Melanezyalılar
Melanezyalılar, Yeni Gine'den Vanuatu ve Fiji adalarına kadar geniş bir alana yayılmış, Melanezya'nın baskın sakinleridir. Çoğu, Avustronezya dil ailesine (özellikle Okyanusya dilleri) veya birbirleriyle soysal açıdan ilgisiz Papua dillerine ait bir dili konuşur. Konuşulan diğer dil ve kreyollar, Tok Pisin, Hiri Motu, Solomon Adaları Pijini, Bislama ve Papua Malaycasıdır.[1]
2011 yılında yapılan bir ankette, Melanezyalıların %92,1'inin Hristiyan olduğu tespit edilmiştir.[2]
Köken ve genetik
Melanezya adalar grubunun ilk sakinleri muhtemelen günümüz Papua halkının atalarıydı. Güneydoğu Asya’dan göç eden bu halklar, Makira da dahil olmak üzere Solomon Adaları’nın ana adalarına kadar doğudaki pek çok adada yaşamışlardır.[3]
Daha sonra, günümüzden 3.000 yıl önce, Avustronezyalılar özellikle Yeni Gine'nin kuzey kıyısına ve bölgenin kuzeyindeki ve doğusundaki adalara göç etmişt ve Papua dilleri konuşan yerlilerle temas kurmuşlardır.[4] Aralarındaki temasın uzunluğu ve melezleşmenin boyutu hakkında tartışmalar olsa da, bölgede kültürel, dilsel ve genetik değişimler meydana gelmiştir.[5] Günümüzde Melanezyalılar genellikle Papualı ve Avustronezyalı olarak etnolojik iki gruba ayrılırlar.[6][7]
Çalışmalar, Melanezya adalarında yaşayan gruplar arasında yüksek oranda genetik farklılaşma ve çeşitlilik tespit etmiştir ve halkların yalnızca adalar arasında değil, aynı zamanda aynı adada yaşayan ama farklı diller konuşan veya farklı bir topoğrafik bölgede yaşayan gruplar arasında da yüksek farklılaşma gösterdiği bulunmuştur. Adanın boyutuyla da çeşitlenme alakalı olmaktadır. Bu çeşitlilik, ilk yerleşimden bu yana on binlerce yıl boyunca ve Polinezya atalarının adalara daha yeni gelmesinden sonra gelişti. Özellikle Papua dilleri konuşan gruplar izole kaldıklarından farklılaştığı ve sahil şeridindeki Avustronezya dilleri konuşan grupların daha fazla birbirine karıştığı tespit edilmiştir.[4][6]
Son zamanlarda yapılan bazı araştırmalar, Afrika dışındaki bütün insanların Neandertallerden bazı genleri miras aldığını ve Melanezyalıların tarih öncesi atalarının Neandertallerin kuzeni Denisova insanı ile %4-6 oranında genom paylaştığı ortaya konmuştur. Malenezyalılar, Denisova insanlarıyla karışmış tek bilinen modern insan topluluğudur.[8]
Melanezya'da sarı saç görülme sıklığı
Sarışınlık; Kuzey Avrupa halkları dışındaki yerli popülasyonlarda nadirdir, ancak bu özellik bazı Melanezyalılarda (ve bazı Avustralya Aborjinlerinde) bağımsız gelişmiştir.[9] Bu özellik, bu insanlara özgü olan TYRP1 alel geninden kaynaklanır ve Kuzey Avrupa'daki toplumlarda görülen sarışınlığa neden olan genle bağlantılı değildir. Kuzey Avrupa'da ve Asya'nın bazı bölgelerinde ortaya çıkan sarı saçlarda olduğu gibi, sarılık insidansı çocuklarda yetişkinlere göre daha yaygındır ve saçlar olgunlaşırken koyulaşmaya meyillidir.
Vanuatu'lu bir çocuk.
Solomon Adaları'nda okul çocukları.
Vanuatu'dan sarışın bir kız.
