Էրազմ Չոլեկի աղոթագիրք

Աղոթագիրքը ստեղծվել է Կրակովում 1515-1518 թվականներին, հավանաբար վերածննդի ժամանակաշրջանի լեհ նկարիչ Ստանիսլավ Սամոստրժելնիկի արհեստանոցում^[1]։ Աղոթագրքը կազմվել է Պլոցկի եպիսկոպոս Էրազմ Չիոլեկի պատվերով^[1]։ Նրա կամքի համաձայն՝ աղոթագիրքը նվիրաբերվել է Պլոցկի Սուրբ Աստվածածնի Վերափոխման տաճարին^[2]։

18-րդ դարի կեսերից աղոթագիրքը պահվել է Զալուսկիների գրադարանում^[1]։ 1795 թվականին Լեհաստանի երրորդ բաժանումից հետո այն ռուսների կողմից բազմաթիվ այլ հուշարձանների հետ տարվել է Սանկտ Պետերբուրգ^[1]։ Այն վերադարձվել է Լեհաստան 1934 թվականին Ռիգայի պայմանագրով և դարձել Լեհաստանի ազգային գրադարանի հավաքածուների մի մասը^[3]։ 1939 թվականին տարհանվել է Ռումինիա, ապա Ֆրանսիա և վերջապես Կանադա^[4]։ Նա վերադարձվել է Ազգային գրադարան 1959 թվականի փետրվարին^[4]։

Աղոթագրքի չափսերն են 35 × 26,5 սմ^[5]: Հուշարձանը բաղկացած է 231 (232) մագաղաթյա թերթերից^[1][5]: I–VIII քարտերը դատարկ են^[5]: Տեքստերը գրվել են գոթական փոքրատառ` մինուսկուլ տառատեսակաշարով` երկու սյունակով^[2]։

Աղոթագիրքը լեհական ձեռագրերի նկարազարդման ամենավառ օրինակներից մեկն է վաղ վերածննդի ժամանակաշրջանից^[1]։ Հարուստ գրաֆիկական դիզայնը բաղկացած է իրարից անկախ մանրանկարներից (ներառյալ 121v թերթի վրա Հիսուս Քրիստոսի խաչելությունը պատկերող ամբողջ էջը), սկզբնագրերի տարածության մանրանկարներից (տեքստում ներկառուցված 19 մանրանկար), դեկորատիվ բազմագույն և միագույն սկզբնագրերից, ինչպես նաև տեքստի սյունակները բոլորող զարդանախշերից (5 թերթի տեքստն ամբողջապես եզրանախշ զարդանախշ)^[1][5]: Կտրված են երկու սկզբնագրեր (էջ 194, 198)^[5]:

Չիոլեկի ազնվական զինանշանը` Սուլիմա, որը որոշ էջերի զարդարող եզրանախշերի վրա է պատկերված, ինչպես նաև պատկերված են եպիսկոպոսական խաչ և միտր^[2]։ Պատկերազարդ զարդանախշերը տարբեր չափով են պահպանված՝ մի քանիսը լավ վիճակում են, բայց մյուսները տարբեր աստիճանի մաշված են^[1]։

Եզրանախշ մանրանկարված և Սուլիմայի զինանշանով էջ	Սկզբնագրով էջ	Երաժշտական նշաններով թերթ	Խաչելության մանրապատկեր ամբողջ էջով և բոլորաշրջան եզրանախշ մանրանկարչություն	Տեքստում ներկառուցված մանրապատկեր

• «Rękopiśmienne skarby Biblioteki Narodowej – badania technologiczne». {{cite journal}}: Cite journal requires |journal= (օգնություն); Unknown parameter |czasopismo= ignored (|journal= suggested) (օգնություն); Unknown parameter |imię2= ignored (օգնություն); Unknown parameter |imię3= ignored (օգնություն); Unknown parameter |imię= ignored (|first= suggested) (օգնություն); Unknown parameter |nazwisko2= ignored (օգնություն); Unknown parameter |nazwisko3= ignored (օգնություն); Unknown parameter |nazwisko= ignored (|last= suggested) (օգնություն); Unknown parameter |odn= ignored (օգնություն); Unknown parameter |rok= ignored (|date= suggested) (օգնություն); Unknown parameter |strony= ignored (|pages= suggested) (օգնություն); Unknown parameter |wolumin= ignored (|volume= suggested) (օգնություն); Unknown parameter |wydanie= ignored (|number= suggested) (օգնություն)Władysław Sobucki, Danuta Jarmińska, Donata Rams. Handwritten treasures of the National Library - technological research. "Monument Protection". 51/2 (201), pp. 133–146, 1998.
• «Missale». Polona. Վերցված է 2018 թ․ ապրիլի 23-ին.

• Էրազմ Չիոլեկի աղոթագիրքը լեհաստանի թվային գրադարանում (լեհ.՝ )

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Էրազմ Չոլեկի աղոթագիրք» հոդվածին։