Stratyn

Założony w roku 1464.

Właścicielem Stratyna m.in. był Gedeon Bałaban, który założył tutaj szkołę i drukarnię^[1].

Kolejnym właścicielem Stratyna był hrabia Ignacy Adam Krasicki z Siecina herbu Rogala (1767-1844)^[2], (w roku 1810 także był właścicielem wsi Pyszkowce i Trybuchowce, obecnie w rejonie buczackim^[3]), numizmatyk^[4], który zamieszkiwał w Stratyniu^[3].

Na początku XX wieku właścicielem ziemskim majątku Stratyn był hr. Michał Krasicki^[5].

W II Rzeczypospolitej Stratyn (oficjalnie Stratyn Miasto^[6]) był miasteczkiem (do 1932) i siedzibą gminy Stratyn (do 1934), a następnie miejscowością w gminie Puków w powiecie rohatyńskim w województwie stanisławowskim^[7]. W 1921 roku liczył 373 mieszkańców; było to najmniejsze miasteczko woj. stanisławowskiego^[8].

W latach 1941-1943 nacjonaliści ukraińscy z OUN-UPA zamordowali tutaj 11 Polaków^[9].

Osobny artykuł: Zamek w Stratyniu.

• zamek istniał tutaj od XVI wieku do drugiej połowy XVIII w. Jego pozostałości: dwie baszty o grubych murach z otworami strzelniczymi i wały ziemne zachowały się do 1939 r. Niewysokie baszty wybudowane na planie kwadratu z jednej strony półkoliste zwieńczone były wysokim dachem w kształcie stożka^[10]
• dwór wybudowany został z użyciem materiału z rozbiórki zamku w stylu klasycystycznym przez rodzinę Bekierskich lub Józefa Bielskiego^[10], kasztelana halickiego^[11], starosty czerwonogrodzkiego, rabsztyńskiego i rohatyńskiego^[12], drugą^[13] którego małżonką była Konstancją z Bekierskich^[14] h. Jastrzębiec^[15].
• ratusz(inne języki), zbudowany za czasów króla Polski Michała Wiśniowieckiego.

• Stratyn, al. Nowostratyn, mko w Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XI (Sochaczew – Szlubowska Wola), 1890, s. 393-394.

• Stratyn, al. Nowostratyn, mko, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XI: Sochaczew – Szlubowska Wola, Warszawa 1890, s. 393 .