Jay-Z

Amerikalı rapçi

Shawn Corey Carter (d. 4 Aralık 1969), sahne adıyla Jay-Z, Amerikalı hip hop müzisyeni ve iş insanı. Def Jam Recordings şirketinin eski ve Roc-A-Fella Records'un şimdiki CEO'sudur. Ayrıca, The 40/40 Club ve New Jersey Nets şirketlerinin kurucularındandır. Amerika Birleşik Devletleri'nde yirmi altı milyondan fazla albüm satan ve çeşitli Grammy Ödülleri'nin sahibi olan Jay-Z; ABD'nin finansal anlamda en başarılı hip hop sanatçıları ve girişimcilerden biridir. Finansal ve müzikal başarılarının yanı sıra Nas gibi bazı rapçilerle olan anlaşmazlıklarıyla da gündeme gelmektedir.

Jay-Z
Jay-Z (2011)
Genel bilgiler
DoğumShawn Corey Carter
4 Aralık 1969 (54 yaşında)
New York, New York, ABD
TarzlarHip hop
MesleklerRapçi, Söz yazarı, Yapımcı, Girişimci, İş insanı, Moda tasarımcısı, Medya mal sahibi
Etkin yıllar1986–günümüz
Müzik şirketiRoc Nation
İlişkili hareketlerJaz-O, Memphis Bleek, Beanie Sigel, Amil, Beyoncé, Linkin Park, Kanye West, R. Kelly, Freeway, The Notorious B.I.G., Nas, Foxy Brown, Timbaland, Pharrell, Coldplay, Ciara, Rihanna
Resmî sitewww.jay-z.com
Beyoncé (e. 2008)
Çocukları3

Jay-Z'nin ilk stüdyo albümü Reasonable Doubt, Rolling Stone dergisinin hazırladığı Tüm zamanların en büyük 500 albümü listesinde 248. sıradadır. Ayrıca Billboard 200 listesinde bir numara olmuş 12 adet albümüyle solo sanatçılar içinde bir rekora imza atmıştır. Büyük beğeni toplayan The Blueprint albümünü iki günde yazdı. 2003 yılında müzik piyasasında emekliye ayrıldığını açıklayan Jay-Z, 2006 yılında Kingdom Come albümüyle geri dönüş yaptı. Albüm piyasaya çıktığı ilk hafta 680.000 kopya satarak, Jay-Z'nin en büyük ilk hafta başarısını elde eden albümü oldu. MTV'nin "Tüm zamanların en büyük MC'leri" listesinin zirvesinde yer aldı. Nisan 2008'de, Jay-Z'nin Live Nation şirketiyle 150 milyon dolarlık sözleşme imzalamak üzere olduğu söylentisi ortaya çıktı ve bu, bir sanatçıyla gerçekleştirilmiş en pahalı sözleşmelerden biriydi.

4 Nisan 2008'de, Beyoncé ile evlendi.

Müzik kariyeri

Reasonable Doubt (1996)

Profesyonel müzik kariyerinin başından beri hiçbir plak şirketiyle anlaşamayan Jay-Z, 1996 yılında Dame Dash ve Kareem Biggs ile bir araya gelerek Roc-A-Fella Records şirketini kurdu. Dağıtım için Priority Records şirketiyle anlaştı ve 1996 yılında Reasonable Doubt adını taşıyan ilk stüdyo albümünü yayımladı. DJ Premier ve Clark Kent gibi isimlerin yapımcılığını üstlendiği albümde; The Notorious B.I.G. ve Mary J. Blige gibi sanatçılar konuk sanatçı olarak yer aldı. Albümüyle birçok müzik eleştirmeninden övgüler toplayan müzisyen, Billboard 200 listesinde 23. sıraya yerleşti.

In My Lifetime, Vol. 1 (1997)

1997 yılında Def Jam Recordings ile anlaşan rapçi, In My Lifetime, Vol. 1 adlı ikinci stüdyo albümünü Diddy yapımcılığında piyasaya sürdü. Jay-Z daha sonra albümün yapım aşamasının hayatının en kötü dönemlerinden biri olduğunu ifade etti. O yıl, yakın arkadaşı The Notorious B.I.G.'i kaybetti. Albümün tarzında ilk albüme göre daha fazla pop öğesi kullandı. Albümde Too Short, Blackstreet, Kelly Price, Sauce Money, Babyface, Lil Kim ve Pain In Da Ass gibi isimler konuk sanatçı olarak yer aldı. Albüm, Billboard 200 listesinde üç numara olmayı başardı. Albümden çıkan ilk tekli "Who You Wit", Billboard R&B listesinde yirmi beş numaraya ulaştı.

