Jacob Obrecht
Jacob Obrecht, nado na cidade flamenga de Gante, nos Países Baixos Borgoñóns, en 1457 ou 1458, e finado en Ferrara, Italia, en xullo de 1505, foi un compositor do Renacemento encadrado na escola francoflamenga.[1]
  | |
| Biografía | |
|---|---|
| Nacemento | 1457 Gante |
| Morte | 1 de agosto de 1505 (47/48 anos) Ferrara |
| Causa da morte | Morte natural (Peste ) |
| Datos persoais | |
| País de nacionalidade | Países Baixos borgoñóns |
| Relixión | Igrexa católica |
| Actividade | |
| Ocupación | compositor |
| Lingua | Lingua latina |
     | |
Obrecht foi durante a súa vida o compositor de misas máis afamado da Europa de finais do século XV, superado só, tras o seu falecemento, por Josquin des Prés, e compuxo ademais numerosos motetes e cancións.[2]
Traxectoria
Nado entre os anos 1457 e 1458, foi o único fillo de Willem Obrecht, un trompetista da cidade de Gante, e de Lijsbette Gheeraerts, que morreu en 1460, á idade de 20 anos. O seu suposto retrato, pintado en 1496 e atribuído a Hans Memling ou a un pintor próximo a el, dá a súa idade (38 anos), o que confirma, aproximadamente, a súa data de nacemento.[3]
.jpg)
Coñécense poucos datos acerca da súa formación, alén de que aprende a tocar a trompeta, probablemente, co seu pai. Aprende tamén (seguramente no coro dunha igrexa) a arte de contrapunto e da improvisación sobre un cantus firmus. É moi probablemente que Obrecht coñecese a Antoine Busnois, que traballaba na corte de Borgoña. En calquera caso, coñece con seguridade a súa música, xa que a súa primeira misa presenta coincidencias estilísticas moi significativas coas de Busnois.[4]
Entre 1472, aproximadamente, e 1479 realizou os seus estudos de Teoloxía, sen que hoxe se coñeza onde.
Entre 1479 e 1484, aproximadamente, Obrecht traballa para a igrexa de Santa Xertrude en Berg op Zoom. Pouco tempo antes de ser contratado, foi ordenado sacerdote e dixo que a súa primeira misa.[5]
O 28 de xullo de 1484 o cabido da catedral de Cambrai nomeouno mestre de capela. Ensínalles, xa que logo, aos nenos o canto litúrxico, a técnica do canto polifónico e, máis xeralmente, as diferentes disciplinas musicais. Pero Obrecht comeza a ser acusado de neglixencia no seu traballo e vese forzado a presentar a súa dimisión. O 21 de outubro de 1485 foi destituído polo cabido.[6]
A partir de aí, parece que Obrecht puido ter unha serie de traballos de pouca duración e pasar por dificultades financeiras, sen que iso fose óbice para gozar dunha boa reputación no contexto musical da súa época. Valla como exemplo que Johannes Tinctoris, estando en Nápoles, o distinguiu nunha curta listaxe de grandes compositores do momento.[7][8]
Aínda que a maioría das encargas feitas a Obrecht proviñan de Flandres, fixo, polo menos, dúas viaxes a Italia, unha vez en 1487 e unha segunda en 1505 por invitación do duque de Ferrara, Hércules I d'Este, que apreciaba moito a súa música, moi coñecida na época por toda Italia. Mais a morte do duque ese mesmo ano fai que Obrecht se atope novamente sen emprego. Non se coñece en que concicións queda na cidade ata a súa morte, ocasionada pola epidemia de peste do verán de 1505.[9][10]
Obra
Obrecht escribiu sobre todo música relixiosa (misas e motetes), aínda que tamén se lle coñecen algunhas composicións profanas[11][12]. Discípulo de Johannes Ockeghem, Jacob Obrecht foi, xunto con Josquin des Prés, un dos principais representantes da polifonía francoflamenga na fin da Idade Media e no inicio do Renacemento. Nas súas misas e nos seus motetes utilizou sempre a técnica do cantus firmus, pola que escribía, sobre unha melodía adoito preexistente, as restantes voces das composicións polifónicas.[13]
Adheriuse á innovación do estilo holandés. Adiantouse ao seu tempo, especialmente nos eidos da harmonía e da variación nos métodos de tratar unha melodía preexistente, e estes méritos fóronlle recoñecidos polos seus coetáneos.[14] [15]
Na seguinte listaxe recóllense as súas obras conservadas ata hoxe:
Misas
- Missa Adieu mes amours.
