Schengen Bölgesi

karşılıklı sınır kontrollerinin olmadığı 26 Avrupa devletinin bulunduğu alan

Schengen Bölgesi, Lüksemburg'un, Schengen kasabasında 1985 yılında imzalanan Schengen Anlaşmasını uygulayan yirmi yedi Avrupa ülkesinin topraklarını kapsamaktadır. Schengen bölgesi, alan içinde ve dışında seyahat edenler için sınır kontrolleri ile uluslararası seyahat edenler için tek bir devlet gibi ancak herhangi bir iç sınır kontrolü olmadan çalışır. Schengen Bölgesi şu anda 423 milyon kişilik bir nüfusa sahip ve 4.368.693 kilometrekare (1.686.762 sq mi) bir alanı kapsamaktadır.

Schengen Bölgesi
Schengen Bölgesi Haritası
  Schengen Bölgesi
  De facto olarak katılan ülkeler
  Anlaşma ile gelecekte Schengen Bölgesine katılma taahhüdünde bulunan AB üyeleri
Politika Avrupa Birliği
Kuruluş26 Mart 1995
Üyeler
Alan[dönüştürme: geçersiz sayı]
Nüfus449,029,956
Yoğunluk97/km2
GDP (Nominal)15 trilyon $[1]

Schengen kurallarının uygulanması, aynı zamanda üye olmayan devletler ile sınır denetimlerinin güçlendirilmesi, diğer Schengen üyeleri ile sınır kontrollerini ortadan kaldırmaktadır. Herhangi bir AB ülkesinin ulusal kimlik kartı, onaylı bir pasaportu ya da bir AB kimliği ile havaalanlarında, otellerde, ya da polis tarafından yapılan kontroller için gereklidir ve ulusal kurallara bağlı olmakla beraber ülkeler arasında değişir. Bazen, düzenli olarak Schengen ülkeleri arasındaki sınır kontrollerinde kullanılır.

Yunanistan, 2000 yılında Schengen Bölgesine katılmış ve Nordik Pasaport Birliği ülkeleri-Danimarka, Finlandiya, İsveç olmak üzere AB üyesi olmayan İzlanda ve Norveç ise 2001 yılında bölgeye katılmıştır. 2004 yılında üye olan dokuz ülke-Çekya, Estonya, Macaristan, Letonya, Litvanya, Malta, Polonya, Slovakya ve Slovenya Schengen alanına 2007 yılında katılmışlardır.

İsviçre Schengen Bölgesine (ve AB üyesi olmayan üçüncü üyesi) 12 Aralık 2008 tarihinde katıldı. Lihtenştayn ise Schengen alanının en yeni üyesi olarak 19 Aralık 2011 tarihinde katılmıştır. Böylece Schengen Bölgesine üye devlet sayısı 26'ya yükselmiştir. 13 Eylül 2015 tarihinde Almanya, karşı karşıya kaldığı göç dalgasının boyutunun beklediği oranları aşması üzerine önlem olarak serbest dolaşıma izin veren Schengen uygulamasını askıya aldı.[2] İki Avrupa Birliği üyesi ile (İrlanda ve Birleşik Krallık) istisna olarak kendi istekleri ile Schengen Alanına katılmak istememişlerdir. Birleşik Krallık 2020 yılında Avrupa Birliğinden ayrılmıştır.

16 Mayıs 2014 tarihinde Hırvatistan Başbakanı, Hırvatistan'ın 1 Temmuz 2015 tarihinde Schengen Bölgesine katılacağını belirtti.[3] Ekim 2014 yılında, Hırvatistan İçişleri Bakanı Ranko Ostojic, ülkenin o tarihe kadar Schengen Bölgesine katılmaya hazır olacağını beklediğini belirtti.[4] Ülke 1 Ocak 2023'te ise resmen Schengen bölgesine dahil oldu ve üye sayısı 27'e yükseldi.[5]