Vol. 2... Hard Knock Life (1998)

1998 yılında Vol. 2... Hard Knock Life adlı üçüncü stüdyo albümünü yayımladı. Albümün yapımında Bad Boy ile değil, Swizz Beatz ve Timbaland gibi yapımcılarla çalışarak bir önceki albümdeki pop tarzından uzaklaşan Jay-Z, albümle Billboard 200 listesinde zirveye oturdu. Albümdeki konuk sanatçılar arasında Memphis Bleek, Da Ranjahz, DMX, Too Short, Foxy Brown ve Jermaine Dupri yer aldı. İlk tekli olan ve Ja Rule ile Amil'in eşlik ettiği "Can I Get A...", Billboard Hot 100 listesinde on dokuz numara oldu. İkinci tekli "Hard Knock Life (Ghetto Anthem)" ile de aynı listede on beş numaraya yükseldi. ABD'de beş kez platin plak kazanan ve tüm dünyada sekiz milyonu aşan satış rakamı elde eden albüm, En İyi Rap Albümü dalında Grammy Ödülü'ne lâyık görüldü.

Vol. 3... Life and Times of S. Carter (1999)

1999 yılında Vol. 3... Life and Times of S. Carter albümünü DJ Premier, Timbaland ve Swizz Beatz yapımcılığında piyasaya sürdü. Dr. Dre, Mariah Carey ve UGK'in konuk olduğu albüm, Billboard 200 listesinde bir kez daha zirve oldu. ABD'de üç kez platin plak kazanan albüm, tüm dünyada 5.6 milyonu aşkın sayıda kopya sattı. UGK'in eşlik ettiği "Big Pimpin'" parçası ilk tekli olarak yayımlandı ve ABD'de üç numaraya yükseldi. Ayrıca, "En İyi Rap Düet Performansı" kategorisinde bir de Grammy kazandı.

The Dynasty: Roc La Familia (2000)

2000 yılında Memphis Bleek, Amil ve Beanie Sigel gibi isimleri Roc-A-Fella Records bünyesine katan Jay-Z, bu sanatçıların albümlerinin yapımcılığını üstlendi. O yıl, The Dynasty: Roc La Familia adındaki beşinci stüdyo albümünü yayımladı. Just Blaze, Rick Rock, The Neptunes ve Kanye West'in yapımcılığında kaydedilen albümdeki birçok parçada Beanie Sigel ve Memphis Bleek de konuk olarak yer aldı. Albüm, yalnızca ABD'de iki milyon sattı ve zirveye oturdu. Albümden çıkan ilk tekli "I Just Wanna Love U (Give It 2 Me)" ile Billboard R&B listesinde zirveye oturan müzisyen, aynı şarkı ile Billboard Hot 100 listesinde on bir numaraya ulaştı.

The Blueprint (2001)

Jay-Z, 2001 senesinde tamamını iki günde yazdığı The Blueprint adlı altıncı stüdyo albümünü piyasaya sundu. Albümün yayımlandığı gün gerçekleşen 11 Eylül saldırılarına rağmen, albüm ilk haftasında 427.000 sattı ve Billboard 200 listesinde zirveye ulaştı. Timbaland, Kanye West ve Eminem gibi isimlerin yapımcılığını üstlendiği albümde; Q-Tip, Slick Rick, Biz Markie, Kanye West ve Eminem de konuk müzisyen olarak yer aldı. İlk tekli "Izzo (H.O.V.A.)", ABD'de sekiz numara olurken; ikinci tekli "Girls, Girls, Girls" on yedi numaraya ulaştı.

The Blueprint²: The Gift & the Curse (2002)

Jay-Z'nin bir sonraki albümü The Blueprint²: The Gift & the Curse, iki disklik bir albüm olarak yayımlandı. Önceki albümün başarısını da geçen bu albüm, 545.000 adet sattı ve ABD'de Jay-Z'yi bir kez daha zirveye taşıdı. Sonraki yıl, albümdeki parçaların yarısını içeren bir toplama albüm piyasaya sürüldü: The Blueprint 2.1. The Blueprint²: The Gift & the Curse albümünde iki büyük hit piyasaya çıktı: "Excuse Me Miss" ve sevgilisi Beyoncé'nin eşlik ettiği "'03 Bonnie & Clyde". Lenny Kravitz'in eşlik ettiği "Guns & Roses" ve "Hovi Baby" parçaları da radyolardan büyük istek aldı. The Blueprint 2.1 albümü, albümün orijinalinde yer almayan dört parça içeriyordu: "Stop", "La La La (Excuse Me Again)", "What They Gonna Do, Part II" ve "Beware".

