Göteborg

Göteborg


	Gearradh-arm no Seula

Suidheachadh

Dùthaich

An t-Suain

Ceàrn

Bohuslän

Sgìre

Västra Götalands län

Co-chomharran

57° 42 00' Tuath
11° 58 00' Ear

Feartan fiosaigeach

Farsaingeachd

32.58 km²

Àireamh-shluaigh

526,054 (2012)

Dlùths

16,146.53/km²

Àireamh fòn

(+ 46) 31

Duilleag oifigeil

Duilleag Oifigeil

‘S e baile^[1] uabhasach mòr agus port^[2] cudromach air an àirde an iar-dheas na Suaine a tha ann an Göteborg (IPA: /ʝøtəˈbɔrj/, Beurla: Gothenburg, Liotuànais: Geteborgas, Laideann: Gothoburgum). Tha e suidhichte air caolas air a bheil Kattegat, a sgarras an t-Suain bho Danmhairg, aig beul na h-aibhne Göta, aig 10m os cionn ìre na mara,^[3] anns an roinn (Suainis: län) Västra Götaland,^[4] 396km air falbh bho Stockholm (prìomh-bhaile na dùthcha), 191km bho Helsingborg, 244km bho Mhalmö, 409km bho Uppsala agus 1,035km bho Bhoden.^[5] Chaidh Göteborg a stèidheachadh ann an 1621 leis an rìgh Gustavus Adolphus II,^[6] agus tha an t-ainm a' ciallachadh Dùn nan Gotach sa Ghàidhlig. Tha 526,054 duine a' fuireach ann,^[7] is 945,713 san sgìre air fad. 'S e a dàrna baile as motha na Suaine a tha ann cuideachd.^[8] Tha Alba agus na Tìrean Ìsle air buaidh mhòr a thoirt air Göteborg fad na linntean tro mheadhan a' mhalairt^[9] agus tha fiù 's sloinnidhean Albannach cumanta sa bhaile gus an latha an-diugh. 'S e an treas fear as aosta na dùthcha a th' ann Oilthigh Ghöteborg.

Freumhan an Ainm

Ged nach eil freumh-fhaclachd an ainm seo cho soilleir tha e coltach gur ann à gotn (Gàidhlig: gotach) agus borg (dùn) a tha an t-ainm.^[10] Bheireadh sin Dùn nan Gotach dhuinn sa Ghàidhlig an latha an-diugh agus Gothenburgh sa Bheurla Ghallta. 'S e co-dhàimh leis A' Bheurla Ghallda burgh a th' ann am borg.

Eachdraidh

Bho 1867 gu ruige 1929 b' e Elfrida Andrée a bh' ann cluicheadair-orgain na h-àrd-eaglaise, a' chiad thè a fhuair an dreuchdan seo a-riamh.^[11] Chaidh Oilthigh Ghöteborg a stèidheachadh an seo ann an 1891.^[12] Chaochail an sgrìobhadair Henning Mankell an seo ann an 2015.