Birleşmiş Milletler Genel Kurulunun ES-11/1 sayılı kararı
Birleşmiş Milletler Genel Kurulunun ES-11/1 sayılı kararı, Birleşmiş Milletler Genel Kurulunun 2 Mart 2022'de kabul edilen on birinci acil özel oturumunun kararıdır. Rusya'nın Ukrayna'yı işgalinin kınandığı belirtmekte ve Rus kuvvetlerinin tamamen geri çekilmesini, Rusya'nın tek taraflı bağımsızlıklarını ilan eden Donetsk ve Lugansk Halk Cumhuriyetlerini tanıma kararını geri almasını talep etmektedir. 2 Mart 2022 tarihli Birleşmiş Milletler Genel Kurulu Kararının onuncu paragrafı, Belarus'un Ukrayna'ya karşı yasadışı güç kullanımına karıştığını doğrulamaktadır.[1]
BM Genel Kurulunun ES-11/1 sayılı kararı | |
---|---|
Tarih | 2 Mart 2022 |
Oturum no. | 11. Acil Durum Özel Oturumu (devam etti) |
Kod | A/RES/ES-11/1 (Doküman) |
Konu | Ukrayna'nın işgali |
Oylama |
|
Sonuç | Karar kabul edildi |
ES-11/1 sayılı karar, 96 ülkenin desteğiyle kabul edilmiştir. Bu karar için toplamda 141 kabul, 5 ret ve 35 çekimser oy kullanılmıştır.[2]
Arka plan
Acil özel oturum, Birleşmiş Milletler Genel Kurulu tarafından belirli bir durum hakkında acil tavsiyelerde bulunmak üzere planlanmamış bir toplantıdır. Güvenlik Konseyi'nin daimi üyelerinden birinin vetosu nedeniyle uluslararası barış ve güvenliğin korunmasıyla ilgili bir durumda harekete geçmediği herhangi bir zamanda toplanabilir.
Bu mekanizma, 1950 yılında "Barış için Birlik" kararı ile tanıtılmış ve şunları ilan etmiştir:
Birleşmiş Milletler'in ana organlarından biri olan Güvenlik Konseyi, uluslararası barış ve güvenliği koruma sorumluluğunu taşır. Ancak, Konseyin daimi üyeleri arasında anlaşmazlık olması halinde, Konsey bu sorumluluğunu yerine getiremeyebilir. Bu durumda, Genel Kurul devreye girer ve üyelere kolektif önlemler hakkında tavsiyelerde bulunarak, uluslararası barış ve güvenliğin korunmasına yardımcı olur. Bu önlemler arasında, gerektiğinde silahlı kuvvetlerin kullanılması da yer alır. Genel Kurul, bu sırada toplantıda değilse, talep tarihinden itibaren yirmi dört saat içinde acil özel oturumda toplanabilir.
1950'ler ve 1960'larda, Genel Kurul'un kolektif önlemler önerme yeteneği üzerinde yoğun tartışmalar yaşandı. 1962 yılında Uluslararası Adalet Divanının bir danışma görüşünde belirttiği gibi, "yürütme eylemi" sadece Güvenlik Konseyi'nin yetkisinde olsa da, Genel Kurul, barışı koruma gücü kurmak gibi birçok karar alabilme yetkisine sahiptir.[3]
24 Şubat 2022 tarihinde Rusya, Ukrayna'ya karşı büyük ölçekli bir saldırı başlattı. Daha sonra, Güvenlik Konseyi adında bir toplantı yapıldı ve burada bir karar alınarak, Rusya'nın Ukrayna'dan askerlerini geri çekmesi istendi. Ancak, bu karar veto edildi.[4]
Oylama
Acil durum oturumunun yeniden başlatılması
Ukrayna'nın işgalinin geri çevrilmesine dair herhangi bir kanıt olmadığı için, acil toplantı yeniden yapıldı ve 24 Mart 2022 tarihinde ES-11/2 sayılı kararı kabul ettiler. Bu karar, ES-11/1 Kararı'nda ifade edilen talep ve endişeleri tekrarladı.[6]