The Black Album (2003)

2003 yılında Jay-Z, The Black Album adını verdiği sekizinci stüdyo albümünü Kanye West, The Neptunes, Timbaland, Eminem, Rick Rubin ve Just Blaze'in yapımcılığında yayımladı. Albüm, büyük beğeni topladı ve Jay-Z'yi Billboard 200 listesinde bir kez daha zirveye taşıdı. Albümün ilk teklisi "Change Clothes" ile ABD'de on numaraya yerleşti. Diğer tekli "Dirt Off Your Shoulder" ile de aynı listede beş numaraya ulaştı. Aynı yıl sevgilisi Beyoncé'nin "Crazy in Love" parçasında Beyoncé'ye eşlik etti. Parça, Billboard Hot 100 listesinde zirveye yerleşti ve ayrıca "En İyi R&B Parçası" ve "En İyi Rap Düet Performansı" kategorilerinde Grammy Ödülleri kazandı. Ayrıca The Black Album içerisindeki "99 Problems" ile de "En İyi Rap Solo Performansı" kategorisinde Grammy kazandı.

Collision Course (2004)

2004'te Jay-Z, Linkin Park ile iş birliği yaptı. Collision Course adını taşıyan altı parçalık EP, Jay-Z ile Linkin Park'ın şarkılarının mash-up remixlerini içermektedir. "Numb/Encore" parçası "En İyi Rap İş Birliği" kategorisinde Grammy kazandı. Linkin Park, şarkıyı Grammy ödül töreninde Paul McCartney ile birlikte seslendirdi. EP, sadece ABD'de iki milyon kopya sattı.

Emeklilik

25 Kasım 2003'te Jay-Z, Madison Square Garden'da bir konser verdi. Konser, "emeklilik partisi" olarak adlandırıldı. Konserden elde edilen tüm gelir, yardım kuruluşlarına bağışlandı. Gecede Jay-Z'nin yanı sıra The Roots, Missy Elliott, Memphis Bleek, Beanie Sigel, Freeway, Mary J. Blige, Beyoncé, Twista, Ghostface Killah, Foxy Brown, Pharrell ve R. Kelly de sahne aldı. Ayrıca, The Notorious B.I.G. ile Tupac Shakur'un anneleri Voletta Wallace ile Afeni Shakur da geceye konuk oldu.

Jay-Z, emekliye ayrıldığını doğrulasa da, çeşitli organizasyonlarda yer almaya devam etti. Bir greatest hits albümü yayımladı, çeşitli mash-up projelerinde yer aldı ve R. Kelly ve Linkin Park ile sahne aldı. Ayrıca, Fort Minor'un The Rising Tied adındaki ilk ve tek stüdyo albümünün yapımcılığını üstlendi.

Kingdom Come (2006)

Jay-Z, 2006 yılında solo kariyerine geri döndü ve 21 Kasım 2006'da Kingdom Come albümünü piyasaya sundu. Yapımcılığını Just Blaze, The Neptunes, Kanye West, Dr. Dre ve Coldplay grubu solisti Chris Martin'in üstlendiği albümde; Beyoncé, Chrisette Michele, Ne-Yo ve Usher konuk olarak yer aldı. Albüm, yayımlandığı ilk hafta 680.000 kopya sattı ve ABD'de bir numaraya yerleşti. ABD'de iki milyon kopya satışına ulaştı. Haziran 2007'de, Rihanna'ya eşlik ettiği "Umbrella" şarkısı ABD'de bir numara oldu ve Jay-Z'nin Beyoncé'ye eşlik ettiği "Crazy in Love"dan beri ilk bir numarası hâline geldi.

American Gangster (2007)

Jay-Z, onuncu stüdyo albümü American Gangster'ı 2007 yılında yayımladı. Konsept albüm olarak nitelendirilen albümün yapımında Diddy, Hitmen, The Neptunes ve Just Blaze çalıştı. Billboard 200 listesinde zirveyi gören bu albümde; Lil Wayne, Nas, Bilal, Beanie Sigel ve Pharrell konuk sanatçı olarak bulundu. Jay-Z, albümden en iyi çıkışı "Roc Boys (And the Winner Is)..." teklisinin Billboard R&B listesinde on beş numaraya yükselmesiyle yakaladı.

The Blueprint 3 (2009)

Jay-Z, yeni bir albüm üzerinde çalışmaya başladığını açıkladı. Bundan önce, Timbaland albümün tümünün yapımcısının kendisi olacağını söylemişti. Ancak Jay-Z, albümün tümünde Timbaland ile çalışmasının kesin olmadığını ifade etti.