31 Mart 2024 tarihinde Bulgaristan ve Romanya Shengen'in bir parçası olmuştur.

Schengen Bölgesi ülkeleri

ÜlkeYüzölçümü
(km²)
Nüfus[6]
Katılım için
İmza Tarihi
Yürürlüğe Girdiği
Tarih
 Almanya (Askıya alındı)[2]&0000000000357050.000000357.050&0000000081757595.00000081.757.59514 Haziran 198526 Mart 1995c
 Avusturya&0000000000083871.00000083.871&0000000008372930.0000008.372.93028 Nisan 19951 Aralık 1997
 Belçika&0000000000030528.00000030.528&0000000010827519.00000010.827.51914 Haziran 198526 Mart 1995
 Çekya&0000000000078866.00000078.866&0000000010512397.00000010.512.3971 Mayıs 200421 Aralık 2007b
 Danimarka
       (Grönlandd ve Faroe Adaları hariçd)
&0000000000043094.00000043.094&0000000005547088.0000005.547.08819 Aralık 199625 Mart 2001
 Estonya&0000000000045226.00000045.226&0000000001340274.0000001.340.2741 Mayıs 200421 Aralık 2007b
 Finlandiya&0000000000338145.000000338.145&0000000005350475.0000005.350.47519 Aralık 199625 Mart 2001
 Fransa
       (denizaşırı bölümleri ve bölgeleri hariç)
&0000000000674843.000000674.843&0000000064709480.00000064.709.48014 Haziran 198526 Mart 1995
 Hırvatistan&0000000000056594.00000056.594&0000000004060135.0000004.060.1359 Aralık 20111 Ocak 2023
 Yunanistan&0000000000131990.000000131.990&0000000011125179.00000011.125.1796 Kasım 199226 Mart 2000
 Macaristan&0000000000093030.00000093.030&0000000010013628.00000010.013.6281 Mayıs 200421 Aralık 2007b
 İzlandaa&0000000000103000.000000103.000&0000000000318755.000000318.75519 Aralık 199625 Mart 2001
 İtalya&0000000000301318.000000301.318&0000000060397353.00000060.397.35327 Kasım 199026 Ekim 1997
 Letonya&0000000000064589.00000064.589&0000000002248961.0000002.248.9611 Mayıs 200421 Aralık 2007b
 Lihtenştayna&0000000000000160.000000160&0000000000036010.00000036.01028 Şubat 200819 Aralık 2011
 Litvanya&0000000000065303.00000065.303&0000000003329227.0000003.329.2271 Mayıs 200421 Aralık 2007b
 Lüksemburg&0000000000002586.0000002.586&0000000000502207.000000502.20714 Haziran 198526 Mart 1995
 Malta&0000000000000316.000000316&0000000000416333.000000416.3331 Mayıs 200421 Aralık 2007b
 Hollanda
       (Aruba, Curaçao, Sint Maarten ve Hollanda Karayipleri hariç)
&0000000000041526.00000041.526&0000000016576800.00000016.576.80014 Haziran 198526 Mart 1995
 Norveça
       (Svalbarde hariç)
&0000000000385155.000000385.155&0000000004854824.0000004.854.82419 Aralık 199625 Mart 2001
 Polonya&0000000000312683.000000312.683&0000000038163895.00000038.163.8951 Mayıs 200421 Aralık 2007b
 Portekiz&0000000000092391.00000092.391&0000000010636888.00000010.636.88825 Haziran 199226 Mart 1995
 Slovakya&0000000000049037.00000049.037&0000000005424057.0000005.424.0571 Mayıs 200421 Aralık 2007b
 Slovenya&0000000000020273.00000020.273&0000000002054119.0000002.054.1191 Mayıs 200421 Aralık 2007b
 İspanya
       (Ceuta ve Melilla kasabaları hariçf)
&0000000000506030.000000506.030&0000000046087170.00000046.087.17025 Haziran 199226 Mart 1995
 İsveç&0000000000449964.000000449.964&0000000009347899.0000009.347.89919 Aralık 199625 Mart 2001
  İsviçrea&0000000000041285.00000041.285&0000000007760477.0000007.760.47726 Ekim 200412 Aralık 2008
Tipik bir Schengen sınır kapısı. Hiçbir sınır kontrolü yoktur ve sadece tabelada ortak bir AB-devlet işareti vardır (Almanya-Avusturya sınırı).

