Dört meslek

Eski Çin meslekleri şunlardan oluşur; shì (toprak sahibi soylular, toprak ağaları), nóng (çiftçi köylüler), gōng (esnaf ve zanaatkarlar) ve shāng (tüccarlar)

Dört meslek (Basitleştirilmiş Çince: 士农工商; Geleneksel Çince: 士農工商) veya "dört insan kategorisi" (Çince: 四民),[1][2] antik Çin'de, geç Zhou Hanedanına kadar Konfüçyüsçü veya Legalist akademisyenler tarafından kullanılan bir meslek sınıflandırmasıydı ve fengjian sosyal yapısının merkezî bir parçası olarak kabul ediliyordu (c. MÖ 1046-256).[3] Bunlar; shi (seçkinler), nong (köylü çiftçiler), gong (esnaf ve zanaatkârlar) ve shang (tüccar ve tacirler) idi.[3]Dört meslek her zaman bu sırada düzenlenmemişti.[4][5] Dört kategori sosyoekonomik sınıflar değildi; zenginlik ve ayakta durma bu kategorilere karşılık gelmedi ve kalıtsal değildi.[1][6]

İki fahişe ile bir seçkinin resmi, Tang Yin, c. 1500

Sistem, Çin'in önde gelen toplumunda bulunan tüm sosyal grupları etkilemedi ve geniş kategorileri, pratik bir gerçeklikten daha idealize edildi. Çin toplumunun Song ve Ming dönemlerinde ticarileşmesi, bu dört meslek arasındaki çizgileri daha da bulanıklaştırdı. Shi sınıfının kimliğinin tanımı zamanla savaşçılardan, aristokratlara ve sonunda aristokratlardan, bürokratlara değişti. Zengin tüccar ve toprak sahibi seçkin sınıfların kademeli bir kaynaşması vardı ve Ming Hanedanlığının sonlarında doruğa ulaştı.

Bir bakıma bu sosyal düzen sistemi, Çin kültürel alanı boyunca benimsenmiştir. Japonca mibunsei (身分制) olarak adlandırılır ve bazen "Shi, nō, kō, shō" (士農工商,, shinōkōshō) olarak ifade edilir, ancak Japonya'da kalıtsal bir kast sistemi hâline gelir.[7][8] Korecede "Sa, nong, gong, sang" (사농공상) ve Vietnamcada "Sĩ, nông, công, thương (士農工商) demektir. Adaptasyondaki temel fark ise shi (士) tanımıdır.

Kaynakça