กล้ามเนื้อกลุ่มควอดริเซ็บ ฟีเมอริส
กล้ามเนื้อกลุ่มควอดริเซ็บ ฟีเมอริส (อังกฤษ: Quadriceps femoris muscle, ภาษาลาตินแปลว่า กล้ามเนื้อสี่หัวของกระดูกต้นขา "four headed muscle of the femur"), มีชื่อเรียกสั้นๆว่า ควอดริเซ็บ (quadriceps) หรือ ควอดส (quads)
ควอดริเซ็บ ฟีเมอริส เป็นกลุ่มกล้ามเนื่อขนาดใหญ่รวมกันสี่กล้ามเนื้อ อยู่ด้านหน้าของต้นขา กล้ามเนื้อกลุ่มนี้ถูกใช้ในการเหยียดขาตรง หรือยืดขา (extensor of the knee) กลุ่มกล้ามเนื้อนี้ครอบคลุมอยู่ทางด้านหน้า และด้านข้างของกระดูกต้นขา(femur)
โครงสร้าง
แบ่งเป็นสี่กล้ามเนื้อย่อย
- เรกตัส ฟีเมอร์ริส (rectus femoris) อยู่ตรงกลางของต้นขา ครอบคลุมกล้ามเนื้อควอดริเซ็บที่เหลือทั้งหมด มีจุดเริ่มต้นจากกระดูกิเลียม และยาวเป็นแนวตรงไปยึดเกาะกับลูกสะบ้าของหัวเข่า
- วาสตัส แลเธอรัลลิส (vastus lateralis) อยู่ทางด้านข้างส่วนนอก (lateral) ของกระดูกฟีเมอร์
- วาสตัส มีดีแอลิส (vastus medialis) อยู่ทางด้านข้างส่วนใน (medial) ของกระดูกฟีเมอร์
- วาสตัส อินเทอร์มีเดียส (vastus intermedius) อยู่ตรงกลางระหว่าง วาสตัส แลเธอรัลลิส และ วาสตัส มีเดียส ทางด้านหน้าของกระดูกต้นขา แต่อยู่ลึกหลังกล้ามเนื้อ เรกตัส ฟีเมอริส โดยปกติแล้วจะมองไม่เห็นถ้าไม่ผ่าตัดเอาเรกตัส ฟีเมอร์ริสออก
กล้ามเนื้อทั้งสี่นั้นมีจุดยึกอยู่ที่หัวหน่อของกระดูกแข้ง (tibial tuberosity) โดยรวมกันเป็นเส้นเอ็นยึดกล้ามเนื้อควอดริเซ็บ (quadriceps tendon) ผ่านกระดูสะบ้าของหัวเข่า จนกลายมาเป็น เส้นเอ็นกระดูสะบ้าของหัวเข่า (patellar ligament) จนมายึดกับกระดูกแข้ง
เส้นประสาทควบคุมการทำงาน
ควบคุมโดย เส้นประสาทฟีเมอรัล (femoral nerve) จาก L1, L2, L3, L4
หน้าที่
มีส่วนช่วยในการเดิน, วิ่ง, กระโดด, และย่อหัวเข่า กล้ามเนื้อเรกตัส ฟีเมอร์ริส ยังมีส่วนช่วยในการงอเอว (hip flexion)
กล้ามเนื้อวาสตัส มีเดียส มีส่วนสำคัญในการสร้างสมดุลให้กับกระดูสะบ้าของหัวเข่าระหว่างการย่างก้าวเพื่อการเดิน