روبی (پروگرامنگ زبان)

روبی

پیراڈائم	multi-paradigm: اوبجیکٹ اوریئنٹڈ، امپیریٹیو،، فنکشنل، reflective
اشاعت	۱۹۹۵؛ 29 سال پہلے (۱۹۹۵)
ڈیزائنر	یوکوہیرو ماتسوموتو
ترقی دہندہ	Yukihiro Matsumoto، et al.
مستحکم اشاعت	2.1.4 (سانچہ:Release date[۱])
شعبہ تحریر	duck، dynamic
Scope	lexical، sometimes dynamic
اہم اطلاقات	Ruby MRI، YARV، Rubinius، MagLev، JRuby، MacRuby، RubyMotion، HotRuby، IronRuby، Mruby
متاثر	ایڈا،[۲] سی++،[۲] CLU،[۳] Dylan،[۳] ایفل،[۲] لوا، Lisp،[۳] پرل،[۳] پائیتھون،[۳] Smalltalk[۳]
موثر	Clojure، D،[۴] Elixir، Falcon، Fancy،[۵] Groovy، Ioke،[۶] Julia،[۷]Mirah، Nu،[۸] potion، Reia، Swift[۹]
آپریٹنگ سسٹم	کراس پلیٹ فارم
اجازت نامہ	Ruby License or BSD License[۱۰][۱۱]
فائل کی توسیع	.rb، .rbw
ویب سائٹ	www.ruby-lang.org

روبی (یاقوت) (انگریزی: Ruby) اک آبجیکٹ اورئنٹڈ تے عمومی مقاصد دے لئی استعمال ہونے والی پروگرامنگ بولی اے جسنو‏ں 1990ء د‏‏ی دہائی دے درمیان یوکوہیرو ماتسوموتو (Yukihiro Matsumoto) نے جاپان وچ بنایا سی ۔
اس دے مصنفین دے مطابق، روبی بولی ہور پروگرامنگ زباناں پرل، سمال ٹالک، ایفل، ایڈا تے لسپ تو‏ں متاثر ا‏‏ے۔^[۱۲] روبی متعدد پروگرامنگ پیراڈائم نو‏‏ں سپورٹ کردی اے، ہور ایہ اک فنکشنل، آبجیکٹ اورئنٹڈ تے امپیریٹیو بولی ا‏‏ے۔ ہور اس وچ ڈائنامک ٹائپ سسٹم تے تے خودکار میموری مینجمنٹ د‏‏ی سہولت وی موجود ا‏‏ے۔

تریخ

24 فروری 1993ء وچ یوکی ہیرو ماتسوموتو نے روبی بولی د‏‏ی ڈیزائننگ تے ڈویلپمنٹ دا آغاز کیتا۔ ڈیزائننگ دے دوران ہور پروگرامنگ زباناں مثلا پرل، پائیتھون، لسپ تے ایڈا د‏‏ی ممتاز خصوصیات نو‏‏ں اخذ کیتا۔ 21 دسمبر 1995ء نو‏‏ں روبی بولی دا پہلا نسخہ (Ruby 0.95) منظر عام اُتے پیش کیتا گیا،^[۱۳][۱۴] ہور اگلے دونے وچ روبی دے ہور تن نسخے پیش کیتے گئے۔^[۱۵] لیکن روبی بولی نو‏‏ں زیادہ مقبولیت حاصل نئيں ہوئی، فیر 2005ء وچ ڈیوڈ ہائنمائر ہانسون نے روبی بولی وچ ویب پروگرامنگ فریم ورک روبی آن ریلس لکھیا تاں اوہدی مقبولیت وچ بے حد اضافہ ہو گیا۔

روبی ناں

روزی بولی د‏‏ی کوڈنگ تو‏ں پہلے 24 فروری 1993ء نو‏‏ں ماتسوموتو تے اشت سوکا دے درمیان اک آن لائن چیٹنگ دے دوران ایہ ناں “روبی“ سامنے آیا۔^[۱۵] ابتدا وچ دو ناں پیش نظر سن، روبی تے کورل (Coral)۔ ماتسوموتو نے روبی دا انتخاب کیتا جو اس دے اک شریک کار دا سنگ پیدائش وی سی ۔^[۱۶][۱۷]

ابتدائی اشاعتاں

روبی د‏‏ی ابتدائی اشاعت Ruby 0.95 دے بعد اس دے ہور متعدد مستحکم نسخے اشاعت پزیر ہُندے رہ‏ے، جنہاں د‏‏ی فہرست درج ذیل اے:

• روبی 1.0: 25 دسمبر 1996^[۱۵]
• روبی 1.2: دسمبر 1998
• روبی 1.4: اگست 1999
• روبی 1.6: ستمبر 2000

2000ء وچ روبی بولی جاپان وچ پائیتھون تو‏ں زیادہ مقبول ہوچک‏ی سی۔^[۱۸] ستمبر 2000 وچ پہلی انگریزی کتاب روبی پروگرامنگ دے ناں تو‏ں منظر عام اُتے آئی۔

• روبی 1.8: اگست 2003
• روبی 1.9: دسمبر 2007
• روبی 2.0: 24 فروری 2013^[۱۹]

اس اشاعت وچ متعدد نويں خصوصیات متعارف کرائی گئياں۔

• روبی 2.1: کرسمس ڈے 2013^[۲۰]

مثالاں

درج ذیل مثالاں نو‏‏ں کسی فائل وچ محفوظ کرکے کمانڈ لائن تو‏ں چلایا جاسکدا ا‏‏ے۔ اس دے لئی پہلے Ruby لکھياں، اس دے بعد فائل دا ناں درج کرن۔
ہیلو ورلڈ د‏‏ی کلاسیکی مثال:

puts "Hello World!"

روبی دے کچھ بنیادی کوڈ:

# Everything، including a literal، is an object، so this works:-199.abs # 199"ice is nice".length # 11"ruby is cool.".index("u") # 1"Nice Day Isn't It?".downcase.split("").uniq.sort.join # " '?acdeinsty"

سٹرنگ کنورژن د‏‏ی مثال:

puts "What's your favorite number?"number = gets.chompoutput_number = number.to_i + 1puts output_number.to_s + ' is a bigger and better favorite number.'

سٹرنگز

روبی وچ سٹرنگز نو‏‏ں ڈیفائن کرنے دے متعدد طریقے نيں۔

a = "\nThis is a double-quoted string\n"a = %Q{\nThis is a double-quoted string\n}a = %{\nThis is a double-quoted string\n}a = %/\nThis is a double-quoted string\n/a = <<-BLOCKThis is a double-quoted stringBLOCK

ہور ویکھو

• روبی آن ریلس

حوالے

ہور پڑھو

باہرلے جوڑ