Bart Simpson

Simpsonlar, karakterlerinin bir yaşı olmadığı ve her daim şimdiki yılda olduğunu farz eden yerleşik bir zaman çizgisi kullanmaktadır. Birçok bölümde olaylar, ardışık bölümlerde çelişmesine rağmen spesifik zaman periyotlarına bağlanmaktadır. Bart'ın doğum yılı "I Married Marge" (üçüncü sezon, 1991) bölümünde 1980’lerin başı olarak ifade edildi.^[1] Simpsonlar kendi evlerini alana kadar ailesiyle birlikte Springfield’ın aşağı doğu kısmında yaşadı. Lisa doğduğunda topladığı ilgiden dolayı Bart onu ilkin kıskandı fakat Lisa’nın ilk kelimesinin "Bart" olduğunu öğrenince çok geçmeden Lisa’ya ısındı.^[2] Bart'ın ilk okul günü 1990’ların başındaydı. İlk şevki umursamaz bir öğretmen tarafından kırıldı ve Marge endişe etmeye başladı. Bir gün teneffüs esnasında Bart, Milhouse ile tanıştı. Milhouse ve diğer öğrenciler ile jest ve kaba sözlerle eğlenmeye başladı. Müdür Skinner, ona "okula henüz yeni başladın ve seçtiğin yol, belki de tüm yaşamın boyunca izleyeceğin tek yoldur! Şimdi, ne söyleyeceksin?" dedi. Bart ise "şortumu ye" diye cevap verdi.".^[3] "That 90's Show" (on dokuzuncu sezon, 2008) bölümü, yayınlanmış öykülerin arka planıyla büyük ölçüde ile çelişmektedir; örneğin, bölümde Homer ile Marge, 1990'ların başında çocuksuz olarak gösterilmektedir.^[4]

Bart’ın hobileri arasında paten kaymak, televizyon seyretmek (özellikle Tırmık ile Kıymık Show’unu içeren Palyaço Krusty'yi), çizgi romanlar okumak (özellikle Radioactive Man), video oyunları oynamak ve haylazlık yapmak yer almaktadır.^[5] Dizi boyunca Bart, Springfield İlköğretim Okulu’na gitmektedir ve Edna Krabappel’in okuttuğu dördüncü sınıftadır. Full-time bir işte çalışacak kadar büyük olmadığından, ara sıra part time işlerde çalışmaktadır. "Bart the Murderer" (üçüncü sezon, 1991) bölümünde Tony’nin sosyal kulübünde barmen olarak,^[6] "Bart Gets Famous" (beşinci sezon, 1994) bölümünde Palyaço Krusty’nin asistanı olarak,^[7] "Bart After Dark" (sekizinci sezon, 1996) bölümünde Maison Derrière mekânında kapıcı olarak,^[8] "Homer's Enemy" (sekizinci sezon, 1997) bölümünde kısa bir süre için kendi fabrikasının sahibi olarak çalışır.^[9]

Yaratılması

Matt Groening, Bart ve tüm Simpson ailesini 1986 yılında yapımcı James L. Brooks'un ofisinin lobisindeyken tasarladı. Groening, The Tracey Ullman Show için kısalardan oluşan bir animasyon dizisini sunması için çağırılmıştı ve Life in Hell çizgi dergisinin bir uyarlamasını sunmayı planladı. Life in Hell'in canlandırılması çalışmasının yayın haklarından feragat etmesine neden olduğunu fark edince başka bir yöntemde karar kıldı^[10] ve kendi aile üyelerinin adlarını verdiği karakterlere sahip disfonksiyonel bir aile taslağını aceleyle çizdi. Ailenin isyankâr oğlu için kendi adı yerine brat (yaramaz çocuk) sözcüğünün anagramı olan "Bart" kelimesini seçti^[10] çünkü karaktere Matt adının verilmesi kendisini apaçık ortaya çıkarmaktaydı.^[11]

Bart, esasen "daha yumuşak başlı biri" olarak düşünüldü fakat karakter, Cartwright'ın seslendirmesine bağlı olarak değişti.^[12] Groening'e Bart'ı tasarlanmasında birçok kişi ilham verdi: Matt Groening'in abisi Mark, Bart'ın davranışlarının çoğunun şekillenmesini sağladı.^[13][14][15] Bart, Tom Sawyer ve Huckleberry Finn gibi karakterlerin aşırı özelliklerinin bir kişide birleşmesiyle tipik davranış gösteren çocuk karakterin aşırı bir versiyonu olarak tasarlandı.^[11] Groening, Bart'ı "eğer Eddie Haskell [Leave it to Beaver'dan] kendi şovuna sahip olsaydı ne olurdu" diye tanımlamaktadır.^[16] Groening ayrıca, öncülü Afacan Dennis'in bir hayal kırıklığı olduğunu ve gerçekten tehdit niteliğinde olan bir karakter yaratmak yönünde ilham verdiğini belirtti.^[17] Bart'ın ikinci adındaki J, ikinci isimlerini Jay Ward'dan alan The Rocky and Bullwinkle Show'daki Bullwinkle J. Moose ve Rocket J. Squirrel gibi animasyon karakterlere karşı bir "saygı"dır.^[18][19] Bart Simpson's Guide to Life kitabına göre Bart'ın ikinci adının tam yazımı JoJo'dur.^[20]

Bart, 19 Nisan 1987 tarihinde tüm Simpson ailesiyle birlikte ilk defa The Tracey Ullman Show kısası "Good Night" bölümünde göründü.^[21] 1989 yılında kısalar, Fox kanalında yayınlanacak yarım saatlik bir dizi olarak Simpsonlar'a uyarlandı. Bart ve geri kalan Simpson ailesi bu yeni şovda görünmeye devam etti.^[22]

