A dinoszauruszok mérete a dinoszauruszkutatás egyik legérdekesebb szempontja a nagyközönség számára. Ez a szócikk a dinoszauruszok különféle csoportjainak legnagyobb és legkisebb tagjait sorolja fel, tömeg és hossz szerint rendezve.
Az ember és az öt legnagyobb ismert dinoszaurusz klád méretének összehasonlítása A lista kizárólag nyilvánosságra hozott adatok alapján készült, és csak azokat a dinoszauruszokat tartalmazza, amelyeknek van hivatalos leírása. Megjegyzendő, hogy a dinoszauruszok feltételezett tömegei jóval pontatlanabbak lehetnek a becsült hosszuknál, mivel az utóbbi adathoz rendelkezésre állhat az állat teljes csontváza.
Általános rekordok Legnehezebb dinoszauruszok A tíz legnehezebb ismert dinoszaurusz, a megjelentetett tömegbecslések alapján. (Lásd még: A legnagyobb tömegű sauropodák )
Maraapunisaurus : 70-120 tonna[1] [2] Argentinosaurus : 50-100 tonna[3] [4] Antarctosaurus : 9,5-100 tonna[1] [4] Mamenchisaurus : 5-80 tonna[2] [3] Patagotitan : 42,5–77,6 tonna[5] [6] Notocolossus : 40-75,9 tonna[1] [7] Apatosaurus : 16,4-72,6 tonna[8] [9] Sauroposeidon : 40-60 tonna[3] [10] Barosaurus : 12-60 tonna[1] [3] Dreadnoughtus : 22,1-59,4 tonna[11] [12] Leghosszabb dinoszauruszok A tíz leghosszabb ismert dinoszaurusz, a megjelentetett hosszbecslések alapján. (Lásd még: A leghosszabb sauropodák )
Barosaurus : 25-45 méter[1] [13] Supersaurus : 21-45 méter[1] [4] Maraapunisaurus : 30,3-40 méter[2] [14] Argentinosaurus : 25-39,7 méter[15] [16] Turiasaurus : 21-39 méter[1] [17] Patagotitan : 31-37 méter[2] [18] Ruyangosaurus : 24,8-35 méter[1] [19] Diplodocus : 24-35 méter[3] [20] Mamenchisaurus : 13-35 méter[3] [21] Sauroposeidon : 27-34 méter[3] [22] Legkönnyebb dinoszauruszok A tíz legkönnyebb ismert nem madár dinoszaurusz, a megjelentetett tömegbecslések alapján.
Eosinopteryx : 100 gramm[3] Anchiornis : 110-700 gramm[23] [24] Parvicursor : 137-200 gramm[3] [11] Epidexipteryx : 164-472 gramm[23] [25] Microraptor : 0,2-1,5 kilogramm[23] [26] Aurornis : 0,25 kilogramm[3] Ceratonykus : 0,26-1 kilogramm[3] [11] Compsognathus : 0,26-3,5 kilogramm[27] [28] Zhongjianosaurus : 0,31 kilogramm[26] Libagueino : 0,35-0,5 kilogramm[3] [23] Legrövidebb dinoszauruszok A tíz legrövidebb ismert nem madár dinoszaurusz, a megjelentetett hosszbecslések alapján.
Epidexipteryx : 25-30 centiméter[3] [25] Eosinopteryx : 30 centiméter[3] "Ornithomimus" minutus : 30 centiméter[29] Palaeopteryx : 30 centiméter[29] Parvicursor : 30-40 centiméter[3] [29] Nqwebasaurus : 30-100 centiméter[3] [29] Anchiornis : 34-40 centiméter[3] [24] Archaeopteryx : 40-50 centiméter[3] [29] Sapeornis : 40-120 centiméter[3] [29] Mei : 45-70 centiméter[3] [29] Theropodák Az alábbi méretek lehetőség szerint határértékekkel lettek feltüntetve, a jelenleg rendelkezésre álló ismeretek alapján. Azokban az esetekben, ahol a határérték becslés alapján lett megállapítva, azok a források lettek megadva, amelyek a legszélsőbb értékeket tartalmazzák.
