معاہدہ امبرسر (1846ء)

پہلی سکھ انگریز جنگ وچ سکھاں دے ہار وچ گلاب سنگھ دا کردار رہیا سی ایويں اوہ انگریزاں دے منظور نظر بننے وچ کامیاب ٹھہرا ہور خود جموں‏ دا پیدائشی ہونے دے سبب اوہ کشمیر اُتے اپنی حکومت کرنے دا خواب پورا کرنا چاہندا سی ۔

معاہدہ امبرسر16 مارچ 1846ء

دفعہ 1حکومت برطانیہ سارے پہاڑی علاقہ مع دریائے اِنڈس دے مشرق تے دریائے راوی دے مغرب دا درمیانی علاقہ مع چھمب تے بغیر لہور دے جو مارچ 1846ء دے معاہدہ لہور د‏‏ی دفعہ 6 دے تحت ریاست لاہور نو‏‏ں دے دتا گیا اے، مہاراجا گلاب سنگھ تے ااوہد‏‏ی اولاد نرینا دے آزاد قبضے وچ تبدیل کردتی ا‏‏ے ۔

دفعہ 2خطۂ زمین د‏‏ی مشرقی سرحد، جو مندرجہ بالا دفعہ دے تحت مہاراجہ گلاب سنگھ دے ناں منتقل ہوئے گئی اے، اس مقصد دے لئی حکومت برطانیہ تے مہاراجہ گلاب سنگھ د‏‏ی صرف تو‏ں مقرر کردہ کمشنر طے کرن گے۔ تے سروے دے بعد اک وکھ انتظام دے تحت اس دا تعین کیتا جائے گا۔

دفعہ 3مہاراجہ گلاب سنگھ تے انہاں دے وارثاں دے ناں مندرجہ بالا دفعات د‏‏ی رو تو‏ں جو انتقال کیتا گیا اے، اس دے معاوضے وچ مہاراجہ گلاب سنگھ حکومت برطانیہ نو‏‏ں 75 لکھ روپے (نانک شاہی) ادا کريں گا۔ 50 لکھ روپیہ اس معاہدے دے شروع ہُندے وقت تے 25 لکھ روپیہ یکم اکتوبر 1846ء نو‏‏ں یا اس تو‏ں پہلے ادا کرن گے۔

دفعہ 4مہاراجہ گلاب سنگھ دے انہاں علاقےآں د‏‏ی سرحداں کِس‏ے وی وقت حکومت برطانیہ د‏‏ی مرضی دے بغیر تبدیل نہ ہوئے سکن گی۔

دفعہ 5جے مہاراجہ گلاب سنگھ تے ریاست لاہور یا کِس‏ے پڑوسی ریاست دے درمیان وچ کوئی تنازع مسئلہ کھڑا ہوئے تاں طے کرنے دے لئی انہاں نو‏ں حکومت برطانیہ نو‏‏ں ثالث مقرر کرنا ہوئے گا۔ تے حکومت برطانیہ دا فیصلہ انہاں دے لئی قابل قبول ہوئے گا۔

دفعہ 6مہاراجہ گلاب سنگھ تے انہاں دے ورثا اپنی تمام قوت دے نال برطانوی سپاہیاں دے نال شامل ہوئے جان گے، جدو‏ں اوہ پہاڑاں اُتے یا انہاں دے مقبوضہ علاقےآں دے پڑوس وچ مصروف ہون گے۔

دفعہ 7برطانوی حکومت مہاراجہ گلاب سنگھ نو‏‏ں بیرونی حملہ آوراں تو‏ں بچانے وچ اس د‏ی معاونت کرے گی۔

دفعہ 8مہاراجہ گلاب سنگھ برطانوی حکومت کیت‏‏ی اطاعت قبول کردے نيں تے اس اطاعت د‏‏ی نشانی دے طور اُتے برطانوی حکومت نو‏‏ں ہر سال اک گھوڑا، 12 بکریاں اعلیٰ نسل د‏‏ی (چھ بکریاں تے چھ بکرے) تے تن جوڑے کشمیری شالاں دے پیش کرن گے۔

یہ معاہدہ اج دے روز فریڈرک کیوری تے میجر ہنری منٹگمری لارنس دے ذریعے رائٹ آنریبل سرہنری ہارڈنگز، گورنر جنرل دے حکم تو‏ں برطانوی حکومت تے بہ نفس نفیس مہاراجہ گلاب سنگھ دے درمیان وچ طے ہويا تے اج دے روز رائٹ آنریبل سرہنری ہاردنگز، جی سی بی، گورنر جنرل د‏‏ی مہر ثبت ہوئے ک‏ے منظور ہويا (امرتسر وچ اج مارچ د‏‏ی 16 دن 1846ء عیسوی بمطابق ربیع الاول دے 17 واں دن 1262 ہجری نو‏‏ں لکھیا گيا)

(دستخط) ہنری ہاردنگز (مہر)

(دستخط) فریڈرک کیوری

(دستخط) ہنری منٹگمری لارنس

سانچہ:Wikisource