Kasultanan Demak

(Kaelih saka Karajan Demak)

Kasultanan Demak diyasa déning Radèn Patah taun 1481 M utawa 1403 taun Saka. Laladan iki sadurungé dadi péranganing Krajan Majapahit nanging wektu kadadéan perang sadulur ing Majapahit taun 1478, punjer krajan Majapahit dipindhah menyang Keling, banjur pindhah manèh menyang Daha.

Kasultanan Demak
کسلطانن دمق
Nagari Kasultanan Dhimak
1475–1568
Flag
Bendera Kesutanan Demak
Coat of arms
Coat of arms
Kutha krajanBintara, Demak

Prawata, Pati
Jipang Cepu

BasaMelayu
Jawa Kuno (banjur ngrembaka dadi basa Jawa modern kaya saiki)
AgamaIslam
PamaréntahanKesultanan
Sultan
 • 1475 -1518 ¹Raden Fatah
 • 1518-1521Pati Unus
 • 1521-1546Trenggana
 • 1546-1547Sunan Prawata (Rd. Mukmin)
 • 1547-1554Arya Penangsang
Sajarah
 • Madeg kutha plabuhan Demak1475
 • Demak dadi vazal Pajang1568
Sadurungé
Sawisé
Majapahit
Kerajaan Pajang
Kesultanan Kalinyamat
Kerajaan Jipang
Kesultanan Mataram
Kesultanan Johor
¹ (1475-1478 minangka bawahan Majapahit)
Warning: Value specified for "continent" does not comply

Periode wiwitan

Ing pungkasan abad kaping 15, bebarengan karo kemunduran Majapahit, meh sawetara wilayahe wiwit misah. Malah wilayah-wilayah kang sumebar ing kadipaten-kadipaten padha serang-serang, ngaku-ngaku ahli waris tahta Majapait.

Dene Demak kang ana ing tlatah lor pesisir Jawa katon minangka dhaerah kang mardika. Ing tradhisi Jawa diterangake yen Demak minangka penerus langsung Majapahit, dene Prabu Demak (Raden Patah) dianggep putra pungkasan Majapahit. Karajan Demak didegaké déning wong Islam sing jenengé Cek Ko-po.[1] Kemungkinan putrane yaiku sing Tomé Pires ing Suma Oriental dijuluki "Pate Rodim", bisa uga. tegesé "Badruddin" utawa "Kamaruddin" lan séda watara taun 1504. Anaké Rodim utawa adhine Rodim, jenenge Treggana jumeneng raja wiwit taun 1505 nganti 1518, banjur wiwit taun 1521 nganti 1546. Ing antarané rong periode iki sing dadi tahta. yaiku ipe-ipe, Prabu Yunus (Pati Unus) saka Jepara. Nalika Treggana watara taun 1527 ekspansi militèr Karajan Demak kasil nelukaké Majapait.

Adhedhasar Babad Tanah Jawi, sing ngedegake Kraton Demak yaiku Raden Fatah utawa Prabu utawa Raden Bagus Kasan (Hasan) kanthi gelar Austronesia Jin Bun, asring uga diarani Senapati Jinbun utawa Panembahan Jinbun kanthi gelar Sultan. Syah Alam Akbar Al-Fatah. (1455-1518) Mrentah Kerajaan Demak taun 1500 - 1518.

Raden Fatah iku putrane Prabu Campa Sultan Syarif Abdullah Umdatutdin (miturut cathetan saka Kasultanan Palembang Darussalam, Rabithah Alawiyyah lan Naqobah Ansab Auliya Tis'ah (NAAT') kang miyos ing kutha. Palembang saka ibune jenenge Nyai Candarawi.

Pelabuhan

Karajan Demak Bintoro nduweni rong pelabuhan, yaiku:

Jaman Emas

Peta Wektu Pemerintah Demak

Ing wiwitan abad kaping 16, Kerajaan Demak wis dadi kerajaan sing kuat ing Pulo Jawa, ora ana kerajaan liya ing Jawa sing bisa nandhingi upaya kerajaan iki kanggo nggedhekake kekuwatane kanthi nelukaké sawetara pelabuhan lan dharatan ing Nusantara.

