Somme (departemint)
Somme (Pikardysk: Sonme) is in Frânsk departemint en de regio Opper-Frankryk. It is ien fan de 83 departeminten dy't op 4 maart 1790 yn de tiid fan de Frânske Revolúsje foarme waarden út in diel fan de provinsje Pikardje (Amiénois, Marquenterre, Ponthieu, Santerre en Vimeu). Fan 1960 oant 2015 hearde it by de regio Pikardje, dat sûnt 2016 yn de regio Hauts-de France opgyng.
| Somme | |
|---|---|
 Lokaasje fan it departemint Somme (read) yn Frankryk. | |
| flagge | wapen |
 |  |
| polityk | |
| soarte gebiet | departemint |
| lân |  Frankryk |
| regio |  Opper-Frankryk |
| haadplak | Amiens |
| grutste plak | Amiens |
| departemintsnûmer | 80 |
| sifers | |
| ynwennertal | 598.978 (2018) |
| oerflak | 6.170 km² |
| befolkingstichtens | 94 / km² |
| oar | |
| stifting | 1790 |
| tiidsône | UTC +1 |
| simmertiid | UTC +2 |
| koördinaten | 49°53′ N 02°25′ E |
| webside | somme.fr |
Geografy
It departemint grinzget yn it noarden oan de departeminten Pas-de-Calais en Nord, yn it easten oan it departemint Aisne, yn it suden oan it departemint Oise en yn it westen oan it departemint Seine-Maritime en it Kanaal.
Troch it departemint rint de rivier de Somme.
Skiednis
De rivier de Somme hat jimmeroan in grutte rol spile yn de skiednis fan de streek. Yn 1066 wie Saint-Valery-sur-Somme it plak dêr't de float fan Willem de Oermasterer de oerstek makke nei Ingelân.
De rivier spile ek in rol yn 1346 yn 'e striid tusken Eduard III fan Ingelân en Filips VI fan Frankryk en de fjildtocht dy't letter late ta de Slach by Azincourt yn 1415.
Yn 1636 yn de Tritichjierrige Oarloch fersloegen Spaanske troepen ûnder oanfiering fan Thomas Frans, prins fan Carignano, it Frânske leger oan de Somme.
Mar it meast bekend is de Slach oan de Somme yn de Earste Wrâldkriich. Dy slach duorre fan july oant novimber 1916 en Frankryk, it Feriene Keninkryk en Dútslân ferlearen mear as ien miljoen man sûnder ek mar wat terrein te winnen. Ek de grutte fjildslagen dy't lang om let de Dútsers stopten yn it Maitiidsoffensyf fan 1918 waarden útfochten yn de delte fan de Somme yn plakken lykas Villers Bretonneux.
Bestjoerlike yndieling
It departemint Somme is ûnder te ferdielen yn 4 arrondisseminten, 23 kantons en 772 gemeenten:
| Arrondissemint | Ynwenners 01.01.2018 | Oerflak (km²) | Ynwenners/km² | Kantons | Gemeenten |
|---|---|---|---|---|---|
| Abbeville | 124.338 | 1.563,89 | 80 | 6 | 164 |
| Amiens | 304.814 | 2.358,34 | 129 | 13 | 291 |
| Montdidier | 47.469 | 787,22 | 60 | 3 | 109 |
| Peronne | 94.041 | 1.497,30 | 63 | 4 | 208 |
| Departemint Somme | 570.662 | 6.206,75 | 92 | 23 | 772 |
Befolkingsûntwikkeling departemint Somme sûnt 1962
| Jier | 1962 | 1968 | 1975 | 1982 | 1990 | 1999 | 2008 | 2015 | 2018 |
| Ynwenners | 487.524 | 511.491 | 538.462 | 544.570 | 547.825 | 565.561 | 575.086 | 571.879 | 578.978 |
| Boarnen: Cassini en INSEE | |||||||||
Stêden
De grutste stêden neffens ynwennertal fan it departemint binne:
| Stêd | Ynwennertal | Arrondissemint |
|---|---|---|
| Amiens | 133.891 | Amiens |
| Abbeville | 22.837 | Abbeville |
| Albert | 9.810 | Péronne |
| Péronne | 7.595 | Péronne |
| Corbie | 6.307 | Amiens |
| Doullens | 5.998 | Amiens |
| Montdidier | 6.174 | Montdidier |
| Roye | 5.709 | Montdidier |
| Longueau | 5.693 | Amiens |
Ofbylden
Kliffen by Ault 
Baai fan de Somme 
Notre-Dame fan Amiens
Kastiel fan Rambures 
Thiepval
_-_2021-05-30_-_18.jpg)
| | |
|---|---|
01 Ain • 02 Aisne • 03 Allier • 04 Alpes-de-Haute-Provence • 05 Hautes-Alpes • 06 Alpes-Maritimes • 07 Ardèche • 08 Ardennes • 09 Ariège • 10 Aube • 11 Aude • 12 Aveyron • 13 Bouches-du-Rhône • 14 Calvados • 15 Cantal • 16 Charente • 17 Charente-Maritime • 18 Cher • 19 Corrèze • 2A Súd-Korsika • 2B Opper-Korsika • 21 Côte-d'Or • 22 Côtes-d'Armor • 23 Creuse • 24 Dordonje • 25 Doubs • 26 Drôme • 27 Eure • 28 Eure-et-Loir • 29 Finistère • 30 Gard • 31 Haute-Garonne • 32 Gers • 33 Gironde • 34 Hérault • 35 Ille-et-Vilaine • 36 Indre • 37 Indre-et-Loire • 38 Isère • 39 Jura • 40 Landes • 41 Loir-et-Cher • 42 Loire • 43 Haute-Loire • 44 Loire-Atlantique • 45 Loiret • 46 Lot • 47 Lot-et-Garonne • 48 Lozère • 49 Maine-et-Loire • 50 Manche • 51 Marne • 52 Haute-Marne • 53 Mayenne • 54 Merthe-et-Moselle • 55 Meuse • 56 Morbihan • 57 Moselle • 58 Nièvre • 59 Nord • 60 Oise • 61 Orne • 62 Pas-de-Calais • 63 Puy-de-Dôme • 64 Pyrénées-Atlantiques • 65 Hautes-Pyrénées • 66 Pyrénées-Orientales • 67 Bas-Rhin • 68 Haut-Rhin • 69 Rhône • 70 Haute-Saône • 71 Saône-et-Loire • 72 Sarthe • 73 Savoaye • 74 Opper-Savoaye • 75 Parys • 76 Seine-Maritime • 77 Seine-et-Marne • 78 Yvelines • 79 Deux-Sèvres • 80 Somme • 81 Tarn • 82 Tarn-et-Garonne • 83 Var • 84 Vaucluse • 85 Vendée • 86 Vienne • 87 Haute-Vienne • 88 Fogezen • 89 Yonne • 90 Territoire-de-Belfort • 91 Esonne • 92 Hauts-de-Seine • 93 Seine-Saint-Denis • 94 Val-de-Marne • 95 Val-d'Oise Oerseeske departeminten | |
 | Ofbylden dy't by dit ûnderwerp hearre, binne te finen yn de kategory Somme (departemint) fan Wikimedia Commons. |