Tasarımı

Tüm Simpson ailesi silüetlerinden tanınacak şekilde tasarlandı.^[23] Aile, kabaca çizildi çünkü Groening, eskizleri animatörlere gönderirken eskizlerin animatör tarafından düzenleneceğini sanıyordu fakat animatörler bunun yerine sadece çizimleri kopyaladılar.^[10] Bart'ın ilk kez kısalarda gözüken orijinal tasarımında sivri uçlu saçı vardır ve sivri uçlar farklı uzunluktadır. Daha sonradan bu uçların sayısı dokuz olarak sınırlandırıldı ve hepsi aynı uzunluğa getirildi.^[24] Groening başta çizimleri siyah-beyaz olarak çiziyordu ve aslında çizimlerin renkli olmasıyla sivri uçların Bart’ın kafasının devamıymış gibi görüneceğini düşünmemişti.^[25] Bart karakterinin tasarım özellikleri genellikle diğer karakterlerde kullanılmadı; örneğin güncel bölümlerde hiçbir karakter Bart’ın sivri uçlu saç tarzına sahip değil fakat ilk birkaç sezondaki birkaç arka plan karakteri bu özelliği Bart ile paylaştı.^[26]

Bart'ın dikdörtgen şeklindeki kafası, yönetmen Mark Kirkland tarafından kahve kutusu olarak tanımlandı. Küre şekli Marge, Lisa ve Maggie için kullanırken Homer'ın kafası da dikdörtgen şeklindedir (tepesinde bir kubbe ile).^[27] Farklı animatörler, Bart’ı çizmede farklı metotlar kullanmaktadırlar. Eski yönetmen Jeffrey Lynch, bir kutu ile başlamaktadır, ardından gözleri, sonra ağzı, daha sonra saç uçlarını ve sonrasına vücudun tümünü eklemektedir. Matt Groening, normalde gözlerle çizime başlamakta, ardından burnu ve Bart’ın kafasının tümünü çizmektedir. Birçok animatör, Bart’ın kafasındaki sivri uçları çizmede problem yaşamaktadır: çizim yöntemlerinin birinde bir uç sağda, bir tane ortada ve bir tane solda çizmekteler, ardından boş alanın ortasına dokuz tane olana kadar eklemeye devam etmekteler. Esasen, Bart yere bakar bir şekilde çizildiğinde başının üstü görülünce, Groening karakterin başının etrafı boyunca ve ortasında sivri uçların olmasını istedi. Bunun yerine, Wes Archer ve David Silverman, karakteri sivri uçların olduğu bir taslak halinde çizdiler, ardından "grafiksel olarak çalıştığı"ndan orta kısma sadece düz bir yama yaptılar^[28]

Yedinci sezonun (1995) "Treehouse of Horror VI" bölümünde Bart (Homer ile birlikte) üç boyutlu bilgisayar animasyonu karakteri olarak ilk kez bölümün "Homer³" parçasında çizildi. Bilgisayar animasyon yönetmenleri, Pacific Data Images tarafından tedarik edildi.^[29] Karakterin 3 boyutlu modeli çizilirken animatörler Bart'ın saçını nasıl göstereceklerini bilmiyorlardı. Prodüksiyonda vinil Bart bebekleri olduklarını fark ettiler ve birini satın alarak model olarak kullandılar.^[29]

Seslendirme

Bart'ın sesi Simpsonlar'da diğer birçok çocuk karakterden Nelson Muntz, Ralph Wiggum, Todd Flanders ve Kearney'yi de seslendiren Nancy Cartwright'a aittir.^[30] Homer ve Marge rolleri, zaten The Tracey Ullman Show ekibinde yer aldıkları için Dan Castellaneta ile Julie Kavner'a verilirken,^[31] yapımcılar Bart ve Lisa rollerini seslendirecek kişileri kendileri belirlemek istedi. Başta Bart rolü için Yeardley Smith düşünüldü; ancak kast direktörü Bonita Pietila, Smith'in sesini fazla yüksek buldu. Smith daha sonra yaptığı denemeyi, "Sesim her zaman kız sesine fazla benziyordu. Bart'tan iki replik okudum ve 'Geldiğiniz için teşekkürler!' dediler" sözleriyle aktardı.^[32] Smith'e onun yerine Lisa rolü verildi.^[33] 13 Mart 1987'de Nancy Cartwright, Lisa rolü için seçmelere katılacaktı. Seçmelerin yapılacağı yere geldiğinde, Lisa'nın yalnızca "ortanca çocuk" olarak tarif edildiğini ve o sırada silik bir karakter olduğunu gördü. Cartwright, "sinsi, beklendiği kadar başarılı olamayan, okuldan nefret eden, saygısız ve zeki" şeklinde betimlenmiş olan Bart'la daha çok ilgilenmeye başladı.^[34] Matt Groening, Cartwright'ın Bart için deneme yapmasına izin verdi ve replikleri ondan duymasıyla rolü kendisine verdi.^[35] Cartwright Simpsonlar seslendirme ekibinin altı asıl üyesi arasında, bu şov öncesinde profesyonel seslendirme eğitimi almış olan tek kişidir.^[36]

Cartwright'ın normal konuşma sesinde "Bart'tan hiçbir açık iz olmadığı" söylenir.^[37] Ses Cartwright'a göre doğaldır; kendisi bu sese dair unsurları The Tracey Ullman Show'dan önce, My Little Pony, Snorks ve Pound Puppies gibi şovlarda kullandı.^[37] Bart'ı seslendirmenin kolay olduğunu, "Bazı karakterler biraz daha çaba, üst solunum kontrolü ister; her neyse teknikle ilgilidir. Ama Bart'ı seslendirmek kolay. Onun sesine zorlanmadan geçebiliyorum." sözleriyle açıkladı.^[37] Cartwright'ın yapımcılara daha fazla seçenek sunmak için her bir repliği beş ya da altı farklı şekilde okuma geleneği vardır.^[35] Gelecekte geçen bölümlerde Bart'ı yine Cartwright seslendirmektedir. "Lisa's Wedding" bölümü (altıncı sezon, 1995) için Bart'ın sesi elektronik olarak alçaltılmıştır.^[38]

