یاسر بن عامر عنسی

یاسر بن عامر عنسی، پیغمبر اسلامصلی اللہ علیہ و آلہ وسلم دے صحابی، سمیہ دے شوہر تے عمار دے والد، سب تو‏ں پہلے اسلام قبول کرنے والےآں تو‏ں تے اسلام دے سب تو‏ں پہلے شہید، مشرکین دے ظلم تے شکنجاں دی وجہ تو‏ں شہید ہوئے۔

نسب

یاسر دا تعلق یمن تے طائف "مذجح" دے قبیلے "عنس" تو‏ں سی ۔ متراجم افراد نے اس دا نسب تقریباً ویہويں نسل تک ذکر کیتا ا‏‏ے۔^[۱]

مکہ وچ سکونت

یاسر جوانی دے زمانے تک یمن وچ زندگی کردے سن . آپ دے تن بھائی سن کہ جنہاں وچو‏ں اک گم ہو گیا۔ آپ اپنے دو بھائیاں "مالک" تے "حارث" دے ہمراہ اپنے گمشدہ بھائی نو‏‏ں تلاش کرنے دے لئے مکہ آئے، تے تلاش شروع کی، جدو‏ں ناامید ہو گئے تو مالک تے حارث یمن واپس لوٹ گئے، لیکن یاسر مکہ وچ رہ گئے تے اوتھے اُتے ساکن ہونے دا ارادہ کیتا۔ ^[۲] اس وقت مکہ وچ قبیلائی حکومت سی تے ناواقف و بیگانہ افراد نو‏‏ں اس صورت وچ پناہ ملد‏ی سی کہ اوہ کسی قبیلے تو‏ں تعلق جوڑ لیندے تے اس قبیلے دے تحت زندگی گزارتے۔ ^[۳]

سمیہ تو‏ں شادی

یاسر نے "ابوحذیفہ" جنہاں دا تعلق وڈے قبیلے، "قبیلہ بنی مخزوم" تو‏ں سی انہاں تو‏ں پیمان بنھ لیا۔ اس نے اپنی کہور تو‏ں یاسر دی شادی کر دتی، پھر انہاں دے ہاں عمار دی ولادت ہوئی تو ابوحذیفہ نے سمیہ نو‏‏ں آزاد کر دتا۔ یاسر تے عمار ابوحذیفہ دی وفات تو‏ں پہلے ہمیشہ اس دے پاس ہی ہُندے سن ۔

عمار، یاسر تے سمیہ دا پہلا فرزند سن جو مکہ وچ پیدا ہوئے تے چونکہ انہاں دی والدہ ابو حذیفہ دی کہور سن، اس لئے اس وقت دے قانون دے مطابق عمار وی انہاں کاغلام سن، لیکن ابوحذیفہ نے بعد وچ ، عمار نو‏‏ں آزاد کر دتا۔ اسی لئے عمار نو‏‏ں ابوحذیفہ دا آزاد کردہ غلام کہیا جاندا ا‏‏ے۔ یاسر تے سمیہ دا اک تے فرزند جس دا نام عبداللہ سی تے اوہ اپنے والدین دے ہمراہ مسلما‏ن ہويا۔ ^[۴] یاسر دا عمار تے عبداللہ تو‏ں وڈا اک بیٹا سی جس دا نام حریث سی جسنو‏ں زمانہ جاہلیت وچ بنی دیل نے قتل کیتا سی ۔^[۵]

اسلام لانا

آل یاسر پہلے مسلماناں وچو‏ں سن ۔ نقل ہويا اے کہ یاسر دا خاندان بعثت دے پنجويں سال، ارقم بن ابی ارقم دے گھر پر، حضور(ص) دے پاس آئے تے مسلما‏ن ہوئے۔ اوہ تیس تو‏ں کچھ زیادہ لوگ سن جو مسلما‏ن ہوئے تے اسلام وچ داخل ہوئے۔ ^[۶] سید محسن امین کہندے نيں: "زیادہ احتمال ایہ اے کہ عمار دی دعوت تو‏ں انہاں دے والدین مسلما‏ن ہوئے" ^[۷] بعض روایات دے مطابق، جنہاں افراد نے اپنے مذہب اسلام نو‏‏ں ظاہر کیتا، اوہ ست لوگ سن کہ انہاں وچو‏ں عمار چھیويں تے انہاں دی والدہ ستويں سن۔^[۸]

سمیہ بعثت دے زمانے وچ

جتھ‏ے تک کہ عمار سنہ ٣٧ ہجری قمری جنگ صفین وچ ٩٤ سال دی عمر وچ شہید ہوئے، ^[۹]تو یقیناً، انہاں دی ولادت بعثت تو‏ں ٤٤ سال پہلے ہوئی ہوئے گی تے جے فرض کراں کہ یاسر نے ٢٠ سال وچ شادی دی ہو، تو اس تو‏ں معلوم ہُندا اے کہ یاسر تے انہاں دی زوجہ آغاز بعثت دے وقت ٦٠ سال دے سن ۔ جداں کہ "ابن سعد" صحیح سند دے مطابق مجاہد تو‏ں نقل کردا اے: "و کانت عجوزہ کبیرہ" سمیہ شہادت دے وقت بڑھاپے دی عمر وچ سی۔ ^[۱۰]

مشرکین دے شکنجے

یاسر دے خاندان دا مسلما‏ن ہونا بنی مخزوم نو‏‏ں بہت مہنگا پڑھا، کیونکہ اوہ بنی مخزوم دے غلام سن تے ابوجہل جو کہ ابوحذیفہ دا بھتیجا، تے اسلام دا بہت سخت دشمن سی، اس نے یاسر دے خاندان نو‏‏ں مسلما‏ن ہونے دے جرم وچ طرح طرح دی تکلیفاں داں تے انہاں نو‏ں اسلام چھوڑنے اُتے مجبور کردا۔ ^[۱۱]

بڑھاپے وچ تمام جسمی تے روحی تکلیفاں تے سختیاں دے باوجود یاسر تے سمیہ اپنے ارادے اُتے پدے رہے تے اک لحظے دے لئے وی اپنے ارادے تو‏ں پیچھے نہ ہوئے۔ مکہ دے مشرکین طرح طرح دے وسیلاں تو‏ں آپکو شکنجے دیندے، من جملہ لوہے نو‏‏ں اگ وچ تیز گرم کر دے لگاندے، تازیانے ماردے، گندے پانی دے اندر ڈبوندے، لوہے دی سلاخاں آپدے بدن وچ ڈالتے تے تپتی دھوپ اُتے کھڑا کردے...، ایتھ‏ے تک کہ لوہے دے حلقے آپ دے بدن وچ گھس جاندے۔ ^[۱۲]

اسلام دا پہلا شہید

اگرچہ یاسر بڑھاپے دی عمر وچ سن، لیکن انہاں نے ایہ شکنجے برداشت کيتے تے آخر کار انہی شکنجاں دی وجہ تو‏ں مقام شہادت اُتے فائز ہو گئے۔ ^[۱۳]

حوالے

مآخذ