Sirkeci Garı
Sirkeci Garı ya da İstanbul Garı, İstanbul'un Avrupa Yakası'nda, Fatih ilçesi Hocapaşa Mahallesi'nde yer alan TCDD'ye ait ana tren istasyonudur.
Sirkeci Garı İstanbul Garı | |
|---|---|
TCDD Taşımacılık istasyonu | |
 Sirkeci Garı (Ön Cephe) | |
 | |
| Konum | Hocapaşa Mahallesi, Ankara Caddesi, 34110, Sirkeci Fatih, İstanbul Türkiye |
| Koordinatlar | 41°00′54″K 28°58′35″D / 41.01500°K 28.97639°D |
| Sahip | TCDD |
| İşletmeci | TCDD Taşımacılık |
| Platformlar | 2 kenar platform 1 ada platformu |
| Raylar | 6 |
| Tren işletmecileri | TCDD Taşımacılık |
| Otobüs güzergâhları | |
| Bağlantılar |  (Sirkeci)・ (Sirkeci)・ (İDO Sirkeci・BUDO Eminönü・Turyol) |
| Yapı | |
| Yapı türü | Hemzemin |
| Otopark | Hayır |
| Bisiklet altyapısı | Hayır |
| Engelli erişimi | Hayır |
| Diğer bilgiler | |
| Durum | İşletmede |
| Ücret bölgesi | 1. Bölge |
| Tarihçe | |
| Açılış | 22 Temmuz 1872 (Rumeli Demiryolu)[1] 3 Kasım 1890 (Rumeli Demiryolu)[1] 4 Aralık 1955 (Sirkeci banliyösü)[2] |
| Kapanış | 12 Ağustos 2013[3] |
| Elektriklendirme | 25 kV AA Katener (1955) |
| Hizmetler | |
| Demiryolu ulaşımı Toplu ulaşım | |
Sirkeci | |
|---|---|
 Marmaray istasyonunun platformu | |
| |
| Konum | Hocapaşa Mahallesi, Ankara Caddesi, 34110, Sirkeci Fatih, İstanbul Türkiye |
| Koordinatlar | 41°00′54″K 28°58′35″D / 41.01500°K 28.97639°D{{#coordinates:}}: sayfa başına birden fazla birincil etiket olamaz |
| Sahip | TCDD |
| İşletmeci | TCDD Taşımacılık |
| Hat(lar) |  |
| Platformlar | 1 ada platformu |
| Raylar | 2 |
| Tren işletmecileri | TCDD Taşımacılık |
| Otobüs güzergâhları | |
| Bağlantılar | (Sirkeci)・ (Sirkeci)・ (İDO Sirkeci・BUDO Eminönü・Turyol) |
| Yapı | |
| Yapı türü | Yer altı |
| Otopark | Hayır |
| Bisiklet altyapısı | Evet |
| Engelli erişimi | Evet |
| Diğer bilgiler | |
| Durum | İşletmede |
