Ջեք Լորդ

Լորդը ծնվել է Նյու-Յորքում՝ Բրուքլինում՝ իռլանդ-ամերիկական ընտանիքում։ Նրա հայրը՝ Վիլիամ Լոուրենս Ռայանը (անգլ.՝ William Lawrence Ryan), եղել է շոգենավային ընկերության տնօրեն^[10]։ Լորդը մեծացել է Մորրիս այգում, որն այժմ կոչվում է Ռիչմոնդ-Հիլ Քվինսում՝ Նյու-Յորքում^[11]։Երիտասարդ Լորդը վարժեցրել է ձիավորի իր հմտությունները Գուդզոն գետի մոտ գտնվող մոր մրգատու ագարակում^[12]։ Երբ նա ամառային ամիսները սկսել է անցկացնել ծովում, սկսել է նկարել բնանկարներ, որոնց նկատում էր տախտակամածից, որոնց մեջ կային Աֆրիկայի, Միջերկրական ծովի և Չինաստանի ուրվանկարներ^[13]։ Լորդը հաճախել է տարբեր դպրոցներ, այդ թվում սովորել է Սուրբ Բենեդիկտ Իոսիֆի (անգլ.՝ Saint Benedict Joseph Labre Church) դպրոցում^[11], Ջոն Ադամսի միջնակարգ(անգլ.՝ John Adams High School) դպրոցում և ԱՄՆ-ի ծովի առևտրի ակադեմիայում(անգլ.՝ United States Merchant Marine Academy)^[14], որն ավարտել է պրապորշչիկի (ցարական բանակի ցածրաստիճան սպա) կոչումով^[15]։ Նա հաճախել է Նյու-Յորքի համալսարան ֆուտբոլի կրթաթոշակով^[10][13] և համայնքում ստացել է գեղեցիկ արվեստների աստիճան։ Լորդը Միացյալ Նահանգներում առաջին տարին անց է կացրել Երկրորդ համաշխարհային պատերազմում՝ ԱՄՆ-ի բանակի ինժեներական կորպուսում, որը Իրանում կառուցել է կամուրջներ^[11]։ Նա վերադարձել է առևտրական նավատորմ նավաստիի որակավորմամբ՝ Ֆորտ-Տրամբուլլեում ծովային սպաների հաշվառումից առաջ^[16]։ Երբ նա մասնակցություն ունեցավ ծովային ուսուցողական ֆիլմերի նկարահանումներին, նրա մոտ դերասան դառնալու գաղափար ծնվեց։

Լորդը սովորել է թատերական վարպետություն Սանֆորդ Մեյնսերի մոտ^[7] ՝ Neighborhood Playhouse School of the Theatre-ում^[17]։ Երիտասարդ տարիքում աշխատել է Հորգան Ֆորդում՝ վաճառելով մեքենաներ^[12], ապա վաճառել է Cadillac, որպեսզի վճարի ուսման վարձը։ Այնուհետև հաճախել է թատերական ստուդիա^[18]։

Դերասան

Թատրոն

Բրոդվեյում Լորդի առաջին ներկայացումը եղել է Քիմ Սթենլիի հետ՝ Հորթն Ֆուտի «Ճամփորդուհի» պիեսում^[19][20]։ Շոուն տևել է 30 գիշեր՝ 1954 թվականի հոկտեմբերի 27-ից մինչև նոյեմբերի 20-ը։ Իր դերի համար Լորդը ստացել է Theatre World Award մրցանակը^[21]։ Դրանից հետ 1955-1956 թվականներին նա խաղացել է Բրիկի դերը (փոխարինելով Բեն Հազզարային)^[22] «Կատուները շիկացած տանիքի վրա» ներկայացման մեջ^[23]։ Նա նաև հանդես է եկել «Խրճիթ», «Անօրինական» և «Վայրենի» ներկայացումներում։

