ویکی‌پدیا:امروز واری روز/سپتامبر

امروز:

• ۱۹۲۳ – اتا گت ِزلزله جاپون ِیوکوهاما و توکیو دله، ۱۴۲٬۸۰۰ نفر ِجان ره بَییته.
• ۱۹۳۹ – جهونی جنگ دوم شروع بیّه.
• ۱۹۷۲ – بابی فیشر اتا شطرنج مسابقه‌ی دله، بوریس اسپاسکی روس ره بَورده.
• ۱۹۷۳ – تایتانیک ِلاشه‌ (عکس دله) عمق ۴۰۰۰متری اقیانوس و فاصله ۹۶۳مایلی آمریکا ِنیویورک شمال‌شرقی‌وَر پیدا بیّه.

روز بعد: ۲ سپتامبر - روز قبل: ۳۱ آگوست

نمایش – بحث – ویرایش

امروز:

• ۱۶۶۶ - اتا گت ِتش‌سوزی لندن ِشهر دله شروع بیّه که چار روز طول بَکشی‌یه و شهر دله ۱۳٬۰۰۰تا سِرِه و «سنت پُل» ِجامع کلیسا ره بَسِّنی‌یه.
• ۱۹۴۵ - هوشی‌مین، ویتنام ِاستقلال ره فرانسه جه بَیته.
• ۱۹۴۵ - جاپونی مقامات، جاپون ِتسلیم بَیّن پیمون ره آمریکای ِ«میزوری» ِکشتی دله امضا هاکردنه و جهونی جنگ دوم ۶ سال و ۱ روز په تموم بیّه.
• ۱۹۵۳ - احمد شا مسعود، افغان ِانقلابی، دنیا بموئه.
• ۱۹۹۷ - ویکتور امیل فرانکل (عکس دله)، اتریشی روان‌شناس و لوگوتراپی (=معنا درمونی) ِسازنده، بمرده.

روز بعد: ۳ سپتامبر – روز قبل ۱ سپتامبر

نمایش – بحث – ویرایش

امروز:

• ۱۱۸۹ - ریچارد اول بریتانیای شا بیّه و هنری دوم جانشین بگردسته.
• ۱۷۸۳ - پاریس موعاهده ورسای کاخ دله، متحده ایالات آمریکا و بریتانیا میون امضا بیّه.
• ۱۸۸۳ - ایوان تورگنیف روسی نویسنده و شاعر بمرده.
• ۱۹۷۱ - قطر، بریتانیا جه سِوا بَیی‌یه. (پرچم ونه شِنه)
• ۱۹۷۶ - وایکینگ ۲ ِروباتیکی فضاپیما ره ناسا، مریخ سَر بِنِه دینگوئه.

روز بعد: ۴ سپتامبر – روز قبل: ۲ سپتامبر

نمایش – بحث – ویرایش

امروز:

• ۱۰۶۳ - طغرل بیک سلجوقی شائون جه ری دله بمرده.
• ۱۷۶۸ - رنه د شاتوبریان (عکس دله)، فرانسوی نویسنده، شاعر و سیاست‌مدار و اتا رمانتیسیسم جنبش پایه‌گذار، دنیا بموئه.
• ۱۷۸۱ - با استقرار ۴۴ مهاجر ایسپانیایی مجاورت ات روستای سرخ‌پوستی، لوس آنجلس که بعدها دومین شهر پرجمعیت متحده ایالات بیّه ره، عملاً بساتنه.
• ۱۸۷۰ - ناپلئون سوم، که اول به عنوان رئیس جومور (۵۲-۱۸۵۰) و سپس امپراتور (۷۰-۱۸۵۲)، کشور فرانسه حکمرانی کارده، سلطنت جه کنار بورده و جوموری سوم فرانسه برقرار بیّه.
• ۱۹۸۹ - ژرژ سیمنون نویسنده بلژیکی پلیسی داستانون لوزان سوئیس دله بمرده.

