Batı Yorkshire
Batı Yorkshire (İngilizce: West Yorkshire), Birleşik Krallık'ın İngiltere ülkesinin Yorkshire ve Humber bölgesinde 1974-1989 döneminde iki seviyeli bir metropolitan kontluk ve 1989'dan sonra da bir törensel metropolitan kontluktur. 1974'te kurulduğu zaman merkezi Leeds olması düşünülmüşken, o tarihte ilga edilen "West Riding Yorkshire Kontluğu" idari binalarına yerleşmiş ve böylece merkezi Wakefield olmuştur. Ama 1989'da "Batı Yorkshire Metropolitan Kontluğu" lağvedilince bu idare binaları "Wakefield Şehri Metropolitan Yerel Bölgesi" idaresine devredilmiştir.
| Törensel Batı Yorkshire Kontluğu Ceremonial County of West Yorkshire | |
|---|---|
 Arma | |
 | |
| Ülke |  İngiltere |
| Bölge | Yorkshire ve Humber |
| Törensel Kontluk ve merkezi | Batı Yorkshire, Wakefield (1972-1986) |
| Yüzölçümü | |
| • Toplam | 2029 km² |
| Nüfus (2019) | |
| • Toplam | 2,320,214 |
| • Yoğunluk | 1044/km² |
"1972 Yerel İdare Kanunu" ile hukuksal olarak 1974'te fiilen birinci seviyeli metropoliten kontluk ve yetkileriyle kurulmuştur. Bu stratejik yerel idarenin altında ikinci seviyede yerel idare olan Bradford Şehri, Leeds Şehri, Wakefield Şehri, Calderdale Metropoliten Borough ve Kirklees Metropoliten Borough metropoliten bölgeleri bağlı olarak bulunmaktaydı. 1986'da Margaret Thatcher Muhafazakâr Parti hükûmeti birinci seviyede metropoliten kontlukların (bu arada "Batı Yorkshire"'in) meclis ve idarelerini lağvetmiştir. Metropoliten bölgelerdeki yerel idare sistemi eski "ikinci seviyedeki metropoliten bölgeler"'in statüleri "bağımsız tek seviyeli metropoliten yerel idare bölgesi"ne değiştirilmiştir. Ve bu şekil hâlen yürürlüktedir. "Batı Yorkshire Metropoliten Kontluğu" yerel idare bakımdan lağvedilmiş bulunmakla beraber, hukuken tamamıyla ortadan kaldırılmamıştır. Özellikle geleneksel olarak ve 1997'den itibaren "1997 Lieutenancies Act" adli kanunla, kraliçeyi ilgilendiren idare ve merasimlerde törensel kontluk olarak yürütülmektedir ve Kraliçe tarafından tayin edilen "Kraliçe Temsilcisi Lord (Lord Lieutenant)" ve "Yüksek Şerif" unvanlı idarecileri bulunmaktadır.
Coğrafya
Törensel Batı Yorkshire Kontluğu Derbyshire, Greater Manchester, Lancashire, Kuzey Yorkshire ve Güney Yorkshire törensel kontlukları ile komşudur:
| Kuzeybatı: Lancashire | Kuzey: North Yorkshire | Kuzeydoğu: Güney Yorkshireünün |
| Batı: | Batı Yorkshire | Doğu: North Yorkshire |
| Güneybatı: Greater Manchester | Güney: Derbyshire | Güneydoğu: |
İdari yapılanma
Törensel Batı Yorkshire altında bulunan yerel idareler 1972-1986 arasında metropoliten bölge olarak ikinci seviyede yerel idare iken 1986'dan sonra tek-seviyeli yerel idare olmuşlardır. Batı Yorkshire Törensel Kontluğu'nun bir özelliği bu tek seviyeli metropoliten idarelerinden üçünün (Leeds Şehri, Wakefield Şehri ve Bradford Şehri), ayrıca "Şehir" şerefsel unvanı taşımakta olması ve bu nedenle isimlerinin "metropoliten yerel bölge/borough" değil, merkezlerinde bulunan şehir anısına "Şehir" olmaktadır.
