Բլեոմիցին

Քաղցկեղ

Բլեոմիցինը հիմնականում օգտագործվում է քաղցկեղի բուժման համար^[1]։  Այն ներառում է տեստիկուլյար քաղցկեղը, ձվարանի քաղցկեղը, Հոջկինի լիմֆոման և հազվադեպ ոչ Հոջնիկյան լիմֆոման^[1]։ Այն կիրառվում է ներերակային, միջմկանայի կամ ենթամաշկային ներարկմամբ^[1]։

Այլ կիրառություններ

Այն օգտագործվում է ներկրծքային, պլևրալ էֆուզիան կանխելու նպաակով, որը կարող է առաջանալ քաղցկեղի հետևանքով^[1]։  Չնայած պլևրոդեզի (պլևրայի արհեստական կպումներ) համար ավելի ցանկալի է տալկի կիրառումը^[1]։

Չնայած այն շատ էֆեկտիվ է բակտերիալ ինֆեկցիաների դեմ, դեղի տոքսիկությունը սահմանափակումը է իր կիրառումը^[1][4]։

Ամենահաճախակի հանդիպողը գրիպանման սիմպտոմներն են նաև հանդիպում է տենդ, ցան, դերմատոգրաֆիզմ, հիպերպիգմենտացիա, ճաղատություն, սարսուռ և Ռեյնոյի համախտանիշ։ Ամենավտանգավոր բարդությունը թոքերի ֆիբրոզն է, որը հանդիպում է մեծ դոզաներով բուժման ժամանակ։ Մի տեսության համաձայն բլեոմիցինը մեծացնում է զգայունությունը թթվածնային թունավորման նկատմամբ^[5] և վերջին հետազոտությունները ցույց են տվել IL-18 և IL-1 բետա նախաբորբոքային ցիտոկինների դերը բլեոմիցինով ինդուկցված թոքերի վնասվածքի առաջացման մեջ^[6]։ Եթե հիվանդին անհրաժեշտ է ընդհանուր անզգայացում, ապա անէսթեզիոլոգին հարկավոր է զգուշացնել նախկինում բլեոմիցինի օգտագործման մասին։ Բլեոմիցինի թթվածնային զգայունության և տեսականորեն ֆիբրոզի ռիսկի բարձրացման պատճառով, վիճելի է, արդյոք բուժումից հետո կարելի է մասնակցել սկուբա դայվինգի^[7]։

Բլեոմիցինը առաջացնում է ԴՆԹ շղթաների քայքայում^[8]։ Որոշ հետազոտություններ ցույց են ալիս, որ այն կանխում է թիմիդինի միացումը ԴՆԹ շղթային։ Արհեստական պայմաններում ԴՆԹ-ի ճեղքումը կախված է թթվածնից և մետաղական օքսիդներից։ ԴՆԹ շղթայի ճեղքման կոնկրետ մեխանիզմը հայտնի չէ, բայց կա կարծիք, որ բլեոմիցինը խելատացնում է մետաղական իոնները (մասնավորապես երկաթի), առաջացնելով կեղծ ֆերմենտ, որը ռեակցիայի մեջ է մտնում թթվածնի հետ, առաջացնում է գերօքսիդ և հիդրօքսիդ ազատ ռադիկալներ, որոնք էլ ճեղքում են ԴՆԹ-ի պարույրը։ Մեկ այլ հիպոթեզի համաձայն բլեոմիցինը կապվում է ԴՆԹ-ի կոնկրետ հատվածում և հիմքից դուրս է մղում ջրածնի ատոմին, որի հետևանքով առաջանում է ԴՆԹ պարույրի քայքայում, քանի որ տեղի է ունենում Կրիգեի ռեակցիա կամ ալկալի լաբիլ վնասվածք^[9]։ Բացի այդ, այս կոմպլեքսները մասնակցում են նաև լիպիդների պերօքսիդացմանը և բջջային այլ մոլեկուլների օքսիդացմանը։ Այդ իսկ պատճառով, Հոջկինի լիմֆոմայի բուժման ժամանակ բլեոմիցինը օգտգործվում է դոքսոռուբիցինի հետ համատեղ, քանի որ ԴՆԹ-ի վրա իրենց էֆեկտները գումարվում են, որովհետև բլեոմիցինը ինտերկալյացիայի է ընթարկում ԴՆԹ-ի շղթան, ինչպես նաև ազդում է տոպոիզոմերազ II ֆերմենտի վրա։

Բլեոմիցինը ոչ ռիբոսոմալ պեպտիդ է, այսինքն պեպտիդ-պոլիկետիդ բնական հիբրիդային միացություն է։ Բլեոմիցին ագլիկոնի համար հիմք հանդիսացող պեպտիդ/պոլիպետիդ/պեպտիդը սինթեզվում է բլեոմիցին սինթետազի կողմից, որը կազմված է ոչ ռիբոսոմալ պեպտիդ սինթետազ (NRPS) և պոլիկետիդ սինթետազ (PKS) մոդուլներից։ Ոչ ռիբոսոմալ պեպտիդները սինթեզվում են ամինաթթուներից և կարբոնաթթուներից NRPS և PKS-ի միջոցով։ NRPS և PKS ունեն ազդեցության նման մեխանիզմներ։

Բլեոմիցին ագլիկոնի կենսասինթեզը կարելի է ներկայացնել 3 փուլով՝

1.  NRPS միջնորդված P-3A-ի սինթեզ Սեր, Ասն, Հիս և Ալա

2.  PKS-ով միջնորդված P-3A-ի երկարեցում մալոնիլ CoA և ԱդոՄեթ-ի հետ միանալով, որի արդյունքում սինթեզվում է P-4

3.  NRPS միջնորդված P-4-ի երկարեցում Տրե-ի հետ միանալով, արդյունքում սինթեզվում է P-5, որը հետագայում նույնպես երկարում է միանալով β-Ալա, Ցիս and Ցիս-ի հետ, որպեսզի սինթեզվի P-6m։

Բլեոմիցինի կենսասինթեզը ավարտվում է ագլիկոնների գլիկոլիզացմամբ։ Բլեոմիցինի բնական ծագման անալոգները պարունալում են երկու կամ երեք շաքարի մոլեկուլներ, գնահատվել է դրանց ԴՆԹ ճեղքող հատկությունը^[10][11],

Առաջին անգամ բլեոմիցինը հայտնաբերվել է 1966թ.-ին, երբ ճապոնացի գիտնական Համաո Ումեզավան Streptomyces verticillus-ից ստացված ֆիլտրատում հայտնաբերեց հակաքաղցկեղային հատկություն։ Այս դեղը 1969թ.-ին Nippon Kayaku-ը թողարկեց Ճապոնիայում^[12]։ 1973թ.-ի հուլիսին ԱՄՆ-ում բլեոմիցինը վավերացվեց FDA –ի կողմից։ 1973. ԱՄՆ-ում ի սկզբանե այն վաճառվում էր Bristol-Myers Squibb–ին նախորդ Bristol Laboratories-ի կողմից, բլենօքսան անվան տակ։

Բլեոմիցինը կիրառվում է մկների մոտ թոքային ֆիբրոզի ինդուկցման ուսումնասիրության մեջ^[13]։