Aday üyeler

Kıbrıs Cumhuriyeti

AB'ye 1 Mayıs 2004'te katılan Kıbrıs Cumhuriyeti, yasal olarak Schengen Bölgesi'ne katılmaya mecbur olsa da, uygulama Kıbrıs Sorunu nedeniyle ertelendi. Eski Kıbrıs Dışişleri Bakanı Yorgos Lillikas'a göre, Kuzey Kıbrıs'ın "Schengen'e dayalı katı ve tam kontrol Kıbrıslı Türkler için günlük bazda büyük bir sıkıntı yaratacak" ve anlaşmazlığın çözülmesinden önce bu kontrolün mümkün olup olmadığı açık değildir.[7] AB dışında bir İngiliz Denizaşırı Bölgesi olan Ağrotur ve Dikelya'daki İngiliz Egemen Üs Bölgeleri de "başka idare ve mekanizmalara" ihtiyaç duymaktadır.[7] Akrotiri ve Dikelya'nın Kıbrıs'a sınır kontrolü yok, ancak hava üssünde kendi sınır kontrolü var. 2018 itibarıyla, Schengen kurallarının Kıbrıs Cumhuriyeti tarafından uygulanması için herhangi bir tarih belirlenmemiştir.[8] Kıbrıs Cumhuriyeti, başka bir AB üyesiyle kara sınırı olmadığı için Schengen'in uygulanmasından daha az potansiyel faydaya sahiptir; en yakın AB üyesine hava yolculuğu veya yaklaşık 12 saat deniz yolculuğu gerekiyor.

Kasım 2019'da Kıbrıs Dışişleri Bakanı Nikos Hristodulidis, Kıbrıs'ın Schengen bölgesine katılma sürecini Eylül ayında resmen başlattığını açıkladı.[9] Bunun önemli bir nedeni, Schengen Bilgi Sistemine ve diğer sınır kontrol işbirliğine erişimdir.[9] Avrupa Komisyonu 2019 yılından bu yana başvuruyu değerlendiriyor.[10]

Bulgaristan ve Romanya

Bulgaristan, Romanya ve Kıbrıs Cumhuriyeti ise henüz Schengen bölgesinde değildir. Bulgaristan ve Romanya'nın 2011'de Schengen Bölgesine dahil olması öngörülmüştü fakat bu tarih şimdilik uzatılmıştır. Schengen Alanına katılmak için Romanya ve Bulgaristan Haziran 2011'de Avrupa Parlamentosuna teklif götürdüler ve bu istekleri onaylandı ama Hollanda hükûmetinin her iki ülkede yolsuzlukla mücadele tedbirlerinde ve organize suçlarla mücadelesinde eksiklikleri olduğu ileri sürülerek bu istekleri Eylül 2011'de yapılan Bakanlar Kurulu tarafından reddedilmiştir. Kurulda ayrıca Schengen ülkelerine gitmek üzere Türkiye üzerinden Bulgaristan ve Romanya gelen yasadışı göçmenlerin potansiyel akını hakkında endişeler ifade edilmiştir.

Schengen Alanı, Mart 2012 tarihinde Bulgaristan ve Romanya'nın hava ve deniz sınırlarına açılacak olması ile beraber, kara sınırlarının Temmuz 2012 tarihinde açılması beklenmiştir. Büyük olasılıkla iki ülkenin Schengen Bölgesi üyeliği iki aşamada gerçekleştirilecekti fakat 1 Mart 2012'de Brüksel'de bir araya gelen AB liderleri, Bulgaristan ile Romanya'nın Schengen üyeliğinin eylül ayına ertelenmesini kararlaştırdı. İki ülkenin üyeliklerine Hollanda'nın karşı çıkması üzerine, üyelik kararının Eylül 2012'de alınması kararlaştırıldı. Bu anlaşmanın Avrupa Konseyi Başkanı Herman Van Rompuy'un tavsiyesi üzerine Avrupa Konseyi tarafından onaylanması beklenmektedir. Hollanda, iki ülkenin Schengen'e katılması için, yolsuzlukla mücadeleye yönelik 'İşbirliği ve Doğrulama Takip Mekanizması'ndan (CVM) üst üste iki defa olumlu rapor çıkmasını şart koşuyor. Komisyon ise CVM ve Schengen'e katılım konularının birbiriyle alakalı olmadığı görüşündedir. Herman van Rompuy'un tavsiyesi üzerine Avrupa Konseyinde hâlen onay beklenmektedir.

