Օնդրեյովի աստղադիտարան
Օնդրեյովի աստղադիտարան (չեխ․՝ Observatoř Ondřejov, ՄԱՄ կոդը՝ 557), Չեխիայի Գիտությունների Ակադեմիայի աստղագիտական ինստիտուտի աստղադիտարան։ Գտնվում է Օնդրեյով գյուղի մոտ, մայրաքաղաք Պրահաից 35 կմ հարավ-արևելք։ Այստեղ տեղադրված է 2 մետրանոց աստղադիտակ, որը ամենամեծն է Չեխիայում։
Օնդրեյովի աստղադիտարան | |
---|---|
Տեսակ | աստղագիտական աստղադիտարան |
Կազմված է | Ondřejov 2-m telescope?, Ondřejov radio telescope? և Ondřejov 0.65-m telescope? |
Կառավարող | Astronomical Institute of Czech Academy of Sciences? |
Աստղադիտարանի կոդ | 557 |
Երկիր | Չեխիա |
Վայր | Ondřejov? և Կենտրոնաչեխական շրջան |
ԲԾՄ | 500 մետր |
Հիմնադրվել է՝ | հունվարի 21, 1898[1] |
Կայք | asu.cas.cz |
Ondřejov Observatory Վիքիպահեստում |
Պատմություն
Աստղադիտարանի շինությունը կառուցվել է 1898 թվականին, չեխ սիրող աստղագետ Յոզեֆ Յան Ֆրիչի կողմից, որպես մասնավոր աստղադիտարան։ 1928 թվականի հոկտեմբերի 28-ին նա նվիրաբերեց կառույցը Չեխոսլովակիային, պետության անկախության տասնամյակի առթիվ[2]։ Աստղադիտարանը տեղակայված է ծովի մակերևույթից 500 մ բարձրության վրա, և հեռու է մայրաքաղաքի օդի և լույսի աղտոտումներից։ Մինչև 1953 թվականին Չեխոսլովակիայի Գիտությունների Ակադեմիայի հիմնումը աստղադիտարանը կառավարվում էր Կարլի համալսարանի կողմից։
1967 թվականին աստղադիտարանում տեղադրվել 2 մետրանոց աստղադիտակը, այն ժամանակ այդ աստղադիտակը աշխարհում մեծությամբ յոթերորդն էր։ Այժմ այն Չեխայում առկա ամենամեծ աստղադիտակն է, իսկ աշխարհում երկրորդ հարյուրյակի մեջ է գտնվում[3]։
Աստղադիտարանում են հայտնաբերվել բազմաթիվ աստերոիդներ։ Աստղադիտարանում են հայտնաբերվել ավելին քան 700 փոքր մոլորակներ[4]։ Այս աստերոիդների հիմնական մասի հայտնաբերումը Փոքր մոլորակների կենտրոնի կողմից վերագրվում է նրանց հայտնաերող գիտնականներին, սակայն մնացած 23 աստերոիդները վերագրված են ուղղակի "Օնդրեյովին" (աստղադիտարանին)[5]։
Հիմնական գոտու (7204) Օնդրեյով աստերոիդը, որը հայտնաբերել է Պետր Պրավեցը 1995 թվականին, անվանվել է գյուղի անունով, որտեղ գտնվում է աստղադիտարանը[6]։
Աստղադիտարանի գործիքներ
- 2 մ Ցեյս Կասսգրեյն աստղադիտակ
- 65 սմ Ռիչի-Կրետյեն աստղադիտակ (նման է Ցեյս-600-ին)
- 8 դյույմանոց BART - MEADE
- 10 մ արևային ռադիոաստղադիտակ
- Մետեորային ռադիոաստղադիտակ
- Պատմական (զույգ) աստղադիտակ
Հետազոտությունների ուղղություններ
- Աստերոիդների հետազոտություններ
- М31 գալակտիկայում Նոր աստղերի որոնում
- Բոլիդների դիտարկումներ
- Արեգակի ռադիոդիտարկումներ
Նվաճումներ
Հետաքրքիր փաստեր
- Այս պահին աստղադիտարանը 27-րդն է աշխարհի աստղադիտարանների շարքում, հայտնաբերված աստերոիդների քանակով[7]
- Ապոլոն-17 տիեզերանավի կապիտան Յուջին Սերնանը իր հետ Լուսին էր տարել Չեխոսլովակիայի դրոշը, քանի որ իր նախնինները ծնունդով այդ երկրից էին։ Թռիչքից հետո նա փոխանցել է դրոշը Չեխաիայի Գիտությունների Ակադեմիայի աստղագիտական ինստիտուտ Օնդրեյովում։
Պատկերասրահ
- 10 մետրանոց արևի հոսքի մոնիտոր Օնդրեյովում
- 10 մ ռադիոաստղադիտակը
- 65 սմ աստղադիտակի գմբեթը
- 2 մ աստղադիտակի գմբեթը
- Արևային աստղադիտակ
- Արևային աստղադիտակը ծածկով
- Հորիզոնական արևային սպեկտրոգրաֆ
- Կենտրոնական մասը Յոզեֆ Յան Ֆրիչ տան հետ
- Ռոբոտացվախ BART աստղադիտակը
Տես նաև
- Չեխաիայի Գիտությունների Ակադեմիայի աստղագիտական ինստիտուտ