Bart'ın şöhretine karşın, Cartwright halk arasında pek tanınmış değildir. Sokakta tanınıp çocukların önünde Bart'ın sesiyle konuşması istendiğinde ise Cartwright bunu, onları "çok korkutacağı" için reddeder.^[37] Fox Network Simpsonlar'ın ilk sezonu süresince Cartwright'ın röportaj vermesine, Bart'ın bir kadın tarafından seslendirildiğinin öğrenilmesini istemediğinden izin vermedi.^[39]

1998'e dek Cartwright bölüm başına 30.000 dolar aldı. Aynı yıl ücret konusunda yaşanan anlaşmazlık sırasında Fox altı ana seslendirme sanatçısını yenileriyle değiştireceğini söyleyerek onları tehdit etti. Hatta yeni sesler için bir sanatçı kadrosu oluşturacak kadar ileri gitti.^[40] Anlaşmazlık çözüldü ve Cartwright 2004'e kadar her bölüm için 125.000 dolar aldı. Bu tarihte sanatçılar bölüm başına 360.000 dolar talep etti.^[40] Bu anlaşmazlık da bir ay sonra çözüldü^[41] ve Cartwright'ın ücreti her bir bölüm için 250.000 dolar oldu.^[42] 2008'deki ücret görüşmelerinden sonra ise bu miktar tüm sanatçılar için 400.000 dolara yükseltildi.^[43]

Ayırıcı özellikleri

Birçok Simpsonlar bölümünün açılış sekansında kamera Bart'ın tahtaya bir mesaj yazarken görüldüğü Springfield İlköğretim Okulu'na zum yapar. Bölümden bölüme değişen bu mesaj, "kara tahta esprisi" olarak bilinir.^[44] Kara tahta mesajları "İlk anayasa değişikliği geğirmeyi kapsamaz."^[45] gibi politik olanların yanı sıra, "Ölü insanları göremiyorum"^[46] gibi popüler kültüre özgü ve "Ben 32 yaşında bir kadın değilim." ya da "Bunları artık kimse okumuyor."^[44] gibi kurgunun dünyasını aşan (meta-reference) mesajları da kapsar. Çizerler bu esprileri çabucak bulabiliyor ve bazı durumlarda güncel olaylara uyması için değiştirebiliyordu. Örneğin "Homer the Heretic" (dördüncü sezon, 1992) bölümünde tahtada "New Orleans'ı kötülemeyeceğim." yazıyordu. Bu espri bir önceki bölümde ("A Streetcar Named Marge") şehri "korsanların, sarhoşların ve fahişelerin yuvası" olarak betimleyen ve tartışma yaratan şarkı dolayısıyla özür dilemek için yazıldı.^[47][48] Pek çok bölüm açılış sekansının kısaltılması nedeniyle kara tahta esprisi içermez. Bu kısım, hikâyenin gelişimine daha fazla zaman ayırabilmek için kesilir.

İlk dönemlerde Bart'ın ayırıcı özelliklerinden biri, Moe's Tavern'in sahibi Moe Szyslak'a, esprili uydurma bir isim söyleyip onu telefona çağırmasını isteyerek yaptığı telefon şakalarıydı. Moe önce barda o kişiyi arar ancak çabucak bunun bir telefon şakası olduğunu anlayarak Bart'ı tehdit eder. Bu şakalar, Tube Bar kayıtlarına dayanır. Moe karakteri, Tube Bar'ın sahibi Louis "Red" Deutsch'tan esinlenildi. Onun sıkça verdiği sert yanıtlar, Moe'nun şiddete eğilimli yanına temel oluşturdu.^[49] Bu telefon şakaları, yayınlanan üçüncü bölüm olan "Homer's Odyssey" (birinci sezon, 1990) ile başladı; ancak ilk yer aldığı bölüm, yapılma sırasına göre ilk bölüm olan "Some Enchanted Evening"di.^[50] Dizinin gelişimiyle birlikte, yazarların yeni bir uydurma isim bulması ve Moe'nun vereceği kızgın tepkiyi yazması daha da güçleşti. Bu nedenle bunlar dördüncü sezonda devamlı tekrarlanan bir şaka olmaktan çıktı.^[50][51] Zaman zaman yeniden su yüzüne çıkan bu şakalar en son 20. sezon bölümlerinden "Lost Verizon"'da (2008) görüldü. Ancak öncekilerden farklı olarak bu defa Bart şakalarını Moe'yu değil, dünyanın çeşitli yerlerindeki barmenleri arayarak yaptı.^[52]

Bart'a özgü bir söz kalıbı olan "Eat My Shorts", masa başı okumalarından birinde, Cartwright'ın lisede yaşadığı bir olaya dayanan doğaçlamasıyla ortaya çıktı. Cartwright'ın da aralarında olduğu Fairmont Lisesi'nin bandosu bir gün her zamanki gibi "Fairmont West! Fairmont West!" yerine, "Eat my shorts" kalıbını tekrarlayarak çalmıştı.^[32] Bart'ın diğer söz kalıpları olan "¡Ay, caramba!" ve "Don't have a cow, man!", Simpsonlar'ın ilk sezonları boyunca üretilen tişörtlerde yer aldı.^[53][54] "Cowabunga" sözcüğü de, şovda kullanılmadan önce tişörtlerde yer almış olsa da, genellikle Bart'la birlikte anılır.^[55] Tekrarlanan söz kalıplarına dayalı mizah, Bart'ın "I didn't do it." (Ben yapmadım.) cümlesiyle Palyaço Krusty'nin şovunda popüler bir role sahip olduğu "Bart Gets Famous" (beşinci sezon, 1994) bölümünde hicvedildi.^[56] Yazarlar "I didn't do it" cümlesini, "gerçekten adi şeylerin çok popüler olabileceğine dikkat çekecek" "dandik" bir kalıp olduğu için seçti.^[57]