Mart 2013 tarihindeki Konsey toplantısında yapılan anlaşma, Bulgaristan'da devam eden protestolar nedeniyle ertelenmiştir. Hollanda'nın yanı sıra Bulgaristan, Romanya'nın Schengen Bölgesine katılmasına karşı çıkan ülkeler Almanya, Belçika, Fransa, Finlandiya, Danimarka ve Avusturya olarak sıralanmaktadır.

4 Ekim 2017'de, "Avrupa Parlamentosu, Bulgaristan ve Romanya'nın Schengen Bilgi Sistemine" erişimi "için oylama yapıldı."[11] Ayrıca, “iki ülkenin Schengen bölgesinin bir parçası olup olamayacağına ve komşu AB ülkeleriyle yapılan sistematik sınır kontrollerinin durdurulup durdurulmayacağına ilişkin nihai siyasi karar Avrupa Konseyi'nin bütün tarafları tarafından oybirliği ile alınmalıdır.” 11 Aralık 2018’de, Avrupa Parlamentosu, her iki ülkenin de kabul edilmesi lehine karar vererek oy birliği ile Avrupa Konseyi’nin konuyla ilgili "hızlıca hareket etmesini" istedi.[12]

Eylül 2019'da Bulgaristan Başbakanı Boyko Borisov, Bulgaristan'ın, sınırsız alanın bir parçası olur olmaz ülkenin göçmen istilasından uğrayabileceği korkusundan dolayı Schengen Bölgesi'ne katılma isteğinden geçici olarak vazgeçtiğini belirtti.[13]

3 Mart 2022'de Rumen milletvekili Eugen Tomac, katılım kriterlerinin karşılandığı 9 Haziran'da kabul edildiğinden, "Romanya'nın AB'ye katıldıktan 15 yıl sonra Schengen bölgesine katılımının önünde hangi engellerin kaldığına" ilişkin bir parlamento sorusu aracılığıyla resmi olarak yanıt istedi.[14]

Romanya'nın Schengen'e katılımı için ikinci bir girişim, 8-9 Aralık 2022 tarihlerinde Adalet ve İçişleri Konseyi'nde kurulacaktı ve AK, Avusturya'nın muhalefetinin ardından başarısız olan toplantı gündemindeki konuları açıkladı,[15][16] çünkü yetkililer Bulgaristan ve Romanya'yı ülkeye gelen göçmenlerin çoğu için bir geçiş yolu olarak görüyorlardı.[17] Romanya bu değerlendirmeye itiraz ediyor[82] ve başarısız bir şekilde Avusturya hükûmetini Romanya'nın Schengen'e katılımı için oy vermeye ikna etmeye çalıştı.[18] Hollanda, Romanya'ya destek beyan etmesine rağmen, Bulgaristan'ın katılımına karşı olduğu için aleyhte oy kullandı.[19]

Avusturya'nın vetosu Romanya'da güçlü bir infial yarattı. Veto sonucunda, Romanya'nın Avusturya büyükelçisinin Viyana'dan çekilmesinin ardından iki devlet arasındaki ilişkiler geriledi.[20] Rumen şirketleri, girişimcileri, müzeleri ve üniversiteleri tarafından Avusturya'ya karşı bir boykot da başladı[21] ve Avusturya bankalarının Romanya'daki şubelerinde de Avusturya karşıtı yazılar belirdi.[22]

