورنو، دربارهٔ او گفت «راز روش نبوغ‌آمیز او کشف ناسازگاری‌ها بود. او در دل هر متن عناصر ناهم‌خوان را می‌یافت.»، برتولت برشت مرگ او را بزرگترین ضایعه جبران‌ناپذیری دانست که نازیسم بر فرهنگ آلمان وارد کرد. ارنست بلوخ او را «فیلسوف بی‌همتای روزگار ما» خواند و هربرت مارکوزه گفته شناخت بحران فکری روزگار معاصر بدون پرداخت به آثار او ممکن نیست.[۹]
ترجمه به فارسی
- خرده شیشه های اندیشه: پاریس پایتخت قرن نوزده، ترجمه محمد حیاتی، نشر نیلوفر، 1400.
- متافیزیک جوانی و چند مقالۀ دیگر (مجموعۀ مقالات)، ترجمه محسن ملکی، تهران: نشر ناهید، 1400.
- نشانه‌ای به رهایی (گزیده مقاله‌ها)، ترجمه بابک احمدی، تهران: نشر تندر، ۱۳۶۴. (ویرایش دوم: نشر مرکز، ۱۳۹۸).
- عروسک و کوتوله: مقالاتی درباب زبان و تاریخ، ترجمه مراد فرهادپور و امید مهرگان، تهران: انتشارات گام نو، ۱۳۸۵.
- خیابان یک‌طرفه، ترجمه حمید فرازنده، تهران: نشر مرکز، ۱۳۸۹.
- برگزیده مقالات والتر بنیامین، ترجمه رؤیا منجم، تهران: نشر علم، ۱۳۹۳.
- نقد خشونت در کتاب رخداد: قانون و خشونت، صالح نجفی، امید مهرگان، مراد فرهادپور، ۱۳۹۲.
- مؤلف به مثابهٔ تولیدکننده در کتاب مؤلف به مثابهٔ تولیدکننده با دو مقالهٔ انتقادی از بوریس بودن و هیتواستیرل، ترجمه ایمان گنجی و کیوان مهتدی، نشر زاوش، ۱۳۹۶.
- بنیامین برای معماران، گزیده‌هایی از متن‌های مختلف، گردآوری و تحلیل برایان الیوت، ترجمه احسان حنیف، تهران: فکر نو، ۱۳۹۸.
- اثر هنری در عصر تکثیر مکانیکی در کتاب نظریه‌های زیبایی‌شناسی، گردآوری و ویرایش مارک فاستر گیج، ترجمه احسان حنیف، تهران: فکر نو، ۱۳۹۹.
کتاب‌شناسی
- Die Aufgabe des Übersetzers.1921
- Zur Kritik der Gewalt. In: Archiv für Sozialwissenschaften und Sozialpolitik. 1921 (pdf)
- Goethes Die Wahlverwandtschaften|Wahlverwandtschaften. In: Neue Deutsche Beiträge. 1924/1925
- Der Surrealismus. In: Die literarische Welt. 1929.
- Zum Bilde Prousts. In: Die literarische Welt. 1929
- Karl Kraus. In: Frankfurter Zeitung. 1931
- Franz Kafka. Zur zehnten Wiederkehr seines Todestages. Auszüge in: Jüdische Rundschau. 21. Dezember und 28. Dezember 1934.
- Das Kunstwerk im Zeitalter seiner technischen Reproduzierbarkeit (vier Fassungen 1935–1939). Erstausgabe [franz. Übers.] In: Zeitschrift für Sozialforschung. 1936
- Der Erzähler. Betrachtungen zum Werk Nikolai Lesskows. In: Orient und Occident. 1936.
- Eduard Fuchs, der Sammler und der Historiker. In: Zeitschrift für Sozialforschung. 1937
- Über einige Motive bei Baudelaire. In: Zeitschrift für Sozialforschung. 1939
- Über den Begriff der Geschichte (1940). In: Walter Benjamin zum Gedächtnis. 1942; Die Neue Rundschau. 1950
- Das Passagen-Werk (1928–1929, 1934–1940), hrsg. von Rolf Tiedemann, 2 Bände, Suhrkamp Frankfurt am Main 1983 Taschenbuchausgabe
- Berliner Kindheit um neunzehnhundert (1932–1934/1938). Mit einem Nachwort von Theodor W. Adorno und einem editorischen Postskriptum von Rolf Tiedemann. Fassung letzter Hand und Fragmente aus früheren Fassungen. Suhrkamp, Frankfurt am Main 1987.
پیوند به بیرون
- مقاله The Work of Art in the Age of Mechanical Reproduction اثر والتر بنیامین در Marxists.org
- «چگونه والتر بنیامین برنامه رادیویی ساخت». بی‌بی‌سی فارسی.
- لوح سپید: والتر بنیامین و معماری در عصر بی ثباتی
- سیاه‌مشق