روز بعد: ۵ سپتامبر – روز قبل ۳ سپتامبر

نمایش – بحث – ویرایش

امروز:

• ۱۷۷۲ - فتعلی شا (عکس دله) ایران قاجارون دومین شا، دنیا بموئه.
• ۱۹۰۵ - روسیه و جاپون جنگ جاپون پیروزی جه تموم بیّه.
• ۱۹۴۴ - بنلوکس ِگروهِ کشورون ره لوکزامبورگ، هلند و بلژیک بساتنه.
• ۱۹۷۷ - وویجر ۱ ِفضاپیما ره علمی پژوهشون وسّه، ناسا فضا دله کپّل هاکرده.

روز بعد: ۶ سپتامبر – روز قبل ۴ سپتامبر

نمایش – بحث – ویرایش

امروز:

• ۱۵۶۶ - سلیمان قانونی (عکس دله)، عثمانی سلطون، سن ۷۱ سالگی گدر بمرده.
• ۱۹۶۸ - اسواتینی کشور، بریتانیا جه سِوا بیّه.
• ۱۹۹۱ - شوروی رقد بورده په، لتونی شه استقلال ره اعلام هکرده.
• ۲۰۰۸ - آصف‌علی زرداری، پاکستون ِسیاسی بحران ره پئی هدا و رییس‌جمهور بیّه.

روز بعد: ۷ سپتامبر – روز قبل ۵ سپتامبر

نمایش – بحث – ویرایش

امروز: برزیل ِاستقلال‌روز

• ۱۵۳۳ - الیزابت اول (عکس دله)، بریتانیای ِملکه، دنیا بموئه.
• ۱۹۹۰ - رینالدو آرناس، کوبایی نویسنده و شاعر، بمرده.

روز بعد: ۸ سپتامبر – روز قبل ۶ سپتامبر

نمایش – بحث – ویرایش

امروز: مقدونیه‌ی ِاستقلال روز؛ مالت ِپیروزی روز و باسوادی ِبین‌المللی روز

• ۱۵۰۴ – داوود موجستمه ره میکل‌آنژ بساته و این روز دله همه ره سِراق هِدا.
• ۱۹۳۳ – فیصل اول (عکس دله)، عراق ِاولین شا، سوئیس ِبرن ِشهر دله بمرده.
• ۱۹۷۱ – جان اف کندی نمایشی هنرون مرکز واشنگتن ِشهر دله وا بیّه.
• ۱۹۷۴ – جرالد فورد، آمریکای رییس‌جمهور، قبلی رییس‌جمهور ره (نیکسون) عفو هاکرده و ونه اتهامات ره سواستفاده سَره بِبَخشی‌یه.
• ۱۹۷۸ – سیو جومعهٔ دله، ایران ِشاهنشائی ارتش تظاهرات‌کننده‌ئون ره تهران ِ«ژاله میدون» دله، حمله هاکرده و ویشته از ۸۰ نفر ره بکاشته.

روز بعد: ۹ سپتامبر – روز قبل ۷ سپتامبر

نمایش – بحث – ویرایش

امروز: شمالی کره‌ی ِجمهوری روز

• ۴۹۰ پیش از میلاد - داریوش اول گادِر (عکس دله) ماراتون ِجنگ ایران و یونان میون شروع بیّه.
• ۱۸۵۰ - کالیفرنیا آمریکای ِ سی‌ویکمین ایالت انتخاب بَیی‌یه.
• ۱۹۷۶ - مائو تسه تونگ، چین ِخلق ِجمهوری ِرهبر اتا مریضی سَره بمرده.
• ۱۹۹۱ - تاجیکستون، شوروی ِرِقِدبوردِن په، مستقل بَیی‌یه.

روز بعد: ۱۰ سپتامبر – روز قبل ۸ سپتامبر

نمایش – بحث – ویرایش

امروز: جبل طارق دله ملی روز هسته.

• ۲۱۰ پیش از میلاد – چین شی هوان چین ِاولین امپراتور، بمرده.
• ۹۵۴ - لویی چاروم، فرانسه‌ی شاه، بمرده.
• ۱۹۸۰ - شاهین نجفی (عکس دله) فارسی و گِلِکی خونش‌کر، دِنیا بموئه.
• ۲۰۰۶ - آگوستو پینوشه ، شیلی رییس‌جمهور، بمرده. ونه حکومت گادِِر حقوق بشر شیلی دله رعایت نیّه.