Bart şovda sıkça çıplak yer alır; ancak her defasında yalnızca kalçası görünür.^[58] Simpsonlar: Sinema Filmi'nde (2007) Bart'ın tamamen çıplak olarak kaykayla kaydığı bir sekans vardır. Bu süre içinde pek çok farklı şey cinsel organını kapatır; ancak kısa bir an için penisi görülebilir. Bu, film için üzerinde ilk çalışılan sahnelerden biriydi. Fakat, yapımcılar bu nedenle filmin R reyting alacağını düşündüğünden, filmin bu kısmından çok endişeliydi.^[59] Filme Motion Picture Association of America PG-13, British Board of Film Classification ise PG reytingini uygun gördü.^[60] Sahne Entertainment Weekly'nin "30 Unforgettable Nude Scenes" (30 Unutulmaz Çıplak Sahne) listesinde yer aldı.^[61]

Kişiliği

Bart'ın karakter özellikleri olan isyankârlık ve otoriteye saygısızlık, Amerika'nın kurucu babalarınınkiyle karşılaştırılmış, ayrıca Tom Sawyer ve Huckleberry Finn'in bir araya gelmiş ve güncellenmiş bir versiyonu olarak da tarif edilmiştir.^[63] Planet Simpson adlı kitabında Chris Turner, Bart'ı bir nihilist olarak tarif etmiştir; nihilizm varlığın objektif bir anlamı, amacı veya içsel bir değeri olmadığını savunan bir felsefi görüştür.^[62]

Bart'ın isyankâr tutumu, Springfield İlkokulu'nda onu rahatsızlık verici bir öğrenci yapmıştır. Bart okulda çok başarılı değildir ve bundan övünç duyar.^[64] Öğretmeni Ms. Krabappel, Başöğretmen Skinner ve bazen Hademe Willie ile başı derttedir.^[65] Bart'ın okuldaki başarısı düşüktür ve kendisi de bunun farkındadır, bir keresinde "Ben aptalım tamam mı? Bir sokak direği kadar aptal! Bundan dolayı mutlu muyum sanıyorsun?" demiştir.^[64] Bir diğer seferde, Lisa, Bart'ın bir hamsterden daha aptal olduğunu başarıyla kanıtlar.^[66] "Separate Vocations" bölümünde (3. sezon, 1992) Bart koridor gözetmeni olur ve ders notları yükselir, bu da onun aptal olduğundan değil, dikkatini vermediğinden derslerinde bocaladığına işaret eder.^[67] "Brother's Little Helper", (11. sezon, 1999) bölümünde Bart'ta dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu olduğunun gösterilmesi bu fikri doğrular.^[68] Keskin zekadan yoksunluğu kalıtsal "Simpson geni"ne atfedilebilir, bu gen Simpson ailesinin çoğu erkek üyesinin zekasına etki etmektedir.^[69] Sürekli başı derde girmesine, ve sadist, yüzeysel ve bencil olabilmesine rağmen, Bart ileri derecede dürüstlük belirtileri de göstermektedir. Birkaç kere Başöğretmen Skinner ve Bayan Krabappel'e yardım etmiştir.^[70] "Sweet Seymour Skinner's Baadasssss Song" (5. sezon, 1994) bölümünde Bart istemeyerek Skinner'in işten atılmasına neden olmuş ve okul ortamı dışında onunla arkadaş olmuştur. Bart, Skinner'in kendisine bir hasım olmasını özlemiş ve onun tekrar işe alınmasını sağlamıştır, bunun sonucunda artık arkadaş olamayacaklarını bile bile.^[71]

Bart'ın muzırlığına ve Homer'ın çoğu zaman umursamaz ve beceriksiz davranışı yüzünden, ikisinin çalkantılı bir ilişkisi vardır. Bart Homer'a çoğu zaman "Baba" yerine adıyla hitap eder, Homer da ondan "oğlan" diye söz eder.^[72] Homer, çabuk sinirlenir ve Bart onun tepesini attırınca kendini tutamayıp çizgi film-vari bir tarzda onu gırtlaklamaya kalkar.^[73] Bu şovla ilgili ilk fikirlerden biri Homer'ın Bart'a karşı çok öfkeli ve baskıcı olmasıydı ama bunların karakterleri daha derinlemesine tahlil edildikten sonra bu özellikleri yumuşatılmıştır.^[74]

Marge, Homer'a kıyasla çok daha müşfik, anlayışlı ve bakıcı bir ebeveyndir ancak Bart'tan bahsederken "ele avuca sığmaz" da demiştir ve Bart'ın gariplikleri onu çoğu zaman mahcup eder.^[75] "Marge Be Not Proud" bölümünde (7. sezon, 1995) Bart'a fazla annelik yaptığına karar verip, Bart bir mağazadan hırsızlık yapıp yakalandıktan sonra ona karşı daha mesafeli davranır. Hikâyenin başında Bart onun aşırı anaçlığından şikayet eder ama annesinin tutumu değişince kendini kötü hisseder ve onunla barışır.^[76] Bu tutumuna rağmen, Bart bazen küçük düşmeye razı olabilir, eğer bu annesini memnun edecekse.^[77] Marge, "özel küçük adam"ını anladığını ifade etmiş ve pek çok olayda onu savunmuştur. Bir keresinde "Bart'ı idare etmenin zor olduğunu biliyorum ama aynı zamanda içinin nasıl olduğunu da biliyorum. Onda bir kıvılcım var. Bu kötü bir şey değil... tabii bu kıvılcım ona kötü şeyler yaptırıyor." der^[75]