Kanye West'in 6 Ağustos 2008'de Madison Square Garden'da verdiği bir konserde, Jay-Z ile Kanye West yeni bir şarkı seslendirdiler ve şarkının Jay-Z'nin yeni albümü The Blueprint 3 için kaydedilmiş şarkılardan biri olduğunu ifade ettiler. 21 Mayıs 2009'da Jay-Z, Def Jam Recordings şirketi ile yollarını ayırdığını açıkladı. Daha sonra Live Nation şirketiyle anlaştı. The Blueprint 3 albümü 11 Eylül 2009 tarihinde Live Nation etiketiyle piyasada yerini aldı.

Diskografi

Filmografi

FilmYıl
Streets Is Watching1998
Backstage2000
State Property2002
Paper Soldiers2002
Fade to Black2004
Diary of Jay-Z: Water for Life2006

Ödülleri

Grammy Ödülleri

YılKategoriŞarkıSonuç
1999En İyi Rap Solo Performansı"Hard Knock Life"Aday
1999En İyi Rap Performansı"Money Ain't a Thang"Aday
1999En İyi Rap AlbümüVol. 2... Hard Knock LifeKazandı
2001En İyi Rap Performansı"Big Pimpin"Kazandı
2001En İyi Rap AlbümüVol. 3: The Life and Times of S. CarterAday
2002En İyi Rap Performansı"Change the Game"Aday
2002En İyi Rap Solo Performansı"Izzo (H.O.V.A.)"Aday
2003En İyi Rap Solo Performansı (Erkek)"Song Cry"Aday
2004En İyi Rap AlbümüThe Blueprint 2: The Gift & CurseAday
2004En İyi Rap Şarkısı"Excuse Me Miss"Aday
2004En İyi Rap/Sung İşbirliği"Frontin"Aday
2004En İyi R&B Şarkısı"Crazy In Love"Kazandı
2004En İyi Rap/Sung İşbirliği"Crazy In Love"Kazandı
2004Yılın Kaydı"Crazy In Love"Aday
2005En İyi Rap Solo Performansı"99 Problems"Kazandı
2005En İyi Rap AlbümThe Black AlbumAday
2005En İyi Rap Şarkısı"99 Problems"Aday
2006En İyi Rap/Sung İşbirliği"Numb/Encore"Kazandı
2007En İyi R&B Şarkısı"Deja Vu"Aday
2007En İyi Rap/Sung İşbirliği"Deja Vu"Aday
2008Yılın Kaydı"Umbrella"Aday
2008Yılın Şarkısı"Umbrella"Aday
2008En İyi Rap/Sung İşbirliği"Umbrella"Kazandı
2008En İyi Rap Solo Performansı"Show Me What You Got"Aday
2008En İyi Rap Albümü"Kingdom Come"Aday
2009En İyi Rap Performansı (İkili ya da Grup)Mr. Carter feat. Lil WayneAday
2009En İyi Rap Performansı (İkili ya da Grup)Swagga Like Us feat. T.I., Kanye West, Lil WayneKazandı
2009En İyi Rap ŞarkısıSwagga Like Us feat. T.I., Kanye West, Lil WayneAday
2009En İyi Rap AlbümAmerican GangsterAday
2009En İyi Rap Solo Performans"Roc Boys (And the Winner Is...)"Aday
2010En İyi Rap Solo PerformansD.O.A. (Death of Auto-Tune)Kazandı
2010En İyi Rap Performansı (İkili ya da Grup)Money Goes, Honey Stays feat. FabolousAday
2010En İyi Rap/Sung İşbirliğiRun This Town feat. Rihanna, Kanye WestKazandı
2010En İyi Rap ŞarkısıRun This Town feat. Rihanna, Kanye WestKazandı
2010En İyi Rap ŞarkısıD.O.A. (Death of Auto-Tune)Aday
2011Yılın KaydıEmpire State of Mind feat. Alicia KeysAday
2011En İyi Rap/Sung İşbirliğiEmpire State of Mind feat. Alicia KeysKazandı
2011En İyi Rap Performansı (İkili ya da Grup)On to the Next One feat. Swizz BeatzKazandı
2011En İyi Rap ŞarkısıEmpire State of Mind feat. Alicia KeysKazandı
2011En İyi Rap ŞarkısıOn to the Next One feat. Swizz BeatzAday
2011En İyi Rap AlbümüThe Blueprint 3Aday