Ֆիլմ

Առաջին անգամ Լորդը նկարահանվել է 1949 թվականին «Красная угроза» հակակոմունիստական ֆիլմում^[17]։ 1950 թվականի «Cry Murder» ֆիլմում նա եղել է նաև ընթերակա պրոդյուսեր։ 1957 թվականին Լորդը կատարել է գլխավոր դեր «Уильямсберг: История патриота» ֆիլմում^[24], նաև կատարել է Բաթ Օլդենի դերը «Богова делянка» ֆիլմում^[25] և 1933 թվականին մասնակցություն է ունեցել Էրսկին Կալդուելլի վեպի ադապտացիային։Լորդը դարձել է Ջեյմս Բոնդի մասին նկարահանվող «Доктор Ноу» ֆիլմի առաջին դերասանը՝ կատարելով Ֆելիքս Լեյթերի դերը^[8]։ Սցենարիստ Ռիչարդ Մեյբաումի խոսքերով Լորդը գտնվում է Շոն Քոնների հետ հավասար կարգավիճակում։ Նա նաև պահանջել է իր դերի մեծացում և մեծ հոնորար հաջորդ «Голдфингер» ֆիլմում նկարահանվելու համար^[9]։ Վերջ ի վերջո ռեժիսոր Գայ Հեմիլթոնը նրան փոխարինել է Սեք Լինդերով։1968 թվականին Լորդը Սյուզան Սթրասբերգի հետ նկարահանվել է «Игра называется – убийство» ֆիլմում^[26]։

Հեռուստատեսություն

1962 թվականին Լորդը կատարել է գլխավոր դեր «Стоуни Бурк» հեռուստասերիալում^[27]։ Սերիալի հիմքը իրական չեմպիոն Քեյսի Թիբբսեի կըանքն է^[28]։ Երկրորդական դերերում նկարահանվել են Օրեն Օութսը և Բրյուս Դերնը։ Լորդն անվանել է Հերի Կուպերին իր օրինակը՝ նմանակելու և նոր կերպարի՝ Սթոունի Բուրկի ստեղծմամբ ոգեշնչվելու համար^[7]։

Լորդը կատարել է Էլիոթ Նեսսայի դերը «Неприкасаемые» հեռուստասերիալում, սակայն վերջում այդ դերը հասել է Ռոբերտ Սթեքին^[29]։ Չնայած դրան նա խաղացել է այդ սերիալի առաջին մասի էպիզոդներից մեկում։ 1965 թվականին նա կատարել է հյուրի՝ գնդապետ Փրեսթոն Գալլահերի դերը «Вертикальный взлёт» սերիալի երկրորդ մասի հինգերորդ էպիզոդում։ Բացի այդ նա խաղացել է մի շարք սերիալներում, որոնց թվին են պատկանում «Встреча с приключениями», «Американцы», «Бонанца», «Высокий кустарник», «В бою!», «Агенты А.Н.К.Л.», «Репортёр», «Беглец» (Հարրի Գվարդինոյի հետ՝ գլխավոր դերում), «Захватчики», «Сыромятная плеть», «Железная сторона» և «ФБР» սերիալները։ Նա նաև նկարահանվել է «Найди приключения на свою пушку» սերիալի առաջին էպիզոդում։

Հավայի 5-O

եղծման գործում, որում կատարել է խուզարկու Սթիվ Մակհարեթի գլխավոր դերը տասներկու տարվա ընթացքում։ Նահանգապետ Հավայևը վստահում է Սթիվ Մակհարեթին Հոնոլուլուի ոստիկանության գլխավոր հնարված հատուկ ստորաբաժանումը^[5]։ Սերիալի սկզբում «Իլիկայի» հյուրանոցի պատշգամբում ցուցադրվում է Ջեք Լորդի նկարը։ Դերակատարի անունն է Չինա Հո Քելլի՝ հյուրանոցի հիմնադիր Չինա Հոյի անունով^[6]։Լորդի թագավորական խոսքը՝ «Նրա վանդակի վրայով, Դեննո» (անգլ.՝ Book him, Danno!)^[5], դարձել է փոփ-արվեստի մասնիկը։ Լորդը պնդում է, որ քասթինգին մասնակցեն տեղի հավայացիները՝ մայրցամաքի դերասանների փոխարեն^[5]։ Նա նաև պնդում է, որ իր դերակատարը վարի Ford մակնիշի մեքենա. թռիչքի հատվածում նա վարում է Mercury Park Lane 1967 թվականի մեքենա, 1968-1974 թվականներին նա վարում է Park Lane, իսկ մնացած տարիներին՝ 1974 թվականի Mercury Marquis^[30]: «Гавайи 5-O» սերիալի վերջին հատվածի ցուցադրումը համարվում է ամենատևական ոստիկանական սերիալը ԱՄՆ-ի հեռուստատեսության պատմության մեջ։