Bart, kız kardeşi Lisa ile bir kardeş rekabeti içindedir ama en genç kızkardeşi Maggie ile Maggie'nin bebek olması nedeniyle kanka gibi bir ilişkisi vardır. Ayrıca Lisa tarafından pek çok kere rencide olmuş ve onunla fiziksel olarak da kavga etmiş olsa da ikisi genelde birbirlerine çok yakındır.^[66][72] Lisa'ya çok değer verir ve fazla ileri gidince hep özür dilemiştir.^[78] Ayrıca, sorun çözmek gerektiği zaman Lisa'nın ondan daha üstün olduğuna inanır ve sık sık akıl danışmak için ona gider.^[67] Bart, Lisa'ya çok sahip çıkar: "Bart the General", (1. sezon, 1990) bölümünde, okulda bir kabadayı Lisa'nın ev pastalarını harap edince, Bart derhal ondan yana çıkar.^[79]

Bart'ın en yakın arkadaşı Milhouse Van Houten'dır, ama bu arkadaşlık konusunda Bart bazen bir mahçubiyet gösterir.^[80] Bart, Milhouse üzerinde kötü bir etkiye sahiptir ve ikisi beraberce pek çok muzırlığa karışmıştır. Bu davranışı yüzünden "Homer Defined" bölümünde (3. sezon, 1991) Milhouse'un annesi, Milhouse'un Bart'la oynamasını yasaklar. Bart başlangıçta bunu umursamıyormuş gibi yapsa da, sonunda Bart Milhouse'a ihtiyaç duyduğunu anlar ve Marge, Bayan Van Houten'i durumu tekrar değerlendirmeye ikna eder.^[75] Bart, popüler ve havalı bir çocuk olarak gösterilse de, o ve Milhouse çoğu zaman kabadayıların (Dolph, Jimbo, Kearney ve Nelson Muntz) hedefidir. Milhouse, okuldaki sosyal statülerini sayısal olarak özetlemek için "Üç buçuk. Dövülürüz ama bize bir açıklama yaparlar" der.^[70] Bart ve Nelson geçmişte hasım olmuşlar, Bart bir keresinde ona savaş ilan etmiştir^[79] ama başka zamanlarda da yakın arkadaş olmuşlardır.^[81]

Bart, televizyon çocuk programı sunucusu Palyaço Krusty'nin en büyük hayranlarındandır. Bir keresinde "Tüm hayatımı Krusty'nin öğretilerine dayandırdım" demiştir. Krusty programı ile ilgili oyuncak ve malzemeyle dolu bir odada uyumaktadır. Palyaçoya pek çok kere yardımcı olmuştur, örneğin "Krusty Gets Busted" (1. sezon, 1990) bölümünde bir silahlı saldırı olayında Figüran Bob'un Krusty'yi yalan yere suçlu göstermek çabasını suya düşürmüştür, "Like Father, Like Clown" bölümünde ise Krusty'yi sık görüşmediği babası ile tekrar bir araya getirmiştir.^[82] ve "Krusty Gets Kancelled" bölümünde Krusty'nin televizyona geri dönüp kariyerini tekrar harekete geçirmesine yardımcı olur.^[83] Buna karşın Krusty Bart'ın yardımlarından büyük ölçüde habersiz kalmış ve Bart'a ilgisiz davranmıştır.^[82] Bir yaz, Bart büyük bir hevesle Krusty Yaz Kampı'na katılmış; ancak Krusty gelmemiş ve kamp bir felakete dönüşmüştür. Bart, Krusty'nin geleceğine inanarak önceleri umudunu korur ama sonunda tepesi atar, Krusty'nin ticari malzemelerinden nefret ettiğine karar verir ve kampı işgâl eder. Krusty bu ihtilafı sona erdirmek için hemen kampı ziyaret eder ve Bart'ı yatıştırmayı becerir.^[84][85] Dizi için orijinal fikirlerden biri Bart'ın bir televizyon palyaçosuna hayran olması ama babasına hiç saygı duymaması idi ama bu fikir hiçbir zaman doğrudan incelenmemiştir.^[86][87] Bu orijinal plana göre Krusty tipinin tasarımı palyaço makyajlı bir Homer'dı.^[32] "Krusty Gets Busted" bölümünde Bart, Figüran Bob'un planını suya düşürünce ikisi arasında uzun süren bir düşmanlık başlar. Yazarlar, Bob'un tekrar tekrar geri gelip Bart'tan intikam almasına karar verdiler. Road Runner'ı kovalayan çakaldan ilham aldılar ve Bob'u yaramaz bir çocuğu yakalamayı kafasını takmış akıllı bir kişi olarak gösterirler.^[88] Bob, on bir bölümde çıkmıştır, genelde kötü planlar yapar ve sonunda hep başarısızlığa uğrar.^[89]

Bartmania

Daha sonraki sezonlar Homer'a odaklanırken, Bart ilk üç sezonun çoğunda baş karakterdi. 1990'da Bart çok çabuk bir şekilde televizyondaki en popüler karakter haline geldi ve "Bartmania" tabiri kullanılmaya başlandı.^{[90][91][92][93]} Simpsonlar karakterleri içinde hafızalarda en çok yer edinnen karakter oldu, örneğin tişörtler. 1990'ların başlarında, Bart'ın yer aldığı milyonlarca tişört satıldı;^[94] bir milyonu ise sadece birkaç günde satıldı.^[95] Bart'ın kötü bir rol model olduğu düşünüldüğünden birkaç Amerikan devlet okulunda Bart'ın yanında "I'm Bart Simpson. Who the hell are you?" ve "Underachiever ('And proud of it, man!')" gibi yazıların yer aldığı tişörtler yasaklandı.^[96][97][98] Simpsonlar ticari ürünleri iyi satışlar yaptı ve ilk 14 ay boyunca 2 milyar dolar kazanç elde etti.^[96] Bart Simpson ürünlerinin başarısı, karaborsada sahte ürünlerin, özellikle tişörtler, üretilmesine neden oldu. Bazılarında Bart'ın çeşitli sloganları yer alırken diğerlerinde "Teenage Mutant Ninja Bart, Air Simpson Bart, [and] RastaBart" yazılarında olduğu yeni gibi tasarlanmış bir halde karakter tasvir edildi.^[99] Bart'ı Nazi üniforması içinde "Nazi Bart" ya da kel olarak tasvir eden istisnalar hariç Matt Groening genellikle kaçak ürünlere itiraz etmedi.^[100] 20th Century Fox, sonradan bu ürünleri üretenlere dava açtı ve üreticiler, bunları üretmeyi bıraktı.^[101]