| Tek Seviyeli Metropoliten Bölgeler | Harita ayrıntıları |
|---|---|
|  |
Bu törensel kontluk içinde bulunan tek seviyeli metropoliten bölge ve şehirler içinde bulunan önemli yerleşkelerin bir listesi şöyle verilebilir:
| Metropoliten Kontluk | Metropoliten bolge/borough | İdare Merkezi | Diğer yerleşkeler | Görüntü | |
|---|---|---|---|---|---|
| Batı Yorkshire | Bradford Şehri |  | Bradford | Addingham, Baildon, Bingley, Burley-in-Wharfedale, Cottingley, Crossflatts, Cullingworth, Denholme, East and West Morton, Eldwick, Esholt, Gilstead, Harden, Haworth, Ilkley, Keighley, Menston, Oakworth, Oxenhope, Queensbury, Riddlesden, Saltaire, Sandy Lane, Shipley, Silsden, Stanbury, Steeton, Thornbury, Thornton, Tong, Wilsden |  |
| Calderdale |  | Halifax | Bailiff Bridge, Boothtown, Brighouse, Copley, Cragg Vale, Elland, Greetland, Hebden Bridge, Heptonstall, Hipperholme, Holywell Green, Luddendenfoot, Mytholmroyd, Norwood Green, Rastrick, Ripponden, Shelf, Shibden, Sowerby Bridge, Todmorden |  | |
| Kirklees |  | Huddersfield | Almondbury, Batley, Birkby, Birkenshaw, Birstall, Cleckheaton, Dalton, Denby Dale, Dewsbury, Emley, Golcar, Gomersal, Hartshead, Hartshead Moor, Heckmondwike, Holmfirth, Honley, Kirkburton, Kirkheaton, Linthwaite, Liversedge, Marsden, Meltham, Mirfield, New Mill, Norristhorpe, Roberttown, Scammonden, Shelley, Shepley, Skelmanthorpe, Slaithwaite, Thornhill | .jpg) | |
| Leeds Şehri |  | Leeds | Allerton Bywater, Beeston, Boston Spa, Collingham, Garforth, Guiseley, Harewood, Headingley, Horsforth, Kippax, Kirkstall, Ledsham, Ledston, Methley, Morley, New Farnley, Otley, Oulton, Pool-in-Wharfedale, Pudsey, Rothwell, Rawdon, Scarcroft, Scholes, Swillington, Walton (Leeds), Wetherby, Yeadon |  | |
| Wakefield Şehri |  | Wakefield | Ackworth, Alverthorpe, Castleford, Crigglestone, Crofton, Fairburn Ings, Featherstone, Ferrybridge, Fitzwilliam, Hemsworth, Horbury, Knottingley, Newmillerdam, Normanton, Nostell, Ossett, Outwood, Pontefract, Ryhill, Sandal, Sharlston, Stanley, Walton (Wakefield), West Bretton |  | |
Ekonomi
Batı Yorkshire Törensel Kontluğu'ndaki cari fiyatlarla gayrisafi toplam katma değer ve önemli sektörlerin gayrisafi katma değerleri şu tabloda gösterilir.[1]
| Year | Bölgesel Gayrisafi Katma Değer (£mil.)[2] | Tarım (£mil.)[3] | Sanayi (£mil.)[4] | Hizmetler(£mil.)[5] |
|---|---|---|---|---|
| 1995 | 21.302 | 132 | 7.740 | 13.429 |
| 2000 | 27.679 | 80 | 8.284 | 19.314 |
| 2003 | 31.995 | 91 | 8.705 | 23.199 |
Resimler
Leeds Brigewater Place binası
Kirkstal Manastırı kalıntıları
Bradford'da Saltaire eski pamuklu fabrikaları ve yerleşim merkezi
Kirklees merkezi Hüddersfield panoraması
Wakefield panoraması
Kaynakça
- İngilizce Wikipedia "West Yorkshire" maddesi21 Eylül 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce)
Ayrıca bakınız
Dış bağlantılar
- Curlie'de Batı Yorkshire (DMOZ tabanlı) (İngilizce)