Երբ սերիալի ստեղծողը՝ Լեոնարդ Ֆրիմանը, մահացավ, սերիալի հետագա գործունեությունն անցավ Լորդի, CBS-ի և Ֆրիմանի ժառանգների ղեկավարության ձեռքը^[5], ընդ որում պայմանագրի համաձայն Լորդը դարձավ գործադիր պրոդյուսեր։ Նա ուշադիր էր սերիալի յուրաքանչյուր մանրուքին և հաճախ վիճում էր ալիքի ղեկավարների հետ^[7]։

Նկարիչ

Նյու-Յորքի համալսարանի ուսման ժամանակ Լորդը և իր եղբայրը բացել էին «Вилладж» արվեստի ակադեմիան^[11]։ 1941 թվականին «Метрополитан» թանգարանը գնել էր նրանից երկու աշխատանք^[10]։

Լորդի առաջին ամուսնությունը Էնն Սեսիլի Վիլլարդի (անգլ.՝ Ann Cecily Willard) հետ տևել է 1944-1947 թվականներին և ավարտվել ամուսնալուծությամբ^[10]։ Լորդը տեսել է իր որդուն ընդամենը մեկ անգամ, երբ նա դեր նորածին էր։ Տղան մահացել է դժբախտ պատահարի արդյունքում՝ 13 տարեկան հասակում^[30]։

Ջեքը ծանոթացել է երկրորդ կնոջ հետ Նյու-Յորքի հարավային մասում տուն փնտրելու ժամանակ^[31]։ 1949 թվականի հունվարի 17-ին Լորդը ամուսնացել է Մարի դը Նարդի(անգլ.՝ Marie de Narde) հետ^[11], ով թողել է իր կարիերան, որպեսզի իր կյանքը նվիրի ամուսնուն։ Նրանք միասին ապրեցին մինչև Լորդի մահը՝ 1988 թվականը։

Լորդը մոլի ծխող էր և չէր կարողանում թողնել այդ սովորությունը։ Լորդի խոսքերով հենց Աստծու հանդեօ հավատը նրան օգնեց թողնել ծխելը^[7]։ Լորդը և իր ընկերը այցելեցին կաթոլիկական եկեղեցի, այնտեղ երկուսն էլ ծնկի եկան, իսկ Լորդը խոստացավ Աստծուն, որ այլևս չի ծխի։

Լորդը հայտնի է եղել որպես քաղաքավարի մարդ, ով սիրել է բարձրաձայն արտասանել բանաստեղծություններ և մարդ, ով ավելի շատ ժամանակ է անցկացրել իր տանը^[7]։

Այն բանից հետո, երբ 1980 թվականին սերիալն ավարտվեց, Լորդը թաքնվեց ստվերի ետևում։ Լորդը երկու տարի՝ մինչ մահը, տառապում էր Ալցգեյմերի հիվանդությամբ^[32][33]։ Նա մահացել է 1998 թվականի հունվարի 21-ին՝ 77 տարեկան հասակում՝ թողնելով 40 միլիոն դոլլար ժառանգություն։ Նա մահացել է սրտի անբավարարությունից՝ Հոնոլուլուի սեփական տանը։ 2005 թվականին՝ նրա կնոջ մահից հետո ամբողջ ժառանգությունն անցել է Հավայայի բարեգործական կազմակերպությանը^[34]։

Հուշեր

Հավայացի քանդակագործ Լինն Վեյլեր Լիվերթոնի(անգլ.՝ Lynn Weiler Liverton) կողմից ստեղծված կիսանդրին ներկայացվել է 2004 թվականի հունիսի 19-ին Կիխալա Մոլլում կայացած արարողության ժամանակ^[35][36]։

Ժամանակակից արվեստում

ԱՄՆ-ում օպերատորները երբեմն 50 մմ("5-0") լինզաներին անվանում են «Ջեք Լորդ»։ Դա հղում է «Гавайи 5-O» սերիալին, որը փառավորել է դերասանին^[37]։

Դերասանուհի Թրեյսի Լորդսը վերցրել է «Լորդս» կեղծանունը, քանի որ «Гавайи 5-O» ֆիլմում նա Լորդսի երկրպագուհին էր^[38]։

Ֆիլմ

Հեռուստատեսություն

• Ջեք Լորդ Internet Movie Database կայքում

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ջեք Լորդ» հոդվածին։