- Missa Ave regina celorum.
- Missa Beata víscera.
- Missa Caput.
- Missa Cela sans plus.
- Missa De Sancto Donatiano.
- Missa De Sancto Martino.
- Missa De tous biens playne.
- Missa Fors seulement.
- Missa Fortuna desperata.
- Missa Grecorum.
- Missa Je ne demande.
- Missa L'homme armé.
- Missa Libenter gloriabor.
- Missa Malheur me bat.
- Missa Maria zart.
- Missa O lumen ecclesie.
- Missa Petrus Apostolus.
- Missa Pfauenschwanz.
- Missa Pluriorum carminum (I).
- Missa Pluriorum carminum (II).
- Missa Rosa playsante.
- Missa Salve diva parens.
- Missa Scaramella (fragmento).
- Missa Sicut spina rosam.
- Missa Si dedero.
- Missa Sub tuum en praesidium.
- Missa Veci la danse barbari.
Misas que se lle atribúen
- Missa Gracuuly et biaulx.
- Missa De Sancto Johanne Baptista.
- Missa Je ne seray plus.
- Missa N'aray-je jamais.
- Missa Sine nomine.
- Missa Beata progenies.
Motetes relixiosos
- Alma Redemptoris mater.
- Ave Maris stella.
- Ave Regina coelorum.
- Beate es, Maria.
- Benedicamus in laude Jhesu.
- Cuius sacrata víscera (I).
- Cuius sarata víscera (II).
- Factor orbis / Veni, Domine.
- Haec deum caeli.
- Inter praeclarissimas virtutes.
- Laudemus nunc dominum.
- Laudes Christo redemptori.
- Mater Patris, nati nata.
- Mile quigentis / Requiem.
- O Beate basili / O beate pater.
- Omnis spiritus laudet.
- O preciosissime sanguis.
- Parce domine.
- Quis numerare queat.
- Regina celi.
- Salve crux, arbor vite / O cerne lignum;
- Salve Regina (I).
- Salve Regina (II).
- Salve Regina (III).
- Salve sancta facies / Homo quidam.
- Se bona suscepimus.
- Se sumpsero.
Motetes de atribución cuestionable
- Discubuit Jesus.
- Judea et Jerusalem.
- Magnificat.
- Nec mihi, nec tibi.
Cancións profanas neerlandesas
- Als al de weerelt.
- Den haghel ende morrer calde snee.
- Hebbe gheen ghelt.
- Ic draghe de mutse clutse.
- Ic hoerde de clocskins luden.
- Ic ret my itu spacieren.
- Ic weinsche alle scoene vrouwen.
- Lacen adieu.
- Laet u genoughen.
- Meskin es hu (adiu, adiu).
- Moet mij laten u vriendelic schijn.
- Rompeltier.
- Sullen wij langhe in drucke.
- T'Andernacken.
- T'meisken foi'jonck (tusche in Busche).
- Tsat een (cleen) meskin.
- Waer sij di han.
- Wat willen wij metten.
- Weet ghy wat mijnder jonghen herten.
Cancións profanas francesas
- Fors seule.
- Helas mon bien.
- J'ai pris amours.
- Ma menche vel m buche.
- Marion la doulce.
- Se bien fait.
- Tant que nostre argentdura.
Outras
- La Tortorella.
- Fuga.
- Pezas instrumentais.
Discografía
- Flemish Masters, Virginia Arts Recordings, VA-04413, interpretación de Zephyrus. Inclúe a misa de Obrecht Missa Sub tuum presidium, así como motetes de Willaert, Clemens non Papa, Ockeghem, Josquin des Prés, Mouton e Nicolas Gombert.
- Missa Maria zart, Gimell CDGIM 032, interpretación de Tallis Scholars, baixo a dirección de Peter Phillips.
- Jacob Obrecht. Chansons, Songs, Motets. Interpretación de Capilla Flamenca e Piffaro, 2005 (Eufoda 1361).
- Missa Sub Tuum Praesidium. The Clerks Group, Gaudeamus.
- Missa Malheur Me Bat. The Clerks Group, Gaudeamus 1998.
- Missa Sancto de Donatiano. Capella Pratensis, Fineline 2009.
- "Jacob Obrecht. The Sound and the Fury". ORF 2009.
Notas
Véxase tamén
Ligazóns externas
- Biografía e discografía de Jacob Obrecht. En Medieval.org.
- Partituras de Jacob Obrecht en Choral Public Domaij Library.
- Partituras de Jacob Obrecht en International Music Score Project.
- Interpretacións en liña das obras de Obrecht en Youtube.