Daftar Sultan lan Pejabat

Raja-ratu

No.SultanMulai JabatanAkhir JabatanJabatan

Sebelumnya

Termuat Dalam
1.Raden Patah14781504Adipati Demak*Babad Tanah Jawi *Suma Oriental
2.Trenggana15051518*Babad Tanah Jawi *Suma Oriental
3.Pati Unus15181521Adipati Jepara*Babad Tanah Jawi *Suma Oriental
4.Trenggana15211546*Babad Tanah Jawi *Suma Oriental
5.Sunan Prawoto15461547*Babad Tanah Jawi*kronik Tiongkok
6.Arya Penangsang15471554Adipati JipangBabad Tanah Jawi

Daftar Panglima Perang

NamaJabatanTermuat Dalam
Sunan NgudungPanglima Perang Ke-IBabad Tanah Jawi
Sunan KudusPanglima Perang Ke-IIBabad Tanah Jawi
Pati UnusPanglima Perang Ke-IIIBabad Tanah Jawi
FatahillahPanglima Perang Ke-IVBabad Tanah Jawi

Daftar Kepala Daerah

NamaJabatanTermuat Dalam
Pati UnusAdipati Jepara ( Kabupaten Jepara )Babad Tanah Jawi
Ratu KalinyamatAdipati Kalinyamat ( Kabupaten Jepara )Babad Tanah Jawi
Ki Ageng PenggingAdipati Pengging (Kabupaten Boyolali )Babad Tanah Jawi
Joko TingkirAdipati Pajang ( Kota Surakarta )Babad Tanah Jawi
Arya PanangsangAdipati Jipang (Kabupaten Blora )Babad Tanah Jawi
Raden KusenAdipati Terung (Kabupaten Sidoarjo )Babad Tanah Jawi
Ki Ageng Pandan ArangAdipati Pandanaran I ( Kota Semarang )Babad Tanah Jawi
Sunan BayatAdipati Pandanaran II ( Kota Semarang )Babad Tanah Jawi

Daftar Menteri dan Staf

NamaJabatan
Sunan KalijagaPenasihat
Sunan GiriMufti ( Pemimpin Fatwa )
Sunan KudusQadhi ( Hakim )

Demak ambruk

Sapungkuré Sultan Trenggana surut ing taun 1546 nalika ngepung laladan Pasuruan, kalungguhan sultan ing Demak dadi rebutan. Sunan Prawata sing munggah dadi Sultan ditentang akèh wong kalebu para adipati, antarané Pangéran Séda Lèpèn adiné Sultan Trenggana. Adipati Jipang yaiku Arya Penangsang uga sing mèlu nentang Sunan Prawata. Sunan Prawata pungkasané tiwas déning Aria Penangsang.

Arya Penangsang munggah dadi panguwasa nanging uga ditentang akèh wong ing antarané Adipati Pajang yaiku Jaka Tingkir. Jaka Tingkir sing uga mantu Sultan Trenggana rumangsa yèn garwané luwih duwé hak singgasana kasultanan tinimbang Arya Penangsang. Jaka Tingkir banjur yasa koalisi karo Ki Ageng Pemanahan lan Sutawijaya, koalisi iki kasil nyingkiraké Arya Penangsang lan Kasultanan Demak wusanané ambruk.

Jaka Tingkir yasa Kasultanan Pajang, laladan Demak teluk marang Kasultanan Pajang. Jaka Tingkir nyandhang gelar Sultan Hadiwijaya.

Krajan Majapait > | Kasultanan Demak | > Kasultanan Pajang lan Kasultanan Mataram


 
Krajan ing Jawa

0-600 (Hindu-Buddha Mataram Kuna): Salakanagara | Tarumanagara | Galuh | Sundha | Kalingga
600-1500 (Hindu-Buddha): Mataram Kuna, Kahuripan, Janggala, Pangjalu, Singhasari, Majapahit, Pajajaran, Blambangan
1500-saiki (Islam): Demak, Pajang, Banten, Cirebon, Sumedang Larang, Mataram Enggal, Surakarta, Ngayogyakarta, Mangkunagaran, Pakualaman