Егорова Федора Петровна
Федора Петровна Егорова (кулун тутар 14 1934—2004) — Саха сирин бастакы идэтийбит дьахтар-суруналыыһа, "Кыым" хаһыат тутаах эрэдээктэрэ, Өрөспүүбүлүкэтээҕи «Көмүс бөрүө» бириэмийэ лауреаата, СӨ бэчээтин туйгуна.
1934 сыллаахха кулун тутар 14 күнүгэр Кэбээйи улууһугар Иккис Лүүччүн нэһилиэгин Аһахтааччы учаастагар булчут Бүөчүккэ Бүөтүр (Егоров Бүөтүр) уонна Даарыйа дьиэ кэргэннэригэр сэттис кыра оҕонон төрөөбүтэ.
Мастаах оскуолатыгар уонна Сангаар орто оскуолатыгар үөрэммитэ. Ол кэнниттэн Дьокуускайдааҕы педучилищены бүтэрбитэ уонна 1957—1958 сылларга Сунтаарга Тойбохойго учууталлаабыта, пионер баһаатайдаабыта.
1958 сыллаахха Москубаҕа Хомсомуол КК оскуолатыгар кууруска ыыппыттара.
1962 сыллаахха Ломоносов аатынан Москубатааҕы судаарыстыбаннай университеккэ үөрэнэ киирбитэ. Суруналыыстыка факультетын бүтэрэн 1967 сылтан өрөспүүбүлүкэ оччотооҕуга сүрүн сахалыы хаһыатыгар "Кыымҥа" үлэтин саҕалаабыта. "Кыымы" кытта 36 сыл үлэлээбитэ[1].
Уларыта тутуу кэмигэр 1993 сыллаахха хаһыаты саппыттарын утарбыта. Федора Петровна «Кыым» Саха Өрөспүүбүлүкэтин уонна норуотун историятын летопиһа, үгүс көлүөнэ саха интеллигенциятын чулуу бэрэстэбиитэллэрин иитэн таһаарбыт улахан историческай суолталаах хаһыат буоларын өйдүүрэ.Устуоруйалаах хаһыат сүтүө суохтааҕын чуолкай өйдөөбүтэ уонна дьаныарынан "Кыымы" хос арыйбыта. Ол кэнниттэн тоҕус сыл тухары, хара өлүөр дылы тутаах эрдээктэрдээбитэ.
2004 сыллаахха Федора Петровна суох буолбута.
Үлэтин суолтата
Федора Петровна саха журналистиката сайдыытыгар биллэр-көстөр кылааты киллэрбитэ. Кини П.А. Ойуунускай аатынан Саха государственнай театрын үлэтин күүскэ сырдаппыта, театр сулустаах чыпчаалга дабайарыгар төһүү буолбата. Элбэх культура, искусство деятеллэрэ үүнэллэригэр суолларын арыйбыта. Кини хабан суруйбут темата культуранан эрэ муҥурдаммата. Сиэр-майгы тематыттан саҕалаан, үөрэххэ тийэринэн көмөлөһөрө.
Кини төрөөбүт дойдута чэлгийэ сайдарыгар, сахатын норуота аан дойду таһымыгар тахсарыгар баҕарара. Олоҕун ити туһугар анаан, үйэлэргэ өлбөөдүйбэт үтүө аатын оҥостуммута.[2]
Библиография
- Үйэлэргэ өлбөөдүйбэт үтүө аат /[бэчээккэ бэлэмнээтилэр В.Степанов уо.д.а.]. — Дьокуускай: Ситим, 2005. — 144 с.