ਬੀਟਾ ਡਿਕੇ
ਐਟਮੀ ਫਿਜ਼ਿਕਸ ਵਿੱਚ, ਬੀਟਾ ਡਿਕੇ (ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ:β-decay) ਰੇਡੀਓ ਐਕਟਿਵ ਡਿਕੇ ਦੀ ਇੱਕ ਕਿਸਮ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਬੀਟਾ ਰੇ (ਤੇਜ਼ ਊਰਜਾਵਾਨ ਇਲੈਕਟ੍ਰੌਨ ਜਾਂ ਪੌਸਿਟ੍ਰੋਨ) ਅਤੇ ਇੱਕ ਨਿਊਟ੍ਰੀਨੋ, ਪ੍ਰਮਾਣੂ ਨਿਊਕਲੀਅਸ ਤੋਂ ਨਿਕਲਦੇ ਹਨ। ਉਦਾਹਰਣ ਵਜੋਂ, ਨਿਊਟਰਾਨ ਦੇ ਬੀਟਾ ਡਿਕੇ ਨਾਲ ਇੱਕ ਇਲੈਕਟ੍ਰੋਨ ਦੇ ਨਿਕਾਸ ਦੁਆਰਾ ਉਹ ਪ੍ਰੋਟੋਨ ਵਿੱਚ ਬਦਲ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜਾਂ ਇਸਦੇ ਉਲਟ ਇੱਕ ਪ੍ਰੋਟੋਨ ਨੂੰ ਪੌਸਿਟ੍ਰੋਨ (ਪੋਜ਼ੀਸਟਰੌਨ ਐਮੀਸ਼ਨ) ਦੇ ਨਿਕਾਸ ਦੁਆਰਾ ਨਿਊਟਰਨ ਵਿੱਚ ਬਦਲ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਉਹ ਨਿਉਕਲਾਈਡ ਦੀ ਕਿਸਮ ਵਿੱਚ ਬਦਲ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਬੀਟਾ ਕਣ ਅਤੇ ਨਾ ਹੀ ਇਸਦੇ ਸੰਬੰਧਿਤ ਨਿਊਟ੍ਰੀਨੋ ਬੀਟਾ ਡਿਕੇ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਨਿਊਕਲੀਅਸ ਦੇ ਅੰਦਰ ਮੌਜੂਦ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਪਰ ਇਹ ਡਿਕੇ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਵਿੱਚ ਉਤਪੰਨ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਪ੍ਰਕ੍ਰਿਆ ਦੇ ਨਾਲ, ਅਸਥਿਰ ਪਰਮਾਣੂਆਂ ਨੂੰ ਨਿਊਟ੍ਰੋਨ ਅਤੇ ਪ੍ਰੋਟੋਨ ਦਾ ਇੱਕ ਜਿਆਦਾ ਸਥਿਰ ਅਨੁਪਾਤ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।[1] ਬੀਟਾ ਡਿਕੇ ਕਮਜ਼ੋਰ ਮੇਲ-ਜੋਲ ਦਾ ਇੱਕ ਨਤੀਜਾ ਹੈ।
β−
ਡਿਕੇ।
ਇਲੈਕਟ੍ਰੋਨ ਕੈਪਚਰ ਨੂੰ ਕਈ ਵਾਰੀ ਬੀਟਾ ਡਿਕੇ ਦੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।[2] ਇਲੈਕਟ੍ਰੌਨ ਕੈਪਚਰ ਵਿੱਚ, ਇੱਕ ਅੰਦਰੂਨੀ ਪਰਮਾਣੂ ਇਲੈਕਟ੍ਰੌਨ ਨੂੰ ਨਿਊਕਲੀਅਸ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰੋਟੋਨ ਦੁਆਰਾ ਫੜ ਲਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਇਸਨੂੰ ਨਿਊਟਰੌਨ ਵਿੱਚ ਬਦਲਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇੱਕ ਇਲੈਕਟ੍ਰੋਨ ਨਿਊਟ੍ਰੀਨੋ ਰਿਲੀਜ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।