Карамай
Карамай («хар тосон» гэсэн утгатай уйгур үг) — Хятад улсын Шиньжян-Уйгурын өөртөө засах орны харьяа аймгийн энтэй хот.
Карамай | |
|---|---|
 | |
.png) Шинжаан дахь Карамай хотын харьяаллын байршил | |
  Карамай Шинжаан дахь хотын төвийн байршил  Карамай Карамай (Шинжаан)  Карамай Карамай (Хятад) | |
| Улс |  Хятад |
| Өөртөө засах орон | Шинжаан |
| Захиргааны төв | Карамай дүүрэг |
| Хуваалт | Дүүрэг
|
| Газар нутаг | |
| • Нийт | 7,734 км2 (2,986 бээр2) |
| Өндөр | 354 м (1,161 фут) |
| Хүн ам (2020) | |
| • Нийт | 490,348 |
| • Нягтрал | 63/км2 (160/бээр2) |
| • Томоохон угсаатны бүлгүүд | Хятадууд - 74.8% |
| Цагийн бүс | UTC+8 (Хятадын Стандарт) |
| Шуудангийн код | 834000 |
| Бүсийн дугаар | 0990 |
| ISO 3166 код | CN-XJ-02 |
| ДНБ (2019)[1] | ¥97.29 тэрбум $14.1 тэрбум |
| ДНБ нэг хүнд ноогдох | ¥210,426 $30,452 |
| - Өсөлт | ▲ 6.1% |
| Улсын дугаарын угтвар | 新J |
| Вэб сайт | www |
| Карамай | |||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Хятад нэр | |||||||||||||||
| Хялбаршуулсан | 克拉玛依 | ||||||||||||||
| Уламжлалт | 克拉瑪依 | ||||||||||||||
| |||||||||||||||
| Уйгур нэр | |||||||||||||||
| Уйгур | قاراماي | ||||||||||||||
| Шууд утга | black oil | ||||||||||||||
| |||||||||||||||
| Хадмал толь | |
| Монгол нэрийдэл | |
|---|---|
| кирилл үсгээр бичсэн | |
| монгол | Карамай |
| Гадаад нэрийдэл | |
| уйгур | قاراماي — Қарамай |
| хятад | 克拉玛依 — Kèlāmǎyī |
9252 км2 газар харьяалж, 390 мянган хүн оршин суудаг.
Түүх
Хармай нутагт эртнээс иран, түрэг, монгол угсаатан халалцаж ирсэн.
Хармай хавьд 1955 оноос хойш газрын тос олборлож эхэлсэн бөгөөд Хятад улсын хэмжээнд анхных, хамгийн том нь юм.[2] 1958 онд хошууны энтэй хотын зэрэгтэй болж 1990 онд аймгийн энтэй хэмээх зэрэгтэй болон дэвшсэн.
1994 оны Хармайн театрт түймэр гарч сурагч голдуу 325 хүн амь алджээ.[3]
Газар зүй
Хармай хот 9252 км2 нутаг дэвсгэр харьяалдаг. Хойноосоо урагш 240 км урт.
Зүүнгарын хотгорын баруун хойд захад оршдог говь газар ба жилдээ 106 мм хур тунадас унана.
Тус нутгийг Тарвагатай тойрог бүрэн хүрээлэх ба Хүйтэн хот нь Хармайг хоёр хэсэг таслажээ.
Нутгийн хуваарь
Хармай хот дөрвөн дүүрэгт хуваагддаг. Хармай дүүрэгт засаг захиргаа байрлана.
 | ||||
| Д/д | Дүүргийн нэр | Хятадаар | Уйгураар | Хүн ам (2010 он) |
|---|---|---|---|---|
| 1 | Хармай | 克拉玛依区 | قاراماي رايونى | 261,445 |
| 2 | Майтаг | 独山子区 | مايتاغ رايونى | 69,361 |
| 3 | Жаранбулаг | 白碱滩区 | جەرەنبۇلاق رايونى | 50,422 |
| 4 | Өрх? | 乌尔禾区 | ئورقۇ رايونى | 9,780 |
Хүн ам зүй
2000 онд 270 мянган хүнтэй байсан бол 2010 онд хүн амын тоо 391 мянга болж өсчээ.
81 хувийг хятад үндэстэн, 19 хувийг уйгур, казах, монгол зэрэг ард түмэн бүрдүүлдэг.
Эх сурвалж
Гадаад холбоос
Commons: Karamay – Викимедиа зураг, бичлэг, дууны сан