Semantika
Semantika (nga greqishtja e vjetër sēmantikós, "domethënës") [1] është studimi gjuhësor dhe filozofik i kuptimit në gjuhë, gjuhë programimi, logjikë formale dhe semiotikë. Ajo merret me studimin e marrëdhënieve midis shenjuesve - fjalëve, frazave, shenjave dhe simboleve - si dhe me atë se çfarë ato synojnë në realitet, emërtimit të tyre.
Në fjalorin shkencor ndërkombëtar semantika quhet edhe semasiologji . Fjala semantikë u përdor për herë të parë nga Michel Bréal, filolog francez. [2] Ajo tregon një gamë të ideve - nga të njohura deri tek shumë teknike. Shpesh përdoret në gjuhën e zakonshme për të treguar një problem të të kuptuarit që bie në zgjedhjen e fjalëve ose konotacionin. Ky problem i të kuptuarit ka qenë objekt i shumë pyetjeve zyrtare, për një periudhë të gjatë kohore, veçanërisht në fushën e semantikës formale. Në gjuhësi, është studimi i interpretimit të shenjave ose simboleve të përdorura në agjenti ose bashkësi brenda rrethanave dhe konteksteve të veçanta. Brenda kësaj pamjeje, tingujt, shprehjet e fytyrës dhe gjuha e trupit kanë përmbajtje semantike (domethënëse) dhe secila përfshin disa degë të studimit. Në gjuhën e shkruar, gjëra të tilla si struktura e paragrafit dhe pikësimi kanë përmbajtje semantike; format e tjera të gjuhës kanë përmbajtje tjetër semantike. [3]
Studimi zyrtar i semantikës kryqëzohet me shumë fusha të tjera të hulumtimit, përfshirë leksikologjinë, sintaksën, pragmatikën, etimologjinë dhe disa të tjera. Në mënyrë të pavarur, semantika është gjithashtu një fushë e përcaktuar mirë në vetvete, shpesh me veti sintetike. [4] Fushat e mëtutjeshme të ndërlidhura përfshijnë filologjinë, komunikimin dhe semiotikën. Prandaj, studimi zyrtar i semantikës mund të jetë i shumëfishtë dhe kompleks.
Semantika bie ndesh me sintaksën, studimin e kombinatorizmit të njësive të një gjuhe (pa iu referuar kuptimit të tyre), dhe pragmatikës, studimit të marrëdhënieve midis simboleve të një gjuhe, kuptimit të tyre dhe përdoruesve të gjuhës. [5] Semantika si një fushë studimi ka gjithashtu lidhje të rëndësishme me teori të ndryshme përfaqësuese të kuptimit, përfshirë teoritë e së vërtetës së kuptimit, teoritë e kohezionit të kuptimit dhe teoritë e korrespondencës së kuptimit. Secila prej këtyre ka të bëjë me studimin e përgjithshëm filozofik të realitetit dhe përfaqësimin e kuptimit.