Բալկանյան երկրների հայրապետական պատվիրակություն

Բալկանյան թերակղզու տարածքում նախքան 21-րդ դարը գործել է մայր աթոռ սուրբ Էջմիածնին պատկանող երեք թեմ՝ Բուլղարիայի (1883), Հունաստանի (1926) և Ռումինիայի (1931), իսկ Թուրքիայի եվրոպական հատվածի եկեղեցիները ենթարկվել են Կոստանդնուպոլսի հայոց պատրիարքությանը (1461)։ Թերակղզու արևմտյան հատվածում (նախկին Հարավսլավիա և Ալբանիա) հայկական եկեղեցիներ չկան, սակայն գոյություն ունեն հայ համայնքներ։

Վերջին եկեղեցին (եղել է կաթոլիկ եկեղեցի), որը գոյություն է ունեցել Նովի Սադ քաղաքում, քանդվել է Հարավսլավիայի իշխանությունների հրամանով 1963 թվականին, և տեղում 2007 թվականին կանգնեցվել է հայկական խաչքար։ Միակ հոգևոր կառույցը, որն ունեցել է հայկական ծագում և պահպանվել է ցայսօր, սրբոց Հրեշտակապետաց վանքն է, որը գործում է որպես սերբական ուղղափառ վանք և հայտնի է «Երմենչիչ» անունով։

Բալկանյան թերակղզու արևմտյան հատվածի երկրների՝ Ալբանիայի, Սլովենիայի, Սերբիայի, Բոսնիա և Հերցեգովինայի, Հյուսիսային Մակեդոնիայի, Չեռնոգորիայի, Խորվաթիայի հայկական համայնքները միավորելու (ավելի քան 1000 մարդ) նպատակով 2022 թվականի մայիսի 26-ին Ամենայն Հայոց Կաթողիկոս Գարեգին Բ-ն կոնդակով հռչակում է համանուն պատվիրակությունը^[2]։

• Բալթյան երկրների հայոց թեմ