Marcus Licinius Crassus
Marcus Licinius Crassus (MÖ 115 - MÖ 53), Roma Cumhuriyeti'nin Roma İmparatorluğu'na dönüşümünde anahtar rol oynayan Romalı general ve politikacı. Crassus kariyerine Gaius Marius ve Lucius Cornelius Sulla arasındaki iç savaş sırasında askeri komutan olarak başladı. Crassus’un bu savaşa girişi onun şöhretini arttırdı. Sulla’nın büyük takdirini topladı. Sulla'nın, Marius’un adamlarının mallarına el koyup sonra bu malları kendi adamlarına ucuz fiyata satmasıyla, ucuz fiyata aldığı gayrimenkulleri büyük fiyatlara satarak büyük bir servet biriktirdi. Bu nedenle zaman zaman "Roma'nın en zengin adamı" olarak da adlandırılırdı.[1][2] Crassus, MÖ 71 yılında Spartacus liderliğindeki köle isyanını bastırdı ve yakalanan binlerce isyancıyı yol boyunca çarmıha gerdirdi. Jül Sezar ve Pompey ile Birinci Triumvirate olarak bilinen gizli anlaşmayı yaptı.
| Marcus Licinius Crassus | |
|---|---|
 Marcus Licinius Crassus büstü | |
| Roma Cumhuriyeti Generali | |
| Doğum | MÖ 115 veya MÖ 112 Roma |
| Ölüm | MÖ 53 (59-62 yaşında) Near Carrhae (Günümüzde Harran, Şanlıurfa/ Türkiye) |
| Çocuk(lar)ı | Marcus Licinius Crassus, Publius Licinius Crassus |
Döneminin en zengin insanlarından biri olmasına karşın askerî zaferlerle tanınmak için çok çaba sarf etti. Roma ticareti için sürekli bir tehdit oluşturan korsanların kol gezdiği Akdeniz’i dolaşıp Pontus Krallığı, Ermeni Krallığı ve Yahudiye’ye karşı seferler düzenledi. Ancak Parth kralı Orodes'in komutanlarından Surena tarafından MÖ 53’te, Roma döneminde Carrhae olarak bilinen bugünkü Harran'da gerçekleşen savaşta ağır bir yenilgiye uğratılarak öldürüldü. Crassus’un mağlubiyeti Romanın en büyük yenilgilerinden biri olarak tarihe geçti.[3][4][5][6] Crassus'un dünya tarihindeki önemi yoksul düşmüş Jül Sezar'a verdiği malî ve siyasi destekten kaynaklanır. Bu destekle Sezar kendi siyasi kariyerini inşa etmiştir.
Ailesi ve gençlik yılları
Marcus Licinius Crassus, Roma'daki eski ve saygın bir pleb ailesi olan Licinii Crassi ailesinin bir üyesiydi. Seçkin senatör Publius Licinius Crassus'un üç oğlundan ikincisiydi. En büyük erkek kardeşi Publius (d.y. KM 116) Sosyal Savaş'tan kısa bir süre önce öldü. Crassus'un babası ve küçük kardeşi ise MÖ 87-86 kışında Octavianum bellum zaferini takiben Gaius Marius'un destekçileri tarafından avlanırken öldürüldü. Crassus, servetinden dolayı iddia edilenin aksine varlıklı olduğu düşünülen Crassi Divites soyundan gelmemiştir. Marcus Crassus'un muazzam serveti ile ünlü oluşu, ailesinin Divitler'den olduğu varsayımlarına neden olmuştur. Büyük servetinin, miras olmaktan ziyade kendisinin edindiği ve mütevazı koşullarda yetiştirildiği anlaşılmaktadır.[7] Crassus, dul kaldıktan sonra kardeşinin eşi Tertulla ile evlendi. Marcus Crassus aynı zamanda yetenekli bir hatipti ve zamanının en enerjik ve aktif savunucularından biriydi.[8][9]