Maka-Diyos, Maka-Tao, Makakalikasan at Makabansa

Ti "Maka-Diyos, Maka-Tao, Makakalikasan at Makabansa" ("Para iti Dios, Tattao, Katutubo ken Pagilian") ket ti nailian a napili a pagsasao ti Filipinas. Daytoy ket naala manipud kadagiti naudi nga uppat a linia ti Kari ti Panagtalek iti Wagayway ti Filipinas, daytoy ket naampon idi Pebrero 12, 1998 iti pannakaipasa ti Tignay ti Repbulika Blng. 8491, ti Wagayway ken Heraldiko a Kodigo ti Filipinas, idi las-ud ti presidensia ni Fidel V. Ramos.^[1] Ti pannakaamponna ket immay kalpasan dagiti duapulo ket dua a tawen kalpasan ti pannakawaswas ti dati a napili a pagsasao ti pagilian,^[2] ti "Isang Bansa, Isang Diwa", a naampon idi las-ud ti presidensia ni Ferdinand Marcos idi 1978.^[3]

Ti napili a pagsasao ket naipatpatarusen a kas mangbukel ti maysa nga agasmang ti sapasap a bugas iti ug-ugali a Filipino, nga iti tunggal uppat ket maikapet iti tunggal maysa kaniada.^[4] Ti kolumnista a ni Bobit Avila iti Philippine Star ket impatarusna ti napili a pagsasao a kas mangipakpakita a dagiti Filipino ket umunada nga agay-ayat iti Dios, sarunuen iti tunggal maysa kaniada ken kalpasanna ti pagilianda.^[5] Ti sabali pay a kolumnista, ni Kay Malilong Isberto ti The Freeman, ti naikuartel idiay Siudad ti Cebu a kabsat a periodiko ti Star, ket inpalawagda met a ti napili a pagsasao ket mangirepresenta kadagiti rebbeng dagiti nasayaat nga umili a Filipino.^[6]

Urayno ti "Maka-Diyos, Maka-Tao, Makakalikasan at Makabansa" ket nagbalin nga opisial idi 1998, awan unay ti pannakaammo ti napili a pagsasao. di 2007, insurat idi ti kolumnista a ni Geronimo L. Sy iti Manila Times a ti Filipinas ket awanan iti nailian a napili a pagsasao (a tinawtawaganna iti "nailian nga eslogan") ken adu kadagiti problema ti kagimongan a mangpespeste ti pagilian ket gapu dagiti kaawan ti sapasap a turong a pakaibuklanto ti nailian a napili a pagsasao,^[7] uray pay no ti Wagayway ken Heraldiko a Kodigo ket naaramiden a linteg kadagiti napalabesen a siam a tawen. Intono kua met nga insingsingasing ni Isberto a kaaduan ti tattao ket mabalinda a di ammo nga adda nailian a napili a pagsasao, ken kadagiti dadduma a makaammo nga adda, mabalin met a saanda a pinampanunot no kasano a maipakat ti napili a pagsasao iti inaldaw a kabibiagda.^[6]

Inmutektekan ni Avila a bayat a ti "Maka-Diyos, Maka-Tao, Makakalikasan at Makabansa" iket "perpekto" a kas nailian a napili a pagsasao, tinuntonna a gapu ta kaaduan dagiti Filipino ket alliganganda ti bukodda a bagbagi, saanda nga agyan babaen dagiti doktrina iti pammatida a Kristiano, a mangaramid a problematiko ti napili a pagsasao no maiyasping kadagiti napili a pagsasao a kas ti "Bhinneka Tunggal Ika".^[5] Daytoy ket nakaro a maigiddiat iti panagdillaw idi 2013 ti "Isang Bansa, Isang Diwa", a nailiklikudan a kas mangbukel ti saan a nasayaat a natungpal a panagpampanunot a Jacobinista.^[8]

Ti nailian a napili a pagsasao ket naisurat iti Nalatak a Selio ti Filipinas ket ti maudi a parte ti Sapata a Panagayat-ili