Euractiv'e göre, Avrupa kurumları 2023 yılında Bulgaristan ve Romanya'yı Schengen'e kabul etmeye hazırlanıyor; Ekim 2023'te sınır kontrolsüz hava yolculuğu ve ardından 1 Ocak 2024 itibarıyla kara sınır kontrollerinin kaldırılması planlanıyor.[23] Avrupa Parlamentosu, 12 Temmuz 2023'te yayınladığı basın açıklamasında, her iki ülkenin de Schengen'e katılmak için gerekli tüm kriterleri karşıladığını vurgulayan yeni kararın 526 milletvekili tarafından desteklendiğini, sadece 57'sinin buna karşı olduğunu ve 42 çekimser oy verildiğini açıkladı.[24] Parlamento, "her iki ülkenin de Schengen'e kabul edilmek için gerekli şartları zaten yerine getirdiğini" vurguladı.[25] Ancak Eylül 2023'te Avusturya, bu ülkelerin Schengen Bölgesi'ne kabul edilmesine itirazını yineledi.[26] Buna yanıt olarak Romanya, mali tazminat talebinde bulunmak üzere Avusturya'nın vetosuna Avrupa Adalet Divanı'nda itiraz etme tehdidinde bulundu.[27]

30 Aralık 2023'te, Bulgaristan ve Romanya'nın 31 Mart 2024'te hava ve deniz seyahati için Schengen Bölgesi'ne katılması konusunda bir anlaşmaya varıldı ve kara sınırları o yılın ilerleyen dönemlerinde tartışılacak.[28][29] Hava ve deniz sınırlarının kaldırılması, mülteci kontrolü açısından daha az tartışmalıdır çünkü operatörlerden, uçağa binmeden önce kimlik belgelerini kontrol etmeleri istenebilir; bu, örneğin Schengen üyesi Yunanistan'dan diğer üyelere giden Schengen bölgesi içindeki rotalar için uzun süredir yaygın olan bir durumdur.

ÜlkeAlan (km²)NüfusAB üyeliğine geçiş tarihiSchengen bölgesine geçiş tarihi
 Bulgaristan&0000000000110912.000000110.912&0000000007364570.0000007.364.5701 Ocak 20072012 Avrupa Birliği Adalet ve İçişleri Konseyi'nde, resmi katılım kriterlerini yerine getirmesine rağmen ülkenin Schengen Bölgesi'ne katılması konusunda fikir birliği yok, çünkü İşbirliği ve Doğrulama Mekanizması raporlarına göre "suç ve yolsuzluk ve de organize terörle mücadelede AB standartlarına ulaşmada yetersizlikler gösteriyor".[30][31] 8 Aralık 2022'de konsey oybirliğiyle Hırvatistan'ın katılımı lehinde oy kullandı, ancak Avusturya ve Hollanda, yasadışı göçmen akışı ve Bulgaristan'ın katılım sürecinde Romanya'ya katılması nedeniyle Romanya ve Bulgaristan'ın katılmasına karşı oy kullandı.[32][33][34]
 Kıbrıs Cumhuriyeti&0000000000009251.0000009.251&0000000000803147.000000803.1471 Mayıs 20042999 Kıbrıs Sorunu üzerine kısmen bağımlı.

Hırvatistan'ın üyelik süreci

Hırvatistan-Slovenya sınırındaki (şu anda Schengen Bölgesi'nin dış sınırı olan) Brod na Kupi'deki sınır geçiş noktasında, Hırvatistan sınır kontrol noktasında personel bulunmamaktadır. Bunun yerine Hırvat sınır muhafızları, Kupa nehrinin diğer tarafındaki Petrina'daki Slovenya sınır kapısında Sloven meslektaşlarıyla birlikte sınır kontrolleri yapıyor.

1 Temmuz 2013’te AB’ye katılan Hırvatistan da sonunda Schengen Bölgesi’ne katılmak üzere yasal olarak bağlanırken, uygulama ertelendi. Mart 2015’te, Hırvatistan’ın İçişleri Bakanı Ranko Ostojić, ülkesinin Schengen Bölgesi’ne katılmaya hazır olduğunu söyledi. Hırvatistan AB'den bir buçuk yıl süren ve 1 Temmuz 2015'te başlayan teknik bir değerlendirme yapmasını istedi.[35] Bu değerlendirme olumluydu ve Hırvatistan Ocak 2017'de Schengen Bilgi Sistemine erişim sağladı.[36] 27 Haziran 2017'de Hırvatistan, kolluk kuvvetleri işbirliği için SIS II'ye katıldı.[37]

