Metasoma błonkówek

Metasoma^[1] (łac. metasoma) – tylna część ciała u błonkówek z podrzędu trzonkówek, powstała z części odwłoka.

U trzonkówek (owadziarek i żądłówek) pierwszy segment odwłoka, określany mianem pozatułowia, łączy się z tułowiem w pseudotagmę nazywaną mezosomą. Metasomę tworzy pozostała część odwłoka, to jest segmenty od drugiego do jedenastego^[2][1]. Pierwszy, rzadziej też drugi segment metasomy tworzy przewężenie, zwane stylikiem lub pomostkiem^[2][1][3]. Czasem pierwszy segment metasomy jest nie tylko zwężony, ale też skrócony i wskutek tego prawie niewidoczny^[2].

Nabrzmiałą część metasomy, położoną za stylikiem określa się jako gaster^[4]. Na segmentach metasomy występują płytki grzbietowe – tergity i brzuszne – sternity, natomiast brak jest płytek bocznych (pleurytów)^[2][1]. U samców segmenty dziewiąty i dziesiąty, a u samic też sternum segmentu ósmego ulegają przekształceniu w aparat kopulacyjny, pokładełko lub żądło^[1]. Liczba widocznych z zewnątrz segmentów metasomy jest więc znacznie mniejsza od ich faktycznej liczby. Najsilniej zaznacza się to u złotolitek, u których to widoczne mogą być tylko trzy segmenty metasomy^[1].

Wydzielenie z odwłoka metasomy przewężeniem pozwala na większą ruchliwość pokładełka lub żądła^[1].