Altın Şafak (Yunanistan)
Altın Şafak (Yunanca: Χρυσή Αυγή), Yunanistan'da bulunan aşırı sağ görüşlü siyasi parti. Parti; Yunanistan'da göçmenlere karşı yaptığı eylemlerle tanınmaktadır. Marksizm ve neoliberalizm karşıtıdır.
| Altın Şafak Χρυσή Αυγή | |
|---|---|
 | |
| Genel başkan | Nikolaos Michaloliakos |
| Slogan(lar) | Αίμα, Τιμή, Χρυσή Αυγή (Kan, Onur, Altın Şafak) |
| Kuruluş tarihi | 1 Kasım 1993 |
| Gazete(ler) | Chrysi Augi (Χρυσή Αυγή) |
| İdeoloji | Aşırı milliyetçilik[1][2] Irkçılık[3][4] Neo-Nazizm[5][6][7] Otoriteryenizm[8] İslamofobi Türk düşmanlığı |
| Siyasi pozisyon | Aşırı sağ |
| Resmî renkler | Kırmızı, siyah |
| Parlamento | 0 / 300 |
| Avrupa Parlamentosu | 0 / 21 |
| Parti bayrağı | |
 | |
| Yunanistan | |
7 Kasım 2010'da yapılan yerel seçimlerde parti Atina belediyesinde oyların % 5,3 aldı. Belediye meclisinde 1 sandalye kazandı. Atina'da göçmenlerin çok yaşadığı bölgelerde partiye verilen oylar % 20'ye kadar çıktı.[9]
Parti, Mayıs 2009 ulusal seçimlerde 23.564 (% 0.46) oy aldı.[10] Fakat gerilimlere ve şiddet dolu protestolarına her fırsatta devam etmektedir. Nasyonal sosyalizm yanlısı parti sempatizanları antisemit veya neonazi olarak adlandırılmaktan rahatsız değillerdir.
Yunan polisinde bazı birimlerin Chrysi Avyi ile ilişkileri olduğu ortaya çıkmıştır.[11][12]
Yunanistan'da 6 Mayıs 2012 tarihinde yapılan ulusal seçimlerde, parti %7 oy oranı tutturarak 300 sandalyeli parlamentoda 21 sandalye kazandı.[13] Ancak, 17 Haziran 2012'de tekrarlanan seçimlerde, küçük bir oy kaybıyla beraber milletvekili sayısı 18'e gerilemiştir.
Partinin seçimlerde parlamentoya girmesi üzerine Türk azınlığının temsilcilerinden olan PASOK milletvekili Ahmet Hacıosman, Altın Şafak hakkında şunları demiştir:
“Önümüzdeki dönem kurulacak olan hükümetin siyasi iradesi azınlık sorunları konusunda irade bekliyoruz. Mademki halk seçmiştir Altın Şafak’ı halkın seçimine saygılıyız. Biz de haklarımız için mücadelemize devam edeceğiz. Tavırlarını ve söylemlerini zamanla göreceğiz. Bir şey söylemek için erken ama biz mücadeleyi tabii ki elden bırakmayacağız. Üçüncü dönem tekrar seçilmem azınlıklar konusundaki mücadeledeki tecrübemden faydalanmam için fırsattır. Önümüzdeki günlerde tecrübelerimden daha fazla yararlı olabilme fırsatı doğmuştur. Azınlık sorunların yanında ekonomik sıkıntıların çözümünde de önümüzdeki günlerin tüm ülke için hayırlı olmasını diliyorum.”
7 Ekim 2020'de Atina Temyiz Mahkemesi Altın Şafak Partisinin Yunanistan'da suç örgütü olduğuna hükmetti. Beş yılı aşkın süredir devam eden davada mahkeme, parti lideri Nikos Mihaloliakos ve 6 parti üyesi Ilias Kasidiaris, Yiannis Lagos, Giorgos Germenis, Ilias Panagiotaros, Panagiotis Iliopoulos ve Nikos Papas'ın "suç örgütünü yönettiğine", diğer 18 sanığın ise "suç örgütüne üye olduğuna" karar verdi.[14]
Altın Şafak'ın yer aldığı şiddet olayları
Altın Şafak milletvekilleri ve destekçileri siyasal ideolojilerinde milliyetçiliğin altını çizmekteler. İçlerinde şiddet, göçmenlere karşı nefret, politik düşmanlıklar ve etnik azınlıklara karşı ayrımcılık düşüncelerine de sahiptirler.
Ulusal kanalda bir tartışma programında Altın Şafak partisi sözcüsü karşı görüşlü partiden 2 bayanı canlı yayında darp etmiştir.[15]
Partinin lideri Nikos Mihaloliakos yıllar önce Hitler ve yönetimi lehine yazdığı yazı ile hala tartışılmaktadır. Antisemitist, nasyonal ve faşist ideolojileri destekler. Kendisine Adolf Hitler'in lakabı olan Almanca "lider" veya "rehber" anlamına gelen Führer denmesinden de hoşlanmaktadır. Aynı zamanda örgütlenme çalışmalarında gönüllülüğü baz alan Nikos Mihaloliakos koruma olarak partisinin gençleri kullanmaktadır.[16]
Ocak 1998'de The Last Drive müzik grubunun vokalisti Alexis Kalofolias, düzenlenen saldırı sonucunda boğulmaya çalışılmış, darp edilmiş ve gözü zarar görmüştür. KLIK dergisi ve sol düşünceli gazete Eleftherotypia bunun sorumlusunun Altın Şafak partisinin üyeleri olduğunu yazmıştır.
