Иен
Иен (Япон: 円, えん) нь Японы мөнгөний нэгж юм. Япон хэлээр төгрөг, дугуй гэсэн утгыг илэрхийлдэг. Одоогийн япон хэлэнд эн гэж дуудагддаг ч анх бий болсон 1870-аад онд э үсгийг е-гээр дууддаг байсан, мөн англи, франц хэлэнд en гэж бичвэл өөрөөр дуудагдах зэрэг шалтгааны улмаас Yen гэж бичигдэх болсон аж.
| Иен | |
|---|---|
 | |
| Улс: |  Япон |
| Бутархай мөнгөний нэгж: | 100 сэн, 1000 рин (түүхэн) |
| ISO 4217 код: | JPY |
| Товчлол: | ¥ (олон улсын), 円 (Япон) |
| Валютын ханш: (2. Хоёрдугаар сар 2021) | 1 MNT = 0.036 JPY 1 USD = 104.998 JPY |
Ерөнхий ойлголт
1871 оны 6 сарын 27-нд батлагдсан "Шинэ мөнгөний нэгжийн тухай" тогтоолын дагуу Япон улс иенийг албан ёсоор мөнгөн тэмдэгтээ болгон хэрэглэх болжээ. Тэр үед 圓 хэмээх ханзыг хэрэглэж байсан бөгөөд одоо ч зарим тохиолдолд хэрэглэх нь бий.
1 иен нь 100 сэн, 1 сэн нь 10 ринтэй тэнцүү ч 1953 онд задгай мөнгийг цэгцэлснээр амьдрал дээр хэрэглэгдэхээ больж, одоо зөвхөн үнэт цаас, валютын ханшийг илэрхийлэхэд л хэрэглэгдэж байна.
Иен нь өнөөдөр зөвхөн Япон улсад л албан ёсоор хэрэглэгддэг ч Дэлхийн хоёрдугаар дайны төгсгөл хүртэл Японы эзэмшилд байсан Тайвань, Солонгост тус тусын иенийг хэрэглэж байв.
Гүйлгээнд буй иений зоос, дэвсгэртүүд
Иен нь зоосон хэлбэртэй 6 төрөл, цаасан дэвсгэрт хэлбэртэй 4 төрөл хэрэглэгдэж байна.
Зоос
- 1 иен - Хөнгөн цагаанаар хийгдсэн, 20мм диаметртэй, 1г жинтэй. 1955 оноос хэрэглэж буй. Нүүрэн талд нь зулзаган модны дүрс, ар талд нь 1-н тоо болон үйлдвэрлэгдсэн он нь байдаг.
- 5 иен - Шар зэсээр хийгдсэн, 22мм диамтертэй, 3.75г жинтэй. 1959 оноос хэрэглэж буй. Голдоо нүхтэй, нүүрэн талд нь цагаан будааны түрүү, усны мандал, 5-ын тооноос гадна нүхийг нь тойроод араа, ар талд нь улсын нэр, үйлдвэрлэгдсэн он нь бичигдсэн байдаг.
- 10 иен - Хар тугалганы хольцтой хүрлээр хийгдсэн, 23.5мм диаметртэй, 4.5г жинтэй. 1959 оноос хэрэглэж буй. Нүүрэн талд нь Киото хотноо байрлах Бёодо-ин сүм, ар талд нь лаврын мод, 10-ын тоо, үйлдвэрлэгдсэн он нь байна.
- 50 иен - Цагаан зэсээр хийгдсэн, 21мм диамтетртэй, 4г жинтэй. 1967 оноос хэрэглэж эхэлсэн. Голдоо нүхтэй, нүүрэн талд нь удвал цэцэг, ар талд нь 50-н тоо болон үйлдвэрлэгдсэн он нь байдаг.
