Tratado de París (1898)
O Tratado de París do 10 de decembro de 1898 marcou o fin da Guerra hispano-estadounidense. España perdeu as últimas colonias de América, así como as illas Filipinas e outras posesións no Pacífico.[1] Filipinas, xunto con Guam e Porto Rico, foron oficialmente cedidas aos EUA por 20 millóns de dólares.[2]
Durante as negociacións, España tentou incluír numerosas emendas. Porén, ao final tivo que aceptar todas as imposicións estadounidenses, xa que perdera a guerra. Amais, era consciente de que o poderío armamentístico estadounidense podería ameazar outras posesións españolas en Europa e África.
O tratado foi asinado sen a presenza dos representantes dos territorios invadidos, o que provocou un gran descontento entre a poboación das excolonias. Filipinas acabaría enfrontándose aos EUA na guerra filipino-estadounidense.
Negociadores
Os membros da delegación estadounidense eran William R. Day, William P. Frye, Cushman Kellogg Davis, George Gray e Whitelaw Reid. Tres deles eran senadores. A delegación española estaba formada por Eugenio Montero Ríos, Buenaventura de Abarzuza, José de Garnica, Wenceslao Ramírez de Villa-Urrutia e Rafael Cerero. Nas negociacións participou tamén o diplomático francés Jules Cambon.
Artigos principais
Artigo I
España renuncia todo dereito de soberanía e propiedade sobre Cuba. En atención a que dita illa, cando sexa evacuada por España, vai ser ocupada polos Estados Unidos, os Estados Unidos mentres dure a súa ocupación, tomarán sobre si e cumprirán as obrigacións que polo feito de ocupala, imponlles o Dereito Internacional, para a protección de vidas e facendas.
Artigo II
España cede aos Estados Unidos a Illa de Porto Rico e as demais que están agora baixo a súa soberanía nas Indias Occidentais, e a Illa de Guam no Arquipélago das Marianas ou Ladróns.
Artigo III
España cede aos Estados Unidos o arquipélago coñecido polas Illas Filipinas, que comprende as illas situadas dentro das liñas seguintes: (segue definición de coordenadas do territorio filipino).
Consecuencias
- Véxase tamén: Guerra filipino-estadounidense.
Os EUA asentáronse en Porto Rico, en Filipinas e na illa de Guam a cambio dunha indemnización de 20 millóns de dólares a España. Tamén anexaron o paso as illas Hawai. Cuba obtivo unha independencia artificial, baixo alta vixilancia estadounidense, e cédelles aosEstados Unidos de América o dereito a instalar bases sobre esta illa ao sur de Florida.
O 20 de maio de 1902, o xeneral estadounidense Wood entregou a administración da illa ao seu primeiro Presidente, Estrada Calibrador. Pero Washington conservou un dereito de fiscalización e intervención sobre os asuntos cubanos en virtude da denominada "emenda Platt". Esta illa volveuse independente baixo o protectorado americano. Ata 1934, a emenda obrigaba a Cuba a obter a autorización dos EUA para asinar calquera acordo diplomático.
Desde 1961, as relacións entre Cuba e os EUA deterioráronse por consecuencia da Revolución Cubana, de signo marxista-leninista, afín á URSS e liderada por Fidel Castro. Dende 1964, este estado non forma xa parte da Organización dos Estados Americanos, creada en 1890. En 1973, algúns países reclaman o restabelecemento das relacións diplomáticas con Cuba.
Filipinas converteuse nunha República independente en 1946. Porto Rico obtivo en 1952 por parte dos Estados Unidos de América un estatuto de Estado libre.