Melchior is een der drie wijzen uit het oosten, samen met Balthasar en Caspar. Als voornaam zou het betekenen: "de rechtvaardige".
Een andere verklaring, uit het Hebreeuws, is "de koning (God) is licht". Hij kan echter ook van Perzische oorsprong zijn.
De drie wijzen hebben de namen Caspar, Melchior en Balthazar waarschijnlijk pas in de 6e eeuw gekregen, toen er allerlei legenden over hen ontstonden. Het getal drie heeft men afgeleid van het drietal gaven die genoemd worden: goud, wierook en mirre. Kerkelijke feestdag: 6 januari. In Nederland komt de naam in verschillende vormen al vroeg in de Middeleeuwen voor (ca. 1600).