Մասնակից:Seda2606/Ավազարկղ21
Կելտական մետաղադրամներ (անգլ.՝ Celtic coinage), մ.թ.ա. 4-րդ դարի վերջից մինչև մ.թ. 1-ին դարի կեսերը կելտերի շրջանում հատված և օգտագործված մետաղադրամներ։ Կելտական մետաղադրամների վրա ազդել է առևտուրը և հույներին վարձկանների մատակարարումը, և սկզբում կրկնօրինակել են հունական նմուշները, հատկապես Ֆիլիպ II Մակեդոնացու և նրա որդու՝ Ալեքսանդր Մակեդոնացու ժամանակաշրջանի մետաղադրամները[1][2]։
Այսպիսով, հունական մոտիվներ և նույնիսկ տառեր կարելի է գտնել տարբեր կելտական մետաղադրամների վրա, հատկապես հարավային Ֆրանսիայի մետաղադրամների վրա[3]։
Գալիական մետաղադրամ
Հունական մետաղադրամների հատումը տեղի է ունեցել Հունաստանի երեք քաղաքներում՝ Մասալիայում, Էմպորիայեում և Ռոդայում, իսկ կրկնօրինակվել է ողջ հարավային Գալիայում[1]:
Կելտական մետաղադրամներում հաճախ հանդիպում էին հունական առարկաներ, ինչպիսիք են Ապոլոնի գլուխը դիմերեսին և Ֆիլիպ II-ի՝ երկու ձիով կառքը դարձերեսին, բայց հետագայում զարգացրին իրենց ոճը, ինչը թույլ տվեց ստեղծել առանձին հունա-կելտական ոճը[1]:
Արմորիկան կելտական ոճը հյուսիս-արևմտյան Գալիայում նույնպես ձևավորվել է Հռենոսի հովտի կելտական ձևավորումներից, որոնք բխում են ավելի վաղ հունական նախատիպերից, ինչպիսիք են գինու ոլորաններ և արմավ[1]:
Կելտերի մի ցեղ, որը կոչվում էր էբուրոններ, հատում էր ոսկե մետաղադրամներ, որոնց վրա պատկերված էին եռակի պարույրներ (կելտական հաջողության խորհրդանիշ) առջևում, իսկ ձիերը՝ հետևում[4]։
Մետաղադրամները կա՛մ «հատված» էին, կա՛մ «ձուլված»: Երկու մեթոդներն էլ պահանջում էին զգալի գիտելիքներ: Կավե կաղապարի մեջ ձևավորված դատարկ մետաղադրամը հարվածելը ճանապարհներից մեկն էր: Բաղադրությունը ձևավորելուց հետո այն պետք է հարթվեր, նախքան երկաթից կամ բրոնզից պատրաստված մածանով հարվածելը: Մատերի վրա փորագրված մանր դետալները ընդամենը մի քանի միլիմետր տրամագիծ ունեին: Մետաղադրամ ձուլելը այլ տեխնիկա էր պահանջում։ Դրանք պատրաստվում էին հալած համաձուլվածքը լցնելով կաղապարների մեջ, որոնք կոտրվել էին, երբ մետաղը սառչում էր[1]:
Բրիտանա-կելտական մետաղադրամ
Հիմնականում պատմաբանները հակված են անտեսել կելտական դրամի դերը բրիտանական փողի վաղ պատմության մեջ[5]:
Բրիտանիայում հայտնաբերված հնագույն բրիտանական և գալիական մետաղադրամներից ավելի քան 45000-ը գրանցվել են Oxford Celtic Coin Index-ում[6][7]: Կամուլոդունոնի (ժամանակակից Կոլչեսթեր) Տրինովանտական ցեղային միությունում մ.թ.ա. և մ.թ. առաջին դարերում մեծ քանակությամբ մետաղադրամներ էր հատվում, որոնք հայտնաբերվել են Հարավային Բրիտանիայում[8]: Կամուլոդունոն մետաղադրամների ընդհանուր մոտիվները ներառում էին ձիեր և ցորենի/գարու խուրձեր[9], որոնց անունները սովորաբար լատինատառ են, կամ ավելի հազվադեպ՝ հունարեն[9]։
Ծանոթագրություններ
Հղումներ
- Boardman, John The Diffusion of Classical Art in Antiquity, Princeton 1993 0-691-03680-2