A leghosszabb theropodák Az ember és az óriás theropodák méretének összehasonlítása 12 méteres hosszúság vagy afelett (farokkal együtt):
Spinosaurus : 15-16 méter[30] [31] Giganotosaurus : 12-14 méter[3] [32] Saurophaganax : 10,5-14 méter[3] [33] Carcharodontosaurus : 10-13,3 méter[3] [28] Tyrannosaurus : 12-13 méter[3] [34] Tyrannotitan : 12-13 méter[29] [31] Chilantaisaurus : 11-13 méter[3] [29] Allosaurus : 8,5-13 méter[3] [35] Mapusaurus : 10,2-12,7 méter[31] [36] Bahariasaurus : 11-12,2 méter[1] [3] Acrocanthosaurus : 11-12 méter[3] [29] Deinocheirus : 11-12 méter[31] [37] Cristatusaurus : 10-12 méter[29] [31] Kelmayisaurus : 10-12 méter[38] Zhuchengtyrannus : 9,6-12 méter[31] [39] Tarbosaurus : 9,5-12 méter[3] [40] Torvosaurus : 9-12 méter[3] [29] A legnagyobb tömegű theropodák 5 tonnás vagy annál nagyobb testtömegű állatok:
Tyrannosaurus : 4,5-18,5 tonna[41] [42] Carcharodontosaurus : 3-15,1 tonna[23] [28] Giganotosaurus : 4,2-13,8 tonna[28] [32] Mapusaurus : 3-7,6 tonna[1] [36] Spinosaurus : 6,4-7,5 tonna[31] [43] Deinocheirus : 5-7,3 tonna[3] [11] Acrocanthosaurus : 2,4-7,3 tonna[44] [45] Tyrannotitan : 3,6-7 tonna[3] [46] Chilantaisaurus : 2,5-6 tonna[47] [48] Suchomimus : 2,5-5,2 tonna[3] [28] Therizinosaurus : 3-5 tonna[3] [49] Tarbosaurus : 1,7-5 tonna[50] [51] A legrövidebb nem madár theropodák A legkisebb nem madár theropodák méretének összehasonlítása Az eddig ismertté vált 50 centiméter vagy az alatti felnőttkori hosszúságú nem madár theropodák (nem számítva a lágy szöveteket és a tollas farkat):
Epidexipteryx : 25-30 centiméter[3] [25] Eosinopteryx : 30 centiméter[3] "Ornithomimus" minutus : 30 centiméter[29] Palaeopteryx : 30 centiméter[29] Parvicursor : 30-40 centiméter[3] [29] Nqwebasaurus : 30-100 centiméter[3] [29] Yi : 33 centiméter[31] Anchiornis : 34-50 centiméter[24] [31] Aurornis : 40-50 centiméter[3] [31] Archaeopteryx : 40-53 centiméter[29] [31] Xiaotingia :40-60 centiméter[3] [29] Sapeornis : 40-120 centiméter[3] [29] Mei : 45-70 centiméter[3] [29] Xixianykus : 50 centiméter[29] Jinfengopteryx : 50-55 centiméter[3] [52] Linhenykus : 50-60 centiméter[3] [29] Pamparaptor : 50-70 centiméter[53] Mahakala : 50-77 centiméter[31] [54] Alwalkeria : 50-150 centiméter[3] [29] A legkönnyebb nem madár theropodák Az eddig ismertté vált 0,5 kilogramm vagy annál kisebb felnőttkori tömegű nem madár theropodák:
Eosinopteryx : 100 gramm[3] Anchiornis : 110-700 gramm[23] [24] Parvicursor : 137-200 gramm[3] [23] Epidexipteryx : 164-472 gramm[11] [25] Microraptor : 0,2-1,5 kilogramm[23] [26] Aurornis : 0,25-0,26 kilogramm[3] [31] Ceratonykus : 0,26-1 kilogramm[3] [11] Compsognathus : 0,26-3,5 kilogramm[27] [28] Zhongjianosaurus : 0,31 kilogramm[26] Libagueino : 0,35-0,5 kilogramm[3] [23] Jinfengopteryx : 0,37-1,5 kilogramm[1] [23] Yi : 0,38-0,52 kilogramm[31] [55] Mahakala : 0,4-0,79 kilogramm[3] [56] Mei : 0,4-0,85 kilogramm[3] [23] Archaeopteryx : 0,42-1 kilogramm[31] [57] Caihong : 0,48 kilogramm[58] Linhenykus : 0,5 kilogramm[3] Fruitadens : 0,5-0,8 kilogramm[3] [59] Sauropodák A sauropodák mérete nehezen becsülhető meg, mivel maradványaik rendszerint töredékesek. Gyakran hiányzik a farkuk, ami hibás becsléshez vezethet. A tömeg megbecsléséhez a hossz négyzetét használják fel, így amennyiben a hossz téves, úgy a tömeg még inkább az lehet. A legbizonytalanabb (töredékes vagy hiányos leletek elemzése alapján történt) becslések kérdőjellel vannak megjelölve. Minden érték az adott forrásban szereplő legnagyobb becsült tömeg.