Şovun başarısına bağlı olarak 1990 yazı boyunca Fox Network, Simpsonlar’ın yayın saatini Pazar günü 20.00'den (EST) alarak şovu, aynı saatte NBC'de yayınlanan dönemin bir numaralı şovu olan The Cosby Show'un karşısına yani Perşembe gününe aldı.^[55][102] Yaz boyunca, birkaç haber kaynağı, sözde "Bill vs. Bart" rekabeti hakkında söylentilere yer verdi.^[55][95] Entertainment Weekly dergisinin 31 Ağustos 1990 tarihli sayısında Bill Cosby'nin bir Bart Simpson tişörtü giymiş resmi yer aldı.^[103] "Bart Gets an F" (ikinci sezon, 1990) bölümü, The Cosby Show'a karşın yayınlanan ilk bölümdü ve düşük bir Nielsen reytingi aldı. The Cosby Show, 18,5 izlenme oranı elde etti. Reyting, şovu ev televizyonlarında izleyen izleyicilere dayanmaktadır fakat Nielsen Media Research, 33,6 milyon izleyicinin bölümü izlediğini yayınladı ve bu da şovu, gerçek izleyiciler açısından haftanın bir numaralı şovu yapmaktadır. Bu dönemde alınan bu izlenme oranıyla bölüm, Fox Network’un tarihinde en çok izlenen bölüm oldu,^[104] ve hâlâ Simpsonlar tarihinin aldığı en yüksek izlenme oranıdır.^[105] Popülaritesinden ötürü Bart, ana olay örgüsünde yer almadığı bölümler de dahil sık sık şovun reklamlarında Simpson ailesinin en çok görünen üyesi oldu.^[106]

Bart, "1990'nın televizyon kralı",^[107] "televizyonun en parlak yeni yıldızı"^[108] ve bir "eksilmemiş smaç"^[95] olarak betimlendi. Entertainment Weekly, Bart'ı 1990 için "yılın eğlendiren kişisi" seçti ve "Bart, bir isyancı olduğunu kanıtlamıştır ve ayrıca kolaylıkla terörize olan bir terör, iyi bir çocuk olduğunu da,ve cesaretindeki ciddi görüntüler ile bizi ve kendini şaşkına çeviren ilginç bir tiptir" diye yazdı.^[109] 1990 Amerika Birleşik Devletleri’ndeki senato, kongre ve valilik seçimlerinde Bart, yazılan adaylar içinde en popüler olandı ve birçok alanda kurgusal karakterler içinde sadece Mickey Mouse'dan sonra ikinci oldu.^[110][111] Balonlarıyla bilinen 1990 Macy'nin Şükran Günü Geçit Töreni’nde Bart’ın dev helyum dolu bir balonu oluşturuldu.^[112] Bu yıldan itibaren Bart Simpson balonu geçit töreninde her yıl göründü. Buna, törenle aynı gün yayınlanan "Bart vs. Thanksgiving" bölümünde gönderme yapıldı ve Homer, Bart’a "Eğer, her saman alevi çizgi karaktere bir balon yapmaya kalkarsan töreni saçmalığa dönüştürürsün!" der. Bu esnada, arkada ve farkında olmadan televizyonda bir Bart Simpson balonu kısa bir sürede gözükür.^[78][113]

The Simpsons Sing the Blues albümü, Eylül 1990’da yayınlandı ve Billboard 200 listesinde 3 numaraya kadar yükselerek büyük bir başarı elde etti^[114] ve Recording Industry Association of America tarafından 2 kere platinum ile ödüllendirildi.^[115] Albümden çıkan ilk single, Nancy Cartwright tarafından seslendirilen bir rap şarkısı olan "Do the Bartman" oldu ve şarkı 20 Kasım 1990 tarihinde piyasaya sürüldü. İsmini tanıtımında yazdırmamasına rağmen şarkı, Michael Jackson tarafından yazıldı.^[116] Jackson, bir Simpsonlar, özellikle Bart hayranıydı^[117] ve bir gece yapımcıları, Bart için bir numaralı single yazmayı önermek ve şovda konuk oyuncu olarak gözükmek için çağırdı.^[118] Jackson, sonunda John Jay Smith takma adıyla şovun "Stark Raving Dad" (üçüncü sezon, 1991) bölümünde konuk oyuncu olarak yer aldı.^[119] Şarkı, Amerika Birleşik Devletleri'nde single olarak resmî bir şekilde hiçbir zaman yayınlanmamasına rağmen Birleşik Krallık’ta başarılı oldu. 1991’de 16 Şubat ile 9 Mart arasında toplam üç hafta boyunca Birleşik Krallık’ta bir numaralı single ve yılın en çok satan yedinci şarkısı oldu.^[120] Yarım milyon kopya sattı ve British Phonographic Industry tarafından 1 Şubat 1991’de altın ile sertifikalandırıldı.^[121]