روز بعد: ۱۱ سپتامبر – روز قبل ۹ سپتامبر

نمایش – بحث – ویرایش

امروز: یازده سپتامبر فاجعه، متحده ایالات دله

• ۱۹۲۳ – ویکتور خارا، شیلی ِشاعر و خونش‌کر، بمرده.
• ۲۰۰۱ - بخاردن (عکس دله) ، دِتا بالون جهونی تجارت برج‌ئون جه نزدیکی ۳۰۰۰نفر ره بَکاشته.

روز بعد: ۱۲ سپتامبر – روز قبل ۱۰ سپتامبر

نمایش – بحث – ویرایش

امروز: کیپ ورد ِملی‌روز

• ۱۸۴۸ - سوئیس دله اساسی قانون تغییر هاکرده و این کشور فدرال بَیی‌یه.
• ۱۸۹۷ - ایرن ژولیو کوری فرانسوی فیزیکدون و شیمی‌دون و نوبل جایزه‌ی ِبرنده، دنیا بی‌یموئه.
• ۱۹۵۳ - جان اف. کندی، متحده ایالات ِسی و پنجومین رئیس جمهور، ژاکلین کندی (عکس دله) جه ازدواج هاکرده.
• ۱۹۸۰ - ترکیه ارتش کنان اورن ِرهبری جه کودتا هاکرده.

روز بعد: ۱۳ سپتامبر – روز قبل ۱۱ سپتامبر

نمایش – بحث – ویرایش

۱۳ سپتا‌مبر:

• ۱۵۹۲ - میشل دو مونتنی، اتا رنسانسی نویسنده، بمرده.
• ۱۸۴۸ - فینیاس گیج (عکس دله) که راه آهن سرکارگر بی‌یه، بمرده. ونه سَر دله اتا گت ِمیله فِرو بورد بی‌یه که ونه سُوال ره لاب بِدا.
• ۱۹۳۷ - کراسنودار، روسیه‌ی ِسرزمین‌ها جه، تاسیس بیّه.
• ۱۹۴۱ - احمد نجدت سزر ترکیه‌ی ِدهومین رئیس جمهور دنیا بموئه.

روز بعد: ۱۴ سپتا‌مبر – روز قبل ۱۲ سپتا‌مبر

نمایش – بحث – ویرایش

امروز:

• ۷۸۶ – هارون الرشید عباسیون حکومت ره بَییته.
• ۱۹۰۱ – ویلیام مک کینلی ِترور په، تئودور روزولت آمریکای ِبیست و شیشمین رییس‌جمهور بیّه.
• ۱۹۳۰ – آلمان ِسراسری انتخابات ِشیشومین دوره دله آلمان ِکارگرون ِسوسیالیست ملی حزب (نازیون ِحزب) موفق بیّه بَیتِن ۱۰۷ کورسی مجموع ۵۷۷ کورسی جه وایمار جمهوری ِپارلمون دله گتته بَواشه.
• ۱۹۶۸ - جمال محمدی، مازرونی خونش‌کَر و نوازنده که طالبا گروه ره بساته، دنیا بموئه. (عکس دله)
• ۱۹۸۲ – بشیر جمیل، لبنان ِمسیحی رییس‌جمهور، قبل اینکه شه پُست ره تحویل بَییره، ترور بیّه.

روز بعد: ۱۵ سپتامبر – روز قبل ۱۳ سپتامبر

نمایش – بحث – ویرایش

امروز: کاستاریکا، گوآتمالا، هندوراس، نیکاراگوآ و السالوادور دله استقلال روز هسته.

• ۱۲۵۴ – مارکو پولو ایتالیایی جهونگرد، ونیز دله دنیا بموئه.
• ۱۹۳۵ – بشکسته صلیب ِِپرچم (عکس دله) آلمان ِملّی پرچم بَیی‌یه.
• ۱۹۶۳ – احمد بن بلا الجزایر ِسومین رئیس‌جمهور، این مقوم جه برسی‌یه.
• ۱۹۷۳ – کارل شونزدهوم پادشاهی گادِر، سوئد دله، شروع بیّه.
• ۱۹۹۷ – گوگل چرخ‌توگر بساته بیّه.