Megjegyzendő, hogy az óriás sauropodák két kategóriára oszthatók fel — a rövidebb, zömökebb és jóval nehezebb (főként titanosaurusok és brachiosauridák ), valamint a hosszabb, de karcsúbb és könnyebb testfelépítésűekre (főként diplodocidák ).
A leghosszabb sauropodák Az ember és az óriás sauropodák méretének összehasonlítása A leghosszabb sauropodák (30 méteres hosszúság vagy afelett, nyakkal és farokkal együtt):
Barosaurus : 25-45 méter[1] [13] Supersaurus : 21-45 méter[1] [4] Maraapunisaurus : 30,3-40 méter[2] [14] Argentinosaurus : 25-39,7 méter[15] [16] Turiasaurus : 21-39 méter[1] [17] Patagotitan : 31-37 méter[2] [18] Ruyangosaurus : 24,8-35 méter[1] [19] Diplodocus : 24-35 méter[3] [20] Mamenchisaurus : 13-35 méter[3] [21] Sauroposeidon : 27-34 méter[3] [22] Antarctosaurus : 12,5-33 méter[1] [29] Xinjiangtitan : 27-32 méter[1] [60] Paralititan : 20-32 méter[3] [29] Asiatosaurus : 31 méter[1] Hudiesaurus : 20-30,5 méter[1] [29] Puertasaurus : 28-30 méter[1] [3] Alamosaurus : 26-30 méter[1] [29] Futalognkosaurus : 24-30 méter[1] [3] Daxiatitan : 23-30 méter[29] [61] A legnagyobb tömegű sauropodák 50 tonnás vagy azt meghaladó tömegű sauropodák:
Maraapunisaurus : 70-120 tonna[1] [2] Argentinosaurus : 50-100 tonna[3] [4] Antarctosaurus : 9,5-100 tonna[1] [4] Mamenchisaurus : 5-80 tonna[2] [3] Patagotitan : 42,5–77,6 tonna[5] [6] Notocolossus : 40-75,9 tonna[1] [7] Apatosaurus : 16,4-72,6 tonna[8] [9] Sauroposeidon : 40-60 tonna[3] [10] Barosaurus : 12-60 tonna[1] [3] Dreadnoughtus : 22,1-59,4 tonna[11] [12] Paralititan : 20-59 tonna[3] [62] Brachiosaurus : 28,3-57,7 tonna[11] [27] Puertasaurus : 45-55 tonna[2] Ruyangosaurus 34-54 tonna[1] [11] Turiasaurus : 30-50,9 tonna[1] [23] Futalognkosaurus : 29-50 tonna[2] [3] Supersaurus : 8,8-50 tonna[1] [4] Pellegrinisaurus : 8,1-50 tonna[1] [3] A legkisebb sauropodák 9 méteres vagy annál kisebb sauropodák:
Ohmdenosaurus : 4 méter[29] Blikanasaurus : 4-5 méter[3] [29] Lirainosaurus : 4-7 méter[3] [63] Magyarosaurus : 5,3-6 méter[3] [29] Europasaurus : 5,7-6,2 méter[3] [29] Vulcanodon : 6,5-11 méter[3] [29] Isanosaurus : 6,5-17 méter[29] [64] Saltasaurus : 7-12,8 méter[13] [15] Neuquensaurus : 7-15 méter[29] [65] Antetonitrus : 7,8-12,2 méter[1] [29] Shunosaurus : 8,7-12,5 méter[1] [29] Zizhongosaurus 9 méter[29] Algosaurus : 9 méter[66] Kotasaurus : 9 méter[29] Volkheimeria : 9 méter[29] Zapalasaurus : 9 méter[3] Tazoudasaurus : 9-10 méter[29] [67] Amargasaurus : 9-13,5 méter[1] [68] Nigersaurus : 9-15 méter[3] [29] Ornithopodák A leghosszabb ornithopodák Az ember és az óriás ornithopodák méretének összehasonlítása Shantungosaurus : 14,7-18,7 méter[69] [70] Edmontosaurus : 9-15,2 méter[71] [72] Hypsibema : 15 méter[29] Iguanodon : 10-13 méter[73] Charonosaurus : 10-13 méter[29] [74] Saurolophus : 9,8-13 méter[3] [75] Magnapaulia : 12,5 méter[76] Olorotitan : 8-12 méter[3] [77] Kritosaurus : 9-11 méter[3] [78] Brachylophosaurus : 8,5-11 méter[3] [29] A legnagyobb tömegű ornithopodák