Rol modeli olarak Bart

Bart'ın yaramazlıklarına rağmen cezalandırılmamasına neden olan isyankâr doğası, bazı ebeveyn ve tutucu kişiler tarafından onun çocuklar için kötü bir rol model olarak değerlendirilmesine yol açtı.^[123][124] Pittsburgh Post-Gazette yazarı Robert Bianco, "[Bart] kurnazlıkla ailesini alt etmekte, hazırcevaplıkla öğretmenlerini bastırmaktadır; kısacası o, olmuş olmak istediğimiz ve çocuklarımızın olmasından korktuğumuz çocuktur" diye yazdı.^[125] Okullarda eğitmenler, eğitimiyle ilgili olumsuz tutumu ve "başarısız ve bununla gurur duyan" tutumundan ötürü Bart'ın "öğrenmeye tehdit" olduğunu iddia ettiler.^[126] Başkaları ise onu "bencil, agresif ve kötü ruhlu" olarak tanımladı.^[127] Eleştirilere cevap olarak James L. Brooks, "Herkesin bir rol model olduğu bir televizyon beklentisinden sakınırım. Gerçek hayatta bu kadar çok rol modelle karşılaşmazsınız. Televizyon neden onlarla dolu olsun ki?" dedi.^[128] Los Angeles Merkezli Medya ve Değerler Merkezi'nin yönetici yönetmeni Elizabeth Thoman, "Eğer çocuklar Bart Simpson'a saygı duyuyorlarsa, bizlerin, toplumumuzda neden tüm bu rol modelleri için televizyonu kullandığımızı kendimize sormamız gerekir, bu çok daha büyük bir sorundur. [...] Biz, televizyonun, tüm rol modellerini bulabileceğiniz bir yer olduğu fikrini sürdürdükçe, televizyonu bir okul sistemi konumuna getirmeyi sağlamaktayız" diye yazdı.^[128]

1990'da, ABD'de uyuşturucuyla mücadele programının başı olan William Bennett, Pittsburgh'da bir bağımlılık tedavi merkezini ziyaret etti ve duvarda Bart posterini görünce "Simpsonlar'ı izlemiyorsunuz, değil mi? Bunun size hiç faydası olmaz." dedi.^[129] Bu yorumu tepkiler alınca Bennett özür diledi. "Yalnızca şaka" yaptığını söyledi^[130] ve "sivri kafa ile oturup işleri yoluna koyacağız." dedi.^[131] 1991'de verdiği bir röportajda Bill Cosby, Bart'tan çocuklar için kötü bir rol modeli olarak bahsetti ve onu "kızgın, kafası karışmış, hüsranlı" olarak tanımladı. Bununla ilgili olarak Matt Groening, "Bu Bart'ı özetliyor, tamam. Çoğu insan normal olma mücadelesi içinde, o normal olmanın çok sıkıcı olduğunu düşünüyor ve diğerlerinin sadece yapabilmeyi dilediği şeyleri o yapıyor." dedi.^[132] 27 Ocak 1992'de dönemin devlet başkanı George H. W. Bush "Amerikan ailesini güçlendirmeye çalışacağız, Amerikan ailelerinin daha çok Waltonlar gibi ve daha az Simpsonlar gibi olmasına çalışacağız." şeklinde konuştu.^[96] Dizinin yazarları buna müstehzi bir şekilde yanıt verdi ve "Stark Raving Dad" bölümünün üç gün sonraki tekrar yayınından hemen önce verilen bir kısa bölümde Bart, "Hey, bizler tıpkı Waltonlar gibiyiz. Bizler de Depresyon'un sona ermesi için dua ediyoruz." dedi.^[133][134]

Karakter hakkında çok sayıda eleştiri olsa da, olumlu yorumlar da yapıldı. Çocuklara yönelik televizyon programlarında kaliteyi yükseltme amacı güden bir halk örgütlenmesi olan Action for Children's Television'ın başkanı Peggy Charren, "Simpson ailesi ticari televizyondaki ince düşünceli çizgi dizilerden biri. [...] Tişörtleri yasaklayarak anayasayı nasıl öğretebilirsiniz?" yorumunu yaptı.^[126] Köşe yazarı Erma Bombeck "Çocuklar, bu dünyanın bir yerinde var olan, onların sadece fantazisini yaptıkları şeyleri kendisi becerebilen, ebeveynlerine arada bir ağızlarının payını verebilen ve buna rağmen hâlâ yaşamasına izin verilen bir yaşıtlarının olduğunu bilmeye ihtiyaç duymakta." diye yazdı.^[126] 2003'te Birleşik Krallık'ta, on iki yaş altı çocuklar üzerinde "en fazla etkisi olan kurgusal karakter"in ebeveynlere sorulduğu bir ankette Bart ilk sırada yer aldı.^[135]

Övgüler

1998'de Time, Bart'ı 20. yüzyılın en önemli 100 kişisinden biri olarak gösterdi. Bart, listedeki tek kurgusal karakterdi.^[54] Daha önceden ise 31 Aralık 1990 tarihli derginin kapağında yer almıştı.^[136] Ayrıca TV Guide'ın 1996'daki "Tüm Zamanların En Mükemmel 50 TV Yıldızı" listesinde 48. sırada yer alırken^[137] 2002'de ise Lisa'yla birlikte "Tüm Zamanların En Mükemmel 50 Çizgi Karakteri" listesinde 11. sırada yer aldı.^[138]

1992'deki 44. Primetime Emmy Ödülleri'nde Cartwright, üçüncü sezondaki "Separate Vocations" bölümünde seslendirdiği Bart performansıyla En İyi Dublaj dalında bir Primetime Emmy Ödülü kazandı. Ödülü, Simpsonlar'dan beş seslendirme sanatçısıyla paylaştı.^[139] Bart'ın ağırlıklı olarak ön planda olduğu birçok bölüm, En İyi Animasyon Programı dalında Emmy Ödülleri'ne aday gösterildi, 1992'deki "Radio Bart", 2005'teki "Future-Drama", 2006'daki "The Haw-Hawed Couple" ve 1997'deki ödülü kazanan "Homer's Phobia" gibi bölümler bunlara dahildir.^[140] 1995'te Cartwright, bir bölümdeki Bart performansıyla "Animasyon Alanında Dublaj" dalında bir Annie Ödülü kazandı.^[141] 2000'de Bart ve tüm Simpson ailesi, 7021 Hollywood Bulvarı'ndaki Hollywood Walk of Fame'de bir yıldız ile ödüllendirildi.^[142]

