પંચમહાલ જિલ્લો
પંચમહાલ જિલ્લો ભારત દેશના પશ્ચિમ ભાગમાં આવેલા ગુજરાત રાજ્યમાં આવેલો એક મહત્વનો જિલ્લો છે. પંચમહાલ એટલે કે પાંચ મહાલ (જિલ્લા). આ પાંચ જિલ્લા ગ્વાલિયરના સિંધિયા રાજાએ બ્રિટિશરોને સોંપ્યા હતા. આ આખા વિસ્તારને બ્રિટિશરોએ પંચમહાલ તરીકે નામ આપ્યું હતું. પંચમહાલ જિલ્લાનું મુખ્યમથક ગોધરા ખાતે આવેલું છે.
પંચમહાલ જિલ્લો | |
|---|---|
જિલ્લો | |
.svg) જિલ્લાનું ગુજરાતમાં સ્થાન | |
| અક્ષાંશ-રેખાંશ: 22°45′N 73°36′E / 22.750°N 73.600°E | |
| દેશ |  ભારત |
| રાજ્ય | ગુજરાત |
| મુખ્યમથક | ગોધરા |
| વિસ્તાર | |
| • કુલ | ૫,૦૮૩.૧૪ km2 (૧૯૬૨.૬૧ sq mi) |
| વસ્તી (૨૦૧૧) | |
| • કુલ | ૨૩,૮૮,૨૬૭ |
| ભાષાઓ | |
| • અધિકૃત | ગુજરાતી, હિંદી |
| સમય વિસ્તાર | UTC+૫:૩૦ (ભારતીય માનક સમય) |
| વેબસાઇટ | panchmahaldp.gujarat.gov.in |
અર્થતંત્ર
ઇ.સ. ૨૦૦૬ના પંચાયતી રાજ મંત્રાલયના અહેવાલ અનુસાર પંચમહાલ જિલ્લાનો દેશના સૌથી પછાત ૨૫૦ જિલ્લામાં સમાવેશ થતો હતો.[૧] તે ગુજરાતના ૬ જિલ્લાઓમાં બેકવર્ડ રિજીયન ગ્રાંટ ફંડ પ્રોગ્રામ (BRGF) હેઠળ સહાય મેળવતો એક જિલ્લો છે.[૧]
વસ્તી
૨૦૧૧ની વસ્તી ગણતરી મુજબ આ જિલ્લાની જનસંખ્યા ૨૩,૮૮,૨૬૭ હતી.[૨] ભારતના ૬૪૦ જિલ્લાઓમાં વસ્તી પ્રમાણે જિલ્લો ૧૮૭મો ક્રમ ધરાવે છે.[૨] જિલ્લાની વસ્તી ગીચતા 458 inhabitants per square kilometre (1,190/sq mi) છે.[૨] તેનો વસ્તી વધારાનો દર ૨૦૦૧-૨૦૧૧ દરમિયાન ૧૭.૯૨% રહ્યો હતો.[૨] પંચમહાલમાં લિંગ પ્રમાણ ૯૪૫ છે,[૨] અને સાક્ષરતા દર ૭૨.૩૨% છે.[૨]
| વર્ષ | વસ્તી | ±% p.a. |
|---|---|---|
| ૧૯૦૧ | ૨,૮૧,૮૭૬ | — |
| ૧૯૧૧ | ૩,૬૪,૪૨૪ | +2.60% |
| ૧૯૨૧ | ૪,૨૩,૯૯૨ | +1.53% |
| ૧૯૩૧ | ૫,૦૪,૫૮૦ | +1.76% |
| ૧૯૪૧ | ૫,૮૦,૫૬૩ | +1.41% |
| ૧૯૫૧ | ૬,૯૪,૦૫૪ | +1.80% |
| ૧૯૬૧ | ૮,૮૮,૫૪૯ | +2.50% |
| ૧૯૭૧ | ૧૧,૦૬,૪૪૧ | +2.22% |
| ૧૯૮૧ | ૧૩,૭૫,૧૦૧ | +2.20% |
| ૧૯૯૧ | ૧૬,૮૨,૩૩૩ | +2.04% |
| ૨૦૦૧ | ૨૦,૨૫,૨૭૭ | +1.87% |
| ૨૦૧૧ | ૨૩,૯૦,૭૭૬ | +1.67% |
| સંદર્ભ:[૩] | ||
તાલુકાઓ
પંચમહાલ જિલ્લામાં ૭ તાલુકાઓ આવેલા છે:
રાજકારણ
વિધાન સભા બેઠકો
| મત બેઠક ક્રમાંક | બેઠક | ધારાસભ્ય | પક્ષ | નોંધ | |
|---|---|---|---|---|---|
| ૧૨૪ | શહેરા | જેઠાભાઇ આહિર | ભાજપ | ||
| ૧૨૫ | મોરવા હડફ (ST) | નિમિષાબેન સુથાર | ભાજપ | ||
| ૧૨૬ | ગોધરા | સી. કે. રાઉલજી | ભાજપ | ||
| ૧૨૭ | કાલોલ | ફતેહસિંહ ચૌહાણ | ભાજપ | ||
| ૧૨૮ | હાલોલ | જયદ્રથસિંહ પરમાર | ભાજપ | ||
સંદર્ભ
બાહ્ય કડીઓ
- પંચમહાલ જિલ્લા પંચાયતની વેબસાઇટ સંગ્રહિત ૨૦૦૮-૧૨-૦૮ ના રોજ વેબેક મશિન
- પંચમહાલ જિલ્લા વિશે માહિતી