Shantungosaurus : 9,9-22,5 tonna[27] [79] Iguanodon : 3,08-15,3 tonna[23] [80] Edmontosaurus : 3-13,2 tonna[72] [81] Saurolophus : 1,9-11 tonna[3] [82] Magnapaulia : 8,6 tonna[11] Brachylophosaurus : 4,5-7 tonna[3] [23] Lanzhousaurus : 6 tonna[3] Parasaurolophus : 2,5-5,1 tonna[23] [83] Charonosaurus : 5 tonna[3] Barsboldia : 5 tonna[3] Ceratopsiák A leghosszabb ceratopsiák A leghosszabb ceratopsiák (7 méteres hosszúság vagy afelett, farokkal együtt):
Eotriceratops : 8,5-9 méter[3] [29] Triceratops : 8-9 méter[3] [29] Torosaurus : 8-9 méter[3] [29] Titanoceratops : 6,5-9 méter[3] [29] Ojoceratops : 8 méter[29] Pentaceratops : 5,5-8 méter[3] [29] Pachyrhinosaurus : 5-8 méter[3] [29] Coahuilaceratops : 4-8 méter[3] [29] Nedoceratops : 7,6 méter[29] Sinoceratops : 7 méter[29] Utahceratops : 5-7 méter[3] [84] Mojoceratops : 4,5-7 méter[3] [29] Vagaceratops : 4,5-7 méter[3] [29] Arrhinoceratops : 4,5-7 méter[3] [29] Agujaceratops : 4,3-7 méter[3] [29] Chasmosaurus : 4,3-7 méter[3] [29] A legkisebb ceratopsiák 1 méteres vagy annál kisebb hosszúságú állatok:
Micropachycephalosaurus : 50-100 centiméter[29] [85] Yamaceratops : 50-150 centiméter[3] [29] Archaeoceratops : 55-150 centiméter[29] [86] Microceratus : 60 centiméter[29] Aquilops : 60 centiméter[87] Chaoyangsaurus : 60-100 centiméter[3] [29] Xuanhuaceratops : 60-100 centiméter[3] [29] Graciliceratops : 60-200 centiméter[29] [88] Bagaceratops : 80-90 centiméter[3] [29] Psittacosaurus : 90-200 centiméter[3] [89] Ajkaceratops : 1 méter[90] Pachycephalosaurusok A leghosszabb pachycephalosaurusok Pachycephalosaurus : 4,5-7 méter[3] [29] A legkisebb pachycephalosaurusok Wannanosaurus : 60 centiméter[29] Colepiocephale : 1,8 méter[29] Thyreophorák A leghosszabb thyreophorák Stegosaurus : 6,5-9 méter[3] [29] Ankylosaurus : 6,25-9 méter[29] [91] Cedarpelta : 5-9 méter[29] [92] Dacentrurus : 7-8 méter[29] [93] Tarchia : 4,5-8 méter[3] [29] Sauropelta : 5-7,6 méter[29] [92] Tuojiangosaurus : 6,5-7 méter[3] [29] Edmontonia : 6-7 méter[3] [29] Jiangjunosaurus : 6-7 méter[3] [29] Saichania : 5,2-7 méter[3] [29] Euoplocephalus : 5-7 méter[29] [94] Wuerhosaurus : 5-7 méter[3] Panoplosaurus : 5-7 méter[3] [29] Shamosaurus : 5-7 méter[3] [29] Gigantspinosaurus : 4,2-7 méter[3] [29] Dyoplosaurus : 4-7 méter[29] [94] Tsagantegia : 3,5-7 méter[3] [29] A legkisebb thyreophorák Tatisaurus :1,2 méter[29] Scutellosaurus : 1,2-1,3 méter[3] [29] Dracopelta : 2-3 méter[3] [29] Minmi : 2-3 méter[3] [29] Jegyzetek Fordítás Ez a szócikk részben vagy egészben a Dinosaur size című angol Wikipédia-szócikk ezen változatának fordításán alapul. Az eredeti cikk szerkesztőit annak laptörténete sorolja fel. Ez a jelzés csupán a megfogalmazás eredetét és a szerzői jogokat jelzi, nem szolgál a cikkben szereplő információk forrásmegjelöléseként. Források Gregory S. Paul (1997). „Dinosaur models: the good, the bad, and using them to estimate the mass of dinosaurs”. Dinofest International 1997 , 129–154. o. További információk