Yunanistan'dan Kuzey Makedonya ve Sırbistan üzerinden mültecilerin ve göçmenlerin Hırvatistan'a ve ardından 2015 Avrupa sığınmacı krizinin bir parçası olarak mevcut Slovenya, Avusturya ve Macaristan gibi Schengen üye ülkelerine akını, bazılarının, bu atmosferde Schengen Alanını daha da büyütmek için gerekli siyasi fikir birliğinin olup olmayacağını sorgulamasına yol açtı.[38][39][40][41] Macaristan, Eylül 2015’te, göçmenlerin ülkeyi Macaristan’a taşımasına izin verdikten sonra Hırvatistan’ın Schengen Bölgesi’ne katılımını veto etmekle tehdit etti. Slovenya, sınır anlaşmazlığı nedeniyle Hırvatistan'ın Schengen Bölgesi'ne katılımını veto edebileceğini ileri sürdü.[42]

Ekim 2018'de üst düzey bir Hırvat hükûmet yetkilisi, Hırvatistan'ın hedefinin 2018'in sonunda Schengen'e katılmak için teknik kriterleri yerine getirmek olduğunu ve 2020'ye kadar katılmayı umduğunu söyledi.[43] Avrupa Komisyonu Başkanı Jean-Claude Juncker, 2019 Haziran'ında yaptığı açıklamada, "bizden [AB Komisyonu] 'nun Hırvatistan'ın görevimiz altındaki Schengen Bölgesi'ne katılımını önermesini istediğini" belirtti.[44] 2019'da, Almanya Şansölyesi Angela Merkel'in ülkeyi ziyareti sırasında, Almanya'nın Hırvatistan'ı Schengen'e katılmasında tam olarak desteklediğini söyledi.[44]

Temmuz 2019’da, Hırvatistan Avrupa Komisyonu’ndan Schengen’e katılım için gerekli tüm teknik şartları yerine getirdiğine dair gayri resmî bilgi aldı.[45] Eylül 2019'un başlarında, Hırvatistan Başbakanı Andrej Plenković, Hırvatistan'ın "kesinlikle Schengen'e katılacağını" söyledi.[46] 27 Eylül 2019'da "Slovenya, Hırvatistan'ın Schengen girişini süresiz olarak engelleyemez" dedi, ancak ertesi gün bir Hırvat gazetesi, Schengen sisteminde reform gerçekleştirilmeden önce en az üç devletin Hırvatistan'ın üyeliğine karşı çıktığını iddia etti.[47] Kasım 2019'da, Macaristan Başbakanı Viktor Orban, ülkesinin Hırvatistan'ın Schengen Bölgesi'ne katılmasını "güçlü bir şekilde desteklediğini" doğruladı.[48]

22 Ekim 2019'da Avrupa Komisyonu, Hırvatistan'ı Schengen Bölgesi'ne tam katılım için bir ön aşama olan Schengen Bölgesi'ne katılmaya destekledi.[49] Portekiz cumhurbaşkanlığı ve aynı zamanda Komiser Ylva Johansson, Konsey'e Hırvatistan'ın Schengen değerlendirme prosedürünü 13 Mart 2021'de başarıyla tamamladığını bildirdi.[50] Hırvatistan'ın şu anki işi ve hedefi, AB Konseyi'nin Schengen üyeliğine ilişkin siyasi bir karar alması için gereken her şeyi hazırlamaktır. Bu, Romanya ve Bulgaristan'ın 2011'de başarısız olduğu bir görevdir.[48]

15 Mart 2021'de Hırvatistan Başbakanı Andrej Plenković, Politico ile yaptığı görüşmede, kabinesinin amacının Hırvatistan'ın 2024'ün ikinci yarısında (hükûmetinin görev süresinin sonu) hem Schengen hem de Euro bölgesine katılımını sağlamak olduğunu söyledi.[51][52][53]