Ticari ürünler

Tişörtlerin yanı sıra Bart, oda spreyleri, tampon çıkartmaları,^[95] beyzbol şapkaları, buzdolabı mıknatısları, anahtarlık, düğmeler, bebek, posterler, figürinler, saatler, sabuntaşı oymalar, Chia Hayvanlar, bowling topları ve boxer gibi Simpsonlar'la ilgili çeşitli ürünlerde yer aldı.^[143][144] Bart'ın kişiliği ve özellikleri hakkında olan The Bart Book, 2004 yılında piyasaya çıktı.^[145][146] Gayriresmî olarak yayımlanan Bart Simpson's Guide to Life. The Simpsons and Philosophy: The D'oh! of Homer kitapları, Bart'ın karakterini analiz eden ve onu "Nietzscheci ideal" ile kıyaslayan bir bölüm içermektedir.^[147]

Bart, Simpsonlar'la bağlantılı çeşitli medyada yer aldı. Simpsonlar video oyunlarının her bölümünde gözüktü, bunlara Bart vs. the World, Bart Simpson's Escape from Camp Deadly, Bart vs. the Space Mutants, Bart's House of Weirdness, Bart vs. The Juggernauts, Bartman Meets Radioactive Man, Bart's Nightmare, Bart & the Beanstalk ve 2007'de piyasaya çıkan The Simpsons Game dahildir.^[148] Televizyon dizisinin yanı sıra Bart, ilk kez 29 Kasım 1993 tarihinde yayımlanan aylık dergi Simpsons Comics sayılarında da düzenli olarak yer aldı ve 2000'den beridir yayımlanan Bart Simpson Comics adlı kendi adını taşıyan bir dergiye sahiptir.^[149][150] Bart ayrıca 2008'de Florida ile Hollywood Universal Studios'ta kurulan The Simpsons Ride'da da rol aldı.^[151]

Bart ve Simpsonlar karakterleri, Nestlé'nin Butterfinger şekerleri için çekilen televizyon reklamlarında "Nobody better lay a finger on my Butterfinger!" sloganıyla 1990'dan 2000'e kadar gözüktü.^[152] Lisa da bazen bunun tanıtımını yapardı. Matt Groening, daha sonradan Fox'un şovun yayın süresini yarım saat olarak değiştirmesinin nedeninin Butterfinger reklamları kampanyası olduğunu belirtti.^[153] Kampanya 2001'e kadar sürdü.^[154] Bart ayrıca Burger King, C.C. Lemon, Church's Chicken, Domino's Pizza, Kentucky Fried Chicken, Ramada Inn, Ritz Crackers ve Subway reklamlarında yer aldı.^[154] 2001'de Kellogg's, kısa bir süreliğine "Bart Simpson Peanut Butter Chocolate Crunch" (Bart Simpson Fıstık Ezmesi Çikolata Crunch) adında bir ürün üretmeye başladı.^[155][156] Şovun yarım saate çıkarılmasından önce Matt Groening, Bart'ı Jell-O'nun sözcüsü olarak seçti. Bart'ın "J-E-L-L-O" şarkısını söylemesini, daha sonra O harfini geğirmesini istedi. Ertesi gün çocukların bunu deneyeceklerine inanıyordu, fakat fikri reddedildi.^[157]

9 Nisan 2009 tarihinde Amerika Birleşik Devletleri Posta Servisi, Bart ile diğer dört Simpson üyesinin yer aldığı 44 sentlik posta pulunu tanıttı. Simpsonlar, prodüksiyonda iken posta pulu üzerinde yer almayı başaran ilk TV dizisi karakterleri oldular.^[158] Pullar, Matt Groening tarafından tasarlandı ve 7 Mayıs 2009 tarihinde satışa çıktı.^[159][160]

• Cartwright, Nancy (2000). My Life as a 10-Year-Old Boy. New York, NY: Hyperion. ISBN 0-7868-8600-5. 
• Richmond, Ray (1997). The Simpsons: A Complete Guide to Our Favorite Family. New York, NY: HarperCollins. ISBN 0-00-638898-1. 
• Turner, Chris (2004). Planet Simpson: How a Cartoon Masterpiece Documented an Era and Defined a Generation. Toronto: Random House Canada. ISBN 0-679-31318-4. 

• Alberti, John (ed.) (2003). Leaving Springfield: The Simpsons and the Possibility of Oppositional Culture. Wayne State University Press. ISBN 0-8143-2849-0. KB1 bakım: Fazladan yazı: yazar listesi (link)
• Brown, Alan (2006). The Psychology of The Simpsons. Benbella Books. ISBN 1-932100-70-9. 
• Conard, Mark T. (1999). "Thus Spake Bart: On Nietzsche and the Virtues of Being Bad". Irwin, William; Skoble, Aeon (eds.) (Ed.). The Simpsons and Philosophy: The D'oh! of Homer. Chicago: Open Court. ISBN 0-8126-9433-3. KB1 bakım: Birden fazla ad: editör listesi (link) KB1 bakım: Fazladan yazı: editör listesi (link)
• Groening, Matt (2005). The Bart Book. HarperCollins. ISBN 0061116602. 
• Groening, Matt (2001). Bart Simpson's Guide to Life. Harper Perennial. ISBN 5558685514. 
• Groening, Matt (1991). The Simpsons Uncensored Family Album. HarperCollins. ISBN 0-06-096582-7. 
• Pinsky, Mark I (2004). The Gospel According to The Simpsons: The Spiritual Life of the World's Most Animated Family. Louisville, Kentucky: Westminster John Knox Press. ISBN 0-664-22419-9. 

• The Simpsons.com'da Bart Simpson5 Temmuz 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• Wikisimpsons'da Bart Simpson22 Mayıs 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.