Мавод аз Википедиа — донишномаи озод
| Содатаринҳо |
|---|
Leishmania donovani в клетке костного мозга |
|
|
|
| Protozoa R.Owen, 1858 |
|
- Acritarcha
- Apicomplexa
- Cercozoa
- Choanozoa
- Ciliophora
- Dinophyta
- Euglenozoa
- Flagellata
- Mycetozoa
- Parabasalia
- Percolozoa
- Sarcomastigophora
- Xenophyophora
- incertae sedis
- Acantharia
- Filosia
- Granuloreticulosea
- Haplosporea
- Heliozoa
- Labyrinthulea
- Lobosa
- Sporozoa
- Jakobaceae
|
|
Такёхтагон, содатаринҳо (лот. Protozoa, аз юн.-қад. πρῶτος — нахустин ва ζῷα, шакли шумораи ҷамъ аз юн.-қад. ζῷον — мавҷуди зинда) — як навъ ҷонварони бемуҳра. Қариб ҳамаи содатаринҳо мавҷудоти микроскопӣ буда, аз ҷиҳати морфо-физиологӣ аз ҳамдигар фарқ мекунанд. Масалан, амёба сохти хеле сода дорад, вале сохти инфузорияҳо бошад, нисбатан мураккаб аст. Дар олам 25 — 30 ҳазор намуди содатаринҳо маълуманд, ки ба 5 синф (саркодовиҳо, қамчинакдорҳо, споровикҳо, инфузорияҳо, книдоспоридияҳо) мансубанд. Соддатаринҳо дар табиат васеъ паҳн шудаанд. Онҳо чун анвои ғизо дар биотсеноз ва умуман дар биосфера ҷои намоёнро ишғол мекунанд.
Як қисми содатаринҳо (зиёда аз 3,5 ҳазор намуд) тарзи ҳаёти паразитӣ доранд. Онҳо дар одам бемориҳои вараҷа, лейшманиоз, лямблиоз ва амёбиаз, дар ҳайвонот пироплазмидоз, тейлериоз, трипаносомоз, коксидиоз ва ғайраро ба вуҷуд меоранд. Қисми зиёди книдоспоридияҳо паразити моҳӣ, оруи асал ва кирмаки абрешим мебошанд. Соддатаринҳои паразит ба паррандапарварӣ, моҳидорӣ ва дигар соҳаҳои хоҷагии халқ зарари калон мерасонанд. Бо кӯшиши протозоологҳои тоҷик намудҳои содатаринҳои паразити одам, моҳӣ, парранда ва чорво муайян карда шудаанд.
Илме, ки содатаринҳоро меомӯзад, протистология ном дорад.[1]