  Schengen Bölgesi
  Diğer AB üyeleri ve Schengen Bölgesi dışındaki Schengen ülkelerinin bölgeleri (Schengen Bölgesinde hareket özgürlüğü)
  Schengen Bölgesinde kısa süreli konaklamalar için vize gerekli değil
  Schengen Bölgesi'ne girmek ve bazı durumlarda bazı Schengen ülkelerinden transit geçmek için vize gerekli
  Herhangi bir Schengen ülkesine girmek veya transit geçmek için vize gerekli

Nisan 2021 itibarıyla, Hırvatistan hala Schengen bölgesine katılamadı, ancak Hırvatistan Yabancılar Yasasına göre, üçüncü ülke vatandaşlarının Schengen bölgesine giriş ve kalışlarına ilişkin Schengen mevzuatı tarafından öngörülen kurallar, üçüncü ülkenin giriş ve kalışları için geçerlidir.[54]

25 Mayıs 2021 ve 5 Temmuz 2021'de Hırvatistan Başbakanı Andrej Plenković, Hırvatistan'ın 2022'de Schengen Bölgesi'ne girebileceğini söyledi. 2 Temmuz 2021'de, Schengen'in genişlemesinden sorumlu İçişleri Konseyi'ne başkanlık edecek olan Slovenyalı bakan Aleš Hojs, "Slovenya, Hırvatistan'ın Schengen üyeliğini kesinlikle desteklediğini" ve "sorunu gündeme getirmeye istekli olduğunu" belirtti.

Avrupa Parlamentosu, Hırvatistan'ın 8 Temmuz 2021'de Schengen için tüm koşulları yerine getirdiğini doğruladı.[55] Aynı gün Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, "Hırvatistan Schengen'e hazır, şimdi bizim görevimiz Konseyi ikna etmek. Bunun üzerinde çalışacağımdan emin olabilirsiniz." şeklinde konuştu.[55] 23 Temmuz 2021'de Avusturya dışişleri bakanı Alexander Schallenberg, "Hırvatistan'ın yakında Schengen Bölgesi'ne tam üye olacağından çok memnunum ve bu konuda onu tam olarak destekliyoruz" dedi.[56]

Başbakan Andrej Plenković Temmuz 2021'de Hırvatistan parlamentosunda, son altı aydaki Avrupa Konseyi toplantıları hakkında bir rapor sunarken, Hırvatistan'ın 2022'de Schengen Bölgesi'ne girmesini beklediğini söyledi.

Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, 25 Kasım 2021'de Zagreb'e yaptığı ziyarette desteğini şu sözlerle dile getirdi: "Hırvatistan, Schengen'e hazır. Sıkı bir şekilde organize olduğunu ve kendi sınırlarını koruyabildiğini teyit ederek, katılım kriterlerini karşıladı. Avrupa Birliği'nin dış sınırları kaçakçılığa karşıdır" dedi.[57] 9 Aralık 2021'de Avrupa Birliği Konseyi, Hırvatistan'ın Schengen müktesebatının tüm bölümlerinin uygulanması için gerekli koşulları yerine getirdiğine karar verdi. Bu sonuç, Konsey'in daha sonra iç sınır kontrollerinin kaldırılmasına izin veren bir karar alabilmesi için bir ön koşuldur.[58] 14 Aralık 2021'de Başbakan Plenkoviç, AB'den Hırvatistan'ın 2022'de Schengen ve euro bölgelerine katılımı konusunda nihai bir karar almasını beklediğini belirtti.[59]