2000 yılında Selanik ve Atina'daki Yahudi mezarlıklarına, bir sinagoga ve soykırım anıtına bilinmeyen bir şüpheli tarafından tehdit yazıları yazılmış ve Altın Şafak partisinin amblemi çizilmiştir.
Altın Şafak üyeleri 15 Mayıs 2012 tarihinde Yunanistan'ın büyük partilerinden PASOK milletvekili Evangelos Venizelos'un üstüne kaynar su atarak saldırıda bulunmuşlardır[17]
Yunan Parlamentosunda partinin milletvekili Panayotis İliopulos 17 Mayıs 2013 tarihinde "Heil Hitler" diye bağırarak Nazi selamı vermiştir.[18]
Türk karşıtlığı
2012'de Altın Şafak lideri Nikos Mihaloliakos Atina'da İstanbul'un Fethi dolayısıyla katıldığı bir protestoda kalabalığa, Türk karşıtı söylemlerde bulunmuş ve kalabalıkla birlikte Türkler aleyhine slogan atmıştır. Bir gazeteye verdiği demeçte İstanbul'u geri almak gibi bir amaçları bulunduğunu ve buna örnek olarak Yahudilerin İsrail'i kurmasını örnek vermiştir.[19]
Haziran 2012'de Milliyetçi Hareket Partisi Başkanı Devlet Bahçeli'nin Batı Trakya ziyareti sırasında protesto gösterisi yapan parti sempatizanları "Katil Türkler defolun" sloganları atmıştır.[20] Aynı gün Selanik'te 50 kişilik Kıbrıslı Rum grup saldırmaya kalkışmış ve polisle çatışmıştır.[21]
Bir parti üyesi Kıbrıslı Türk'ü etnik durumundan ötürü darp etmekten ötürü 2005 yılında tutuklanmıştır.[22]
9 Mart 2016'da Avrupa Parlamentosu'nda Altın Şafak milletvekili Eleftherios Sinadinos Türklere yönelik olarak: "Bilimsel olarak dile getirildiği gibi, Türkler pis ve kirlidir. Türkler oyunda vahşi köpeklere benzer, düşmanlarıyla savaşmak zorunda olduklarında kaçarlar. Türklerle mücadele etmenin tek yolu kararlı bir tavır göstermektir” ifadelerini kullandı.[23]
Seçim sonuçları
Yunan Parlamentosu
| Seçim | Yunan Parlamentosu | Sıra | Hükûmet | Lider | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Oy | % | ± | Sandalye | +/− | ||||
| 1996 | 4,537 | 0.1% | Yeni | 0 / 300 | ±0 | #14 | Yok | Nikolaos Michaloliakos |
| 2009 | 19,636 | 0.3% | Yeni | 0 / 300 | ±0 | #10 | Yok | Nikolaos Michaloliakos |
| 05/2012 | 440,966 | 7.0% |  6.7 | 21 / 300 | 21 | #5 | Muhalefet | Nikolaos Michaloliakos |
| 06/2012 | 426,025 | 6.9% |  0.1 | 18 / 300 | 3 | #5 | Muhalefet | Nikolaos Michaloliakos |
| 01/2015 | 388,387 | 6.3% | 0.6 | 17 / 300 | 1 | #3 | Muhalefet | Nikolaos Michaloliakos |
| 09/2015 | 379,581 | 7.0% | 0.7 | 18 / 300 | 1 | #3 | Muhalefet | Nikolaos Michaloliakos |
| 2019 | 165,709 | 2.9% | 4.07 | 0 / 300 | 18 | #7 | Yok | Nikolaos Michaloliakos |
Avrupa Parlamentosu
| Avrupa Parlamentosu | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Seçim | Oy | % | ± | Sandalye | +/− | Sıra | Lider |
| 1994 | 7,242 | 0.1% | Yeni | 0 / 25 | ±0 | #19 | Nikolaos Michaloliakos |
| 2009 | 23,566 | 0.5% | Yeni | 0 / 22 | ±0 | #12 | Nikolaos Michaloliakos |
| 2014 | 536,913 | 9.4% | 8.9 | 3 / 21 | 3 | #3 | Nikolaos Michaloliakos |
| 2019 | 275,821 | 4.88% | 4.51 | 2 / 21 | 1 | #5 | Nikolaos Michaloliakos |
Ayrıca bakınız
Kaynakça
Dış bağlantılar
- (Yunanca) Hrisi Avgi resmi internet sitesi30 Kasım 2001 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- (Yunanca) Hrisi Avgi'nin gençlik dergisi resmi internet sitesi