Փոքր Ֆատրա

Փոքր Ֆատրա
Տեսակ	լեռնաշղթա և mesoregion?
Երկիր	Սլովակիա
Վարչատարածքային միավոր	Ժիլինայի շրջան և Տենչինի երկրամաս
Լեռնաշղթա	Fatra-Tatra Area?
Բարձրությունը ծովի մակարդակից	1709 մետր
Բարձրագույն գագաթ	Veľký Kriváň?

Փոքր Ֆատրա (լեհ.՝ Mała Fatra, հունգ.՝ Kis-Fátra), լեռնաշղթա Արևմտյան Կարպատներում՝ Կենտրոնական Սլովակիայի հյուսիս-արևմուտքում։ Որպես երկրաբանա-ձևաբանական (գեոմորֆոլոգիական) համակարգ՝ մաս է կազմում Ֆատրա-Տատրա տարածաշրջանի^[1]^[2]^[3]։ Ստրեչնո գյուղի մերձակայքում Վահ գետը նրան բաժանում է երկու՝ Լուչանսկա Մալա Ֆատրա և Կրիվանսկա Մալա Ֆատրա հատվածների։ Ինչպես Կրիվանսկա հատվածի, այնպես էլ ամբողջ լեռնաշղթայի բարձրագույն կետը Վելկի Կրիվան սարն է, որը ծովի մակերևույթից բարձր է 1709 մետր։ Մյուս՝ Լուչանսկա հատվածի ամենաբարձր կետը Վելկա Լուկա սարն է (1476 մ)։ Լեռնաշղթայի միջուկը կազմված է գրանիտային ապարներից, սակայն առավել տարածված են ծալքային ապարները՝ դոլոմիտներն ու կրաքարը։

Հակիրճ տեղեկատվություն

Փոքր Ֆատրան հայտնի է իր բազմաթիվ կիրճերով, ժայռային կազմավորումներով, ջրվեժներով, որոնցից ամենաբարձրը Շուտովոն է՝ ջրաշերտի ուղղահայաց 38 մետր գահավիժումով։ Կրիվանսկա հատվածը հռչակվել է հոյակապ Վրատնա դոլինայով և այդտեղ գտնվող հնամենի ու գեղատեսիլ Շտեֆանովա գյուղակով, որ ձմեռային մարզաձևերի համբավավոր կենտրոն է։ Զբոսաշրջային կենտրոններ են նաև սլովակ ազգային հերոս Յուրայ Յանոշիկի ծննդավայր Տերչովան և Զազրիվա գյուղը, որտեղ սլովակյան նրբուտեստներից մեկը համարվող կորբաչիկի տեսկի ոչխարի պանիրն է պատրաստվում։ Տատրաներից դուրս դահուկային մարզաձևերով զբաղվելու լավագույն վայրի համբավ է վայելում Վելկա Լուկա սարի և Մարտին քաղաքի միջև ընկած Մարտինսկե հոլե հանգստյան տունը։

Փոքր Ֆատրա լեռնաշղթան, որ պատմական Տուրեց մարզի արևմտյան սահմանն է ձևավորում, դեռևս 1988 թվականին ձեռք է բերել ազգային պարկի կարգավիճակ։ Նրա տարածքում տասնչորս պահպանվող բնապահպանական արգելոցներ կան։