- 100 иен - Цагаан зэсээр хийгдсэн, 22.6мм диаметртэй, 4.8г жинтэй. 1967 оноос хэрэглэж эхэлсэн. Нүүрэн талд нь сакүра мод, ар талд нь 100-гийн тоо ба үйлдвэрлэгдсэн он нь дүрслэгдэнэ.
- 500 иен - Никельдсэн шар зэсээр хийгдсэн, 26.5мм диамтертрэй, 7г жинтэй.2000 оноос хэрэглэж эхэлсэн. Нүүрэн талд нь зандан мод, ар талд нь саса мод (хулстай төстэй мод), тачибана мод (Япон нимбэгний мод), 500-гийн тоо, үйлдвэрлэгдсэн он нь байдаг.
Цаасан дэвсгэрт
- 1000 иен - 76мм×150мм хэмжээтэй, 2004 оны 11 сарын 1-нээс одоогийн хувилбарыг хэрэглэж буй. Нүүрэн талд нь Нобелийн шагналт эмч Ногүчи Хидэё, ар талд нь Фүжи уул, сакүра мод дүрслэгдсэн байдаг.
- 2000 иен - 76мм×154мм хэмжээтэй, 2000 оны 7 сарын 19-нд батлагдсан загварыг хэрэглэж буй. Нүүрэн талд нь Окинава арал дээр байдаг Шүри цайзны Шүрэймон хаалга, ар талд нь Хэйан эриний үеийн яруу найрагч эмэгтэй Мүрасаки Шикибү болон Японы эртний уран зохиолын дурсгал Гэнжи моногатари зохиолын дэлгэмэл зураг дүрслэгдсэн байна.
- 5000 иен - 76мм×156мм хэмжээтэй. 2004 оны 11 сарын 1-нд батлагдсан загварыг ашиглаж байгаа. Нүүрэн талд нь Мэйжи эриний үеийн зохиолч эмэгтэй Хигүчи Ичиёогийн хөрөг, ар талд нь Эдо эриний үеийн зураач Огата Коорины "Какицү бата-зү" хэмээх бүтээл байдаг.
- 10000 иен - 76мм×160мм хэмжээтэй, мөн 2004 оны 11 сарын 1-нээс хэрэглэж буй. Нүүрэн талд нь Мэйжи эриний үеийн соён гэгээрүүлэгч Фүкүзава Юкичи, ар талд нь Бёодо-ин сүмийн орой дээрх галт шувууны хөшөө дүрслэгдсэн байдаг.
Цахим холбоос
Commons: Japanese yen – Викимедиа дуу дүрсний сан
| Хойд Ази | |
| Дорнод Ази • | Макаогийн патака •Монголын төгрөг •Өмнөд Солонгосын вон •Хонконгийн доллар •Хойдын Солонгос вон •Хятадын юань •Шинэ Тайванийн доллар •Японы иен |
| Өмнөд Ази | Афганистаны афгани •Балбын рупи •Бангладешийн така •Бутаны нгултрум •Мальдивын руфия •Пакистаны рупи •Шри-Ланкын рупи •Энэтхэгийн рупи |
| Зүүн Өмнөд Ази | Америкийн доллар (Зүүн Тимор) •Брунейн доллар •Вьетнамын донг •Индонезийн рупиа •Камбожийн риел •Лаосын кип •Малайзын ринггит •Мьянмарын кьят •Сингапурын доллар •Тайландын бат •Филиппиний песо |
| Өрнөд Ази | Азербайжаны манат •Арменийн драм •Арабын Нэгдсэн Эмиратын дирхамБахрейны динар •Гүржийн лари •Евро (Кипр) •Египетийн фунт •Израилын шекель •Иракийн динар •Ираны риал •Йемений риал •Йорданы динар •Катарын риал •Кувейтийн динар •Ливаны фунт •Oманы риал •Саудын Арабын рияль •Сирийн фунт •Туркийн лир • |
| Төв Ази | Казахстаны тенге •Киргизийн сом •Тажикистаны сомони •Туркменистаны манат •Узбекистаны соʻм |