Göbek
Göbek, memelilerde göbek bağının düşmesinden sonra bebeğin karnının ortasında oluşan çukurluk.[1] Göbek sözcüğü ile özellikle karın bölgesi kilolu olan kimselerde göbek çukurunun (deliğinin) etrafındaki bölge de kastedilir.[1]
Göbek bağı, anne ve cenin arasında bulunan; besin, oksijen, karbon monoksit[kaynak belirtilmeli] ve dışkı transferini sağlayan organdır. Bebeğin doğumuyla birlikte bu organa gereksinim kalmaz ve zorunlu olarak kesilir. Göbek bağı kesildikten sonra bebeğin karnında çukur bir bölge oluşur.
Klinik Önemi
Bozukluklar
Göbek deliği dışarı doğru olanlar, bazen göbek fıtıkları (umbilikal herni) ile karıştırılır; ancak bu, sağlık sorunu olmayan tamamen farklı bir şekildedir. Eğer çıkıntı 5 santimetreden fazlaysa göbek deliği (özellikle karın duvarı) umbilikal herni olarak kabul edilir. Göbek fıtığının çapı genellikle 1/2-inç veya daha fazladır.[2] İçbükey olan göbek delikleri "innies" olarak adlandırılır.[3] İnsan göbeğinin şekli, diyet ve egzersizdeki uzun vadeli değişikliklerden etkilenebilirken, beklenmedik şekil değişikliği, asidin bir sonucu olabilir.[4]
Assit ve göbek fıtıklarının olası bir yan etkisi olan şekil değişikliğine ek olarak, göbek, göbek sinüsü veya fistülde tutulabilir ve bu, nadir durumlarda göbekten menstrüel veya fekal akıntıya yol açabilir. Umbilikal endometriozisle ilişkili nadir bir bozukluk olan göbek deliğinden adet kanaması görülebilir.[5]
Diğer bozukluklar
- Omfalit, genellikle bakteriyel bir enfeksiyonun neden olduğu yenidoğanda göbeğin inflamatuar bir durumudur.[6][7]
- Omfalofobi, göbek deliği korkusudur. Omfalofobiden mustarip insanlar göbek deliğinden korkarlar - kendilerinin veya bazı durumlarda başkalarınınkinden. Göbek deliklerine dokunmaktan hoşlanmazlar (veya başkalarının dokunmasından). Bazen sadece bir göbek deliği görmek bile onları tiksindirmek veya korkutmak için yeterli olabilir.[kaynak belirtilmeli]
Cerrahi
Yara izini en aza indirmek için göbek, transgastrik apendektomi,[8] safra kesesi ameliyatı[9] ve umblikoplasti[10] prosedürünün kendisi dahil olmak üzere çeşitli ameliyatlar için önerilen bir kesi yeridir.