Amerikan Müzik Ödülleri

YılKategoriŞarkıSonuç
2009En İyi Rap/Hip Hop SanatçıKazandı
2009En İyi Rap/Hip Hop AlbümThe Blueprint 3Kazandı
2008En İyi Rap/Hip Hop AlbümAmerican GangsterAday
2004En İyi Rap/Hip Hop SanatçıKazandı
2004En İyi Rap/Hip Hop AlbümThe Black AlbumAday
2000En İyi Rap/Hip Hop SanatçıAday

BET Ödülleri

YılKategoriŞarkıSonuç
2010En İyi Erkek Hip Hop SanatçıAday
2010En İyi İşbirliğiEmpire State of Mind feat. Alicia KeysKazandı
2010Yılın VideosuEmpire State of Mind feat. Alicia KeysAday
2010Yılın VideosuRun This Town feat. Rihanna, Kanye WestAday
2010Seyircinin SeçimiEmpire State of Mind feat. Alicia KeysAday
2008En İyi Erkek Hip Hop SanatçıAday
2007En İyi İşbirliğiUpgrade U feat. BeyoncéAday
2007En İyi İşbirliğiDéjà Vu feat. BeyoncéAday
2007En İyi Erkek Hip Hop SanatçıAday
2004En İyi Erkek Hip Hop SanatçıKazandı
2004Yılın VideosuCrazy in Love feat. BeyoncéAday
2004Seyircinin SeçimiCrazy in Love feat. BeyoncéAday
2004En İyi İşbirliğiCrazy in Love feat. BeyoncéKazandı
2003En İyi Erkek Hip Hop SanatçıAday
2003En İyi İşbirliği'03 Bonnie & Clyde feat. BeyoncéAday
2002En İyi Erkek Hip Hop SanatçıAday
2001En İyi Erkek Hip Hop SanatçıKazandı
2001Seyircinin SeçimiI Just Wanna Love U (Give It 2 Me)Aday

BET Hip Hop Ödülleri

YılKategoriŞarkıSonuç
2010En İyi Canlı PerformansKazandı
2010Yılın Şarkı Sözü YazarıAday
2010Yılın CD'siThe Blueprint 3'Kazandı
2010Yılın ŞarkısıEmpire State of Mind feat. Alicia KeysAday
2010Yılın GangsteriAday
2010Made You LookAday
2010En İyi Hip Hop VideoEmpire State of Mind feat. Alicia KeysKazandı
2010En İyi Hip Hop VideoOn to the Next One feat. Swizz BeatzAday
2010En İyi Hip Hop VideoRun This Town feat. Rihanna, Kanye WestAday
2010Yılın MVP'siAday
2010Reese's Perfect Combo AwardEmpire State of Mind feat. Alicia KeysKazandı
2009Yılın ŞarkısıD.O.A. (Death of Auto-Tune)Aday
2009En İyi Hip Hop VideoD.O.A. (Death of Auto-Tune)Aday
2009En İyi Canlı PerformansKazandı
2009Yılın Şarkı Sözü YazarıKazandı
2009Yılın MVP'siKazandı
2009Made You LookAday
2009Yılın GangsteriKazandı
2008Yılın ŞarkısıRoc Boys (And the Winner Is)...Aday
2008Yılın Şarkı Sözü YazarıAday
2008En İyi Canlı PerformansAday
2008Yılın MVP'siAday
2008Yılın CD'siAmerican GangsterAday
2008Yılın GangsteriAday
2007Yılın Şarkı Sözü YazarıAday
2007Yılın MVP'siAday
2007Yılın CD'siKingdom ComeAday
2007Yılın GangsteriAday
2006Yılın GangsteriKazandı

BRIT Ödülleri

YılKategoriŞarkıSonuç
2010En İyi Uluslararası Solo Erkek SanatçıKazandı
2010En İyi Uluslararası AlbümThe Blueprint 3Aday
2009En İyi Uluslararası Solo Erkek SanatçıAday

MOBO Ödülleri

YılKategoriŞarkıSonuç
2010En İyi Uluslararası SanatçıAday
2009En İyi Uluslararası SanatçıAday
2008En İyi Hip HopAday
2007En İyi VideoUmbrella feat. RihannaAday
2006En İyi Uluslararası Erkek SanatçıKazandı
2006En İyi ŞarkıDéjà Vu feat. BeyoncéKazandı
2006En İyi VideoDéjà Vu feat. BeyoncéKazandı
2004En İyi AlbümThe Black AlbumAday
2004En İyi Hip HopAday
2004En İyi Video99 ProblemsAday

Dış bağlantılar