Nisan 2022'de Slovenya'da yapılan seçimlerde Janez Janša hükûmetinin yenilmesinin ardından, Slovenya'nın yeni başbakanı Robert Golob, Slovenya'nın Hırvatistan'a yönelik yaklaşımında değişiklik olduğunu açıklayarak şunları söyledi: Hırvatistan'ı Schengen'e kabul etmeden önce sınır tahkim kararının uygulanması konusunda ısrar edeceğiz.[60] Slovenya'nın yeni dışişleri bakanı Tanja Fajon da Hırvatistan'ın Schengen'e girişinin sınır kararının uygulanmasına bağlı olması gerektiğini belirterek, Hırvatistan'ın Schengen Bölgesi'ne üyeliğinin "ancak Schengen için açık ve şeffaf kurallar belirlendikten sonra gerçekçi olarak mümkün olacağını" da sözlerine ekledi.[61] Fajon, Avrupa Komisyonu'nu Hırvatistan'ın Schengen bölgesine girmesini tavsiye ettiği için eleştirdi ve "Hırvatistan'ın hazır olduğuna dair hiçbir bilgi olmadığını" ve "Hırvatistan'ın sınırlarını yeterince korumadığını" belirtti ve hatta Avrupa Komisyonu kararının siyasi olduğunu ileri sürdü. Avrupa Komisyonu başkanı Juncker ile Hırvatistan Başbakanı Plenković arasındaki dostluğa dayanmaktadır.[62] Bununla birlikte, Mayıs 2022'de Avrupa Parlamentosu başkanı Roberta Metsola, olası herhangi bir ablukanın "utanç verici" ve "siyasi güdülere dayalı" olduğunu eleştirdi ve Hırvatistan'ın Fransa'nın AB başkanlığı sırasında, yani Haziran 2022 sonuna kadar Schengen Bölgesi'ne kabul edilmesi çağrısında bulundu.[63]

22 Haziran'da Başbakan Andrej Plenković Brüksel'de Avrupa Parlamentosu'na hitaben yaptığı konuşmada, AB Konseyi'nin Hırvatistan'ın 1 Ocak 2023'te Schengen bölgesinin bir parçası olmasına ilişkin bir karar taslağı göndereceğini söyledi ve nihai karar 2022 sonbaharında alınabilir.[64] 29 Haziran 2022'de Avrupa Birliği Konseyi, Hırvatistan Cumhuriyeti'nin Schengen bölgesine kabulüne ilişkin karar alma prosedürünü resmen başlattı."Schengen müktesebatının hükümlerinin Hırvatistan Cumhuriyeti'nde tam olarak uygulanmasına ilişkin" Konsey Kararı taslağı Avrupa Parlamentosu'na gönderildi. Avrupa Parlamentosu'nun konuyu Ekim 2022'de oylaması bekleniyor. Parlamento oylamasından sonra, Schengen bölgesindeki 22 AB üye ülkesi ve Hırvatistan, Konsey kararı resmi olarak kabul etmeden önce Hırvatistan'ın kabulü konusunda oybirliğiyle anlaşmalıdır.[65] Taslak Konsey Kararı, Schengen kurallarının 1 Ocak 2023'ten itibaren Hırvatistan'a uygulanmasını önerdi, ancak havaalanlarında başvuruyu 26 Mart 2023'e erteledi. Plenkoviç, hava trafik kontrolü için farklı tarihin “teknik nedenleri” olduğunu açıkladı, çünkü Schengen ülkelerindeki havalimanlarında “Hırvatistan'a gelen ve giden uçakların yolcuları ayırabilmek için kapılarının değiştirilmesi gerekiyor.[66]

7 Temmuz 2022'de Çek Başbakanı Petr Fiala, Hırvatistan Başbakanı Andrej Plenković ile Prag'da yaptığı görüşmenin ardından, Temmuz 2022'nin başında başlayan Çekya'nın AB başkanlığı sırasında Çekya'nın AB'nin Hırvatistan'a bölgesine giriş izni vermesini sağlamak için çaba göstereceğini söyledi. Fiala ayrıca, gayri resmi toplantılarda AB liderlerinin Hırvatistan'ın Schengen Bölgesi'ne katılımı konusunda önemli bir destek gördüğünü söyledi.[67] 8 Aralık 2022'de Brüksel'de yapılan AB İçişleri Bakanları toplantısında Hırvatistan'ın üyeliği 1 Ocak 2023 itibarıyla onaylandı ve ülke bu tarihten itibaren Schengen Bölgesi'nin resmen bir parçası olacak.[68][69] Böylece en son 2011'de Lichtenstein'ın Schengen Bölgesi'ne dahil olmasından uzun bir süre sonra bölge, ilk kez genişleyecek.[69]

Kaynakça