Dedeağaç

Batı Trakya'da bir şehir

Dedeağaç (YunancaΑλεξανδρούπολη, BulgarcaDedeagač), Yunanistan'ın Ege Trakyası'ndaki Meriç vilâyetinin merkezi olan bir liman şehridir.[1]

Dedeağaç
Αλεξανδρούπολη
Ἀλεξανδρούπολις
Aleksandrupolis
Yunanistan üzerinde Dedeağaç
Dedeağaç
Dedeağaç
ÜlkeYunanistan Yunanistan
BölgeDoğu Makedonya ve Trakya
İdari BölgeEvros
İdare
 • Belediye BaşkanıIoannis Zamboukis (Değişim Hareketi)
Yüzölçümü
 • Toplam642,2 km²
Rakım11 m
Nüfus
 (2011)
 • Toplam61,702
Zaman dilimiUTC+02.00 (DAS)
 • Yaz (YSU)UTC+03.00 (DAYS)
Alan kodu25510
Plaka koduΕΒ
Resmî site
www.alexpolis.gr

İpsala Gümrük Kapısı'ndan 30 dakika (40 km)[2] kadar uzaklıkta yer alan yerleşim biriminde küçük bir havaalanı ve bir sağlık bilimleri fakültesi bulunur.

Kentin en işlek caddesi "Dimokratias"tır. Cadde üzerinde birçok kafe, banka ve alışveriş dükkânı bulunmaktadır.

Kuruluşu

Çağdaş dönemde Dedeağaç şehri, "Dedeağaç" adıyla bir balıkçı köyü olarak Osmanlı İmparatorluğu döneminde XIX. yüzyılda kurulmuştur. Kuruluşu sebebiyle, Dedeağaç'ın adı Bulgarca, Makedonca gibi birçok civar dilinde Dedeagaç şeklindedir. 1920'ye dek Yunancada da şehrin adı Dedeagaç (Δεδεαγάτς) şeklinde olmuştur. 1920 yılında Yunanistan kralı Aleksandros'un şehri ziyareti sonrasında şehrin Yunanca adı Aleksandrupoli (Αλεξανδρούπολη) olarak değiştirilmiştir. Kral I. Aleksandros Trakya’nın Yunanlar tarafından işgal edilen yerlerini gezerken 8 Temmuz 1920’de uğradığı Dedeağaç’ta, Dedeağaç isminin Yunancada Aleksandropolis (Aleksandros’un şehri) olarak değiştirildiği ilan edildi.[3]

Kentin MÖ 340 - 339 yılları arasında İskender tarafından kurulduğu görüşü kaynaklandırılmaya muhtaçtır.[kaynak belirtilmeli] MÖ 340'ta II. Philippos topraklarını genişletmek amacı ile Byzantion'a gitti. Babası İskender'i henüz 16 yaşında iken kral naibi olarak yerine bırakmıştır. Bu sırada yerel kabileler ayaklanmıştır. İskender ordusuyla gidip bu ayaklanmayı başarıyla bastırdı. Kabilelerden aldığı bu toprakların üzerine kendi isminde bir kent kurmuştur.[4]

Edirne Vilayet Matbaası Müdürü Şevket Dağdeviren'in yazdığı 1892 tarihli salnameye göre;

Dedeağaç sancağı, Dedeağaç, Enez ve Sofulu kazalarıyla Ferecik ve Mekri nahiyelerinden oluşur. Sancağın toplamda 3 kazası, 12 nahiyesi ve 168 köyü vardır. Dedeağaç kazası ise Dedeağaç kasabası, Şahinler, Doğanca, Hisar ve Semadirek nahiyeleriyle 41 köyden oluşur. Dedeağaç kasabası 427 ev ve 2101 nüfuslu bir ticaret merkezidir.[5]

Nüfus

Dedeağaç Kazası Nüfus Cetveli 1892[5]
KadınErkekToplam
İslam3.8274.2438.070
Rum1.3631.7983.161
Ermeni29255284
Yahudi152641
Bulgar4.2434.7589.001
Çingene358331689
Toplam9.83511.41121.246
1923 Yılında Batı Trakya Nüfusu[6]
TürkYunanBulgarYahudiErmeni
Dedeağaç11.7444.80010.227253449
Yıllara göre şehir nüfus verileri
200148,885
199136,994
198135,999

Kaynakça