روز بعد: ۱۶ سپتامبر – روز قبل ۱۴ سپتامبر

نمایش – بحث – ویرایش

امروز: نو پاپوآ گینه ِاستقلال‌روز

• ۱۸۲۴ - شارل دهوم وقتی لویی هیجدهوم بمرده، فرانسه‌ی شاه بیّه. وه تا ژوئیه انقلاب گادِر (سال ۱۸۳۰) فرانسه‌ی شاه بی‌یه.
• ۱۹۲۵ - بی.بی. کینگ، برقی گیتار ِنوازنده که بلوز دله ماهر بی‌یه، دنیا بموئه.
• ۱۹۴۱ - جهونی جنگ دوم دله که متفقون ایران ره بَییتنه، رضا شاه (عکس دله)، شاه بی‌ین جه استعفا هِدا تا ونه ریکا محمدرضا شاه حاکم بَواشه.
• ۱۹۷۹ - نورمحمد تره‌کی افغانستون ِکمونیست ِرییس‌جمهور ره، اتا کودتا دله، حفیظ‌الله امین بَکاشته.

روز بعد: ۱۷ سپتامبر – روز قبل ۱۵ سپتامبر

نمایش – بحث – ویرایش

امروز: متحده ایالات امریکا دله اساسی قانون ِروز هسته

• ۱۹۴۱ – محمدرضا پهلوی (عکس دله)، ایران ِشاه بیّه.
• ۱۹۸۰ – آناستازیو ساموزا نیکاراگوئه‌ی ِدیکتاتور ترور بیّه.
• ۱۹۹۲ – میکونوس ترور دله چار نفر که ایران ِحکومتِ مخالف بینه، بمردنه.
• ۱۹۹۴ – کارل پوپر، انگلیسی فیلسوف و نویسنده، ۹۲ سالگی دله بمرده.

روز بعد: ۱۸ سپتامبر – روز قبل ۱۶ سپتامبر

نمایش – بحث – ویرایش

امروز:

• ۱۷۸۳ - لئونارد اویلر (عکس دله) سوئیسی ریاضیدون و فیزیکدون، بمرده.
• ۱۸۱۰ - شیلی بتونسته ایسپانیا جه سِوا بَواشه.
• ۱۸۵۱ - نیویورک تایمز روزنومه دِرِس بیّه.

روز بعد: ۱۹ سپتامبر – روز قبل: ۱۷ سپتامبر

نمایش – بحث – ویرایش

امروز: نرم‌افزارون ِآزادی ِروز

• ۱۵۵۱ - هانری سوم (عکس دله)، فرانسه شاه، دنیا بموئه.
• ۱۹۸۸ - ایسراییل شه اولین ماهواره ره کَپّل هاکرده.
• ۱۹۹۱ - اوتسی ِیخی‌مَردی که اروپای قدیمی‌ترین مومیایی هسته، اوتریش و ایتالیا سامون دله کشف بیّه.

روز بعد: ۲۰ سپتامبر – روز قبل ۱۸ سپتامبر

نمایش – بحث – ویرایش

امروز:

• ۱۱۸۷ - صلاح‌الدین ایوبی، ایوبیون ِشاه، اورشلیم ره محاصره هاکرده.
• ۱۷۹۲ - فرانسه ِملی مجمع که فرانسه گت انقلاب گادِر مؤسسون مجلس نقش ره اساسی قانون و قانون‌گوذاری دله بعهده بَییت‌بی‌یه، تأسیس بیّه.
• ۱۹۳۴ - سوفيا لورن (عکس دله)، ايتاليایی بازيگر که اوسكار جایزه ره بَییته، دنیا بموئه.

روز بعد: ۲۱ سپتا‌مبر – روز قبل ۱۹ سپتا‌مبر

نمایش – بحث – ویرایش

امروز: صلح ِجهونی روز، آلزایمر ِجهونی روز و مالت ، بلیز و ارمنستون ِاستقلال روز.

• ۱۹ پیش از میلاد - ویرژیل (عکس دله)، رومی شاعر، بمرده.
• ۱۹۲۴ - فریدون هویدا ایرانی نویسنده، سیاست‌مدار و نقاش و امیرعباس هویدا ِبرار، دمشق ِشهر دله دنیا بموئه.
• ۱۹۳۷ - هابیت ِکتاب، جی.آر.آر تالکین ِبنویشته، منتشر بیّه.
• ۱۹۴۷ - استیون کینگ، آمریکایی نویسنده، دنیا بموئه.

روز بعد: ۲۲ سپتامبر – روز قبل ۲۰ سپتامبر

نمایش – بحث – ویرایش

امروز:

• ۱۷۹۱ - مایکل فارادی (عکس دله)، انگلیسی فیزیکدون و شیمیدون، بزائه بیّه.
• ۱۷۹۲- فرانسه اولین جمهوری بساته بیّه.
• ۱۸۶۲ - برده‌ئون ِآزادی ِاعلامیه ره متحده ایالات دله آبراهام لینکلن صادر هاکرده.
• ۱۹۵۸ - آندریا بوچلی ، ایتالیایی خونش‌کر دنیا بموئه.
• ۱۹۸۰ - ایران و عراق جنگ شروع بیّه.

روز بعد: ۲۳ سپتامبر – روز قبل ۲۱ سپتامبر

نمایش – بحث – ویرایش

امروز: شرقی ارتودکس ِاولین روز جدید ِسال وسّه.

• ۱۵۲۹ - وین ره عوثمانی ِارتش سلیمون قانونی (عکس دله) گادِر محاصره هاکردنه.
• ۱۸۴۶ - نپتون ره ریاضی محاسبات په کشف هاکردنه.
• ۱۹۰۱ - یاروسلاو سايفرت ؛ چکی روزنومه‌نویس که نوبل ادبیات (۱۹۸۴) ره بَییته، بزائه بیّه.
• ۱۹۰۸ - ممدعلی مجتهدی‌گیلانی دبیرستون البرز مدیر و دانشگائ ِشریف ِمؤسس لاهیجان دله دنیا بموئه.
• ۱۹۳۲ - آل سعود شه حکومِت ره عربستون دله شروع هاکردنه.
• ۱۹۴۹ - شوروی شه اولین هسته‌یی بمب ره «پولی گان» دله آزمایش هاکرده.
• ۱۹۷۳ - پابلو نرودا شیلیایی دیپلمات، سناتور و شاعر بمرده.

روز بعد: ۲۴ سپتامبر – روز قبل ۲۲ سپتامبر

نمایش – بحث – ویرایش

امروز: گینه بیسائو ِاستقلال‌روز

• ۶۲۲ - محمد، اسلام ِپیامبر، ۱۶ روز په مکه جه اولین بار وسّه، نماز جومه بخوندستن وسّه، بورده یثرب ِشهر دله.
• ۷۶۸ - پپن سوم، فرانکون ِشاه، بَمرده.
• ۱۹۴۵ - استقلال تهران ره چارتا نظامی جوون دِچرخه‌سوارون ِنوم جه بِساتنه.
• ۱۹۵۷ - نیوکمپ ِفوتوال‌زمین (عکس دله) ره بارسلونا وسّه بِساتنه.

روز بعد: ۲۵ سپتامبر – روز قبل ۲۳ سپتامبر

نمایش – بحث – ویرایش

امروز:

• ۱۳۹۶ - نیکوپولیس صلیبی جنگ دانوب ِدرکا پَلی، نیکوپول بلغارستون دله شروع بیّه. آخرسری عوثمانی ارتش ونه دله پیروز بیّه.
• ۱۶۸۳ - ژان فیلیپ رامو گت ِآهنگساز، دیژون ِفرانسه دله بزائه بیّه.
• ۱۸۶۵ - آندرس د سانتا کروز، لاتین آمریکایِ انقلاب‌کَر، آخرسری فرانسه دله بمرده.
• ۱۸۹۷ - ویلیام فاکنر (عکس دله) آمریکایی نویسنده، نوبل‌ ِادبیات ِجایزه‌یِ برنده (۱۹۵۰) این روز دله دنیابموئه.
• ۱۹۵۹ - اس.دابليو.آر.دی. باندرانايکه سريلانکای نخست‌وزير و «سريلانکای ملّی‌ئونِ آزادیِ حزب» ِموسس ره اتا بودايی راهب بکشاته.

روز بعد: ۲۶ سپتامبر – روز قبل ۲۴ سپتامبر

نمایش – بحث – ویرایش

امروز:

• ۱۸۸۸ - توماس استرنز الیوت آمریکایی شاعر، نمایشنومه‌نویس و منتقد نوبل ادبیات جایزه (۱۹۴۸) برنده این روز دله بزائه بیّه.
• ۱۹۷۸ - کارل مان گیورگ سیگبن سوئدی فیزیکدون و نوبل فیزیک جایزه‌ی (۱۹۲۴) برنده این روز دله بمرده.

روز بعد: ۲۷ سپتامبر – روز قبل ۲۵ سپتامبر

نمایش – بحث – ویرایش

امروز:

• ۱۸۷۱ - گراتزیا دلددا ایتالیایی نویسنده دنیا بموئه.
• ۱۹۰۵ - انیشتین (عکس دله) ${\displaystyle E=mC2}$ فرمول ره تَنِک هاکرده.
• ۱۹۷۲ - گوینث پالترو، هالیوودی بازیگر دینا بموئه.

روز بعد: ۲۸ سپتامبر – روز قبل ۲۶ سپتامبر

نمایش – بحث – ویرایش

امروز

• ۵۵۱ پیش از میلاد - کونفوسیوس (عکس دله) چین گت‌ترین معلم، فیلسوف و سیاسی نظریه‌پرداز بزائه بیّه.
• ۱۸۹۳ – پورتوی فوتوال تیم پرتغال دله، تاسیس بیّه.
• ۲۰۰۳ – الیا کازان کارگردون که سه‌بار اوسکار جایزه ره بَییت‌بی‌یه، بمرده.

روز بعد: ۲۹ سپتامبر – روز قبل ۲۷ سپتامبر

نمایش – بحث – ویرایش

امروز

• ۱۹۱۲ – میکل آنجلو آنتونیونی ایتالیایی فیلم‎نومه نویس و کارگردون بزائه بَیی‎‌یه.
• ۱۹۴۱ - هولوکاست ره نازی آلمانیون و وشون ِپشتیبونون شروع هاکردنه. بابی یار قتل عام، اوکراین ِکی‎یف دله، ۳۰٬۰۰۰تا یهودی ره دِ روز و هزارون نفر دیگه ره اون ما دله بکاشتنه (عکس دله)
• ۱۹۴۵ – اروپای هسته‌ای پژوهشون سازمان (سرن)، سوئیس ِژنو دله تأسیس بیّه.
• ۱۹۶۷ – لولا کارسون اسمیت مک‌کولرز آمریکایی نویسنده و نمایش‌نومه‌نویس بمرده.
• ۱۹۹۰ – اولین پرواز اف-۲۲ رپتور

روز بعد: ۳۰ سپتامبر – روز قبل ۲۸ سپتامبر

نمایش – بحث – ویرایش

امروز: بوتسوانای ِاستقلال‌روز (پرچم دله)

• ۱۲۰۷ - مولوی، ایرانی شاعر، دنیا بموئه.
• ۱۹۳۸ - انگلیس ِنخست‌وزیر، نویل چمبرلین، اتا فرودگا دله سندی که هیتلر امضا هاکرد بی‌یه ره جمعیت وسّه بخوندسته. این سند دله نازی آلمان متعهد بیّه شه همسایه‌ئون ره تجاوز نکانه. چمبرلین این سند ره «صلح، امه زمونه وسّه» اعلام هاکرده. آلمان تقریبا ات سال بعد، ۱ سپتامبر ۱۹۳۹، لهستون ِاشغال جه شه قول ره بشکسته و انگلیس دله چرچیل چمبرلین ِجایگزین بیّه.

روز بعد: ۳۱ سپتامبر – روز قبل ۲۹ سپتامبر

نمایش – بحث – ویرایش