1916 Orta Asya Ayaklanması
1916 Orta Asya Ayaklanması veya Ürkün Ayaklanması, Temmuz 1916-Şubat 1917 tarihleri arasında Rus Türkistanı'nda Çarlık yönetimine karşı meydana gelen bir ayaklanmadır.
| 1916 Orta Asya Ayaklanması | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||
| Taraflar | |||||||
 Rus İmparatorluğu | İsyancılar Destek  Çin Cumhuriyeti Osmanlı İmparatorluğu Alman İmparatorluğu | ||||||
| Komutanlar ve liderler | |||||||
| Aleksey Kuropatkin Nikolay Suhomlinov Mihail Folbaum | Alibi Cangildin Amangeldi İmanov Kasım Hoca | ||||||
| Güçler | |||||||
| 30,000 | 100,000 | ||||||
| Kayıplar | |||||||
| 97 | 10,000+ | ||||||
Ayaklanma, I. Dünya Savaşı'nın Doğu Cephesi'nde resmî olarak askerlik hizmetinden muaf tutulan Müslümanların zorla askere alınmak istenmesi üzerine çıkmıştır. Bununla birlikte Çarlık yönetimi altındaki farklı etnik gruplar arasındaki gerilimleri de içermekteydi.[1] Ayaklanma, Rus ordusu tarafından kanlı bir şekilde bastırılmış olup binlerce Kazak ve Kırgız'ın Çin'e göçüne yol açtı. Buna karşın, Rus devleti Ekim Devrimi gerçekleşene kadar bölgede tam düzeni sağlayamadı.
Aleksandr Kerenski gibi bazı Rus liberalleri ve tarihçileri bu olaylara uluslararası bir ilgi getirdiler.[2] Sovyetler Birliği döneminde ayaklanmanın liderleri Çarlık rejimine karşı savaşan devrimci kahramanlar ilan edildi. Ağustos 2016'da Kırgızistan'da bir kamu komisyonu 1916 ayaklanmasının bastırılmasını soykırım olarak adlandırılması sonucuna vardı.[3]
Kaynakça
Dış bağlantılar
- 100. YILINDA ORTA ASYA’DA 1916 İSYANI VEGÜNÜMÜZ AÇISINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ.[ölü/kırık bağlantı]
- Photo gallery of human and animal remains from Urkun incident at Bedel Pass16 Haziran 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., from RFE/RL
- Semirechye on Fire. A Story of Rebellion 20 Kasım 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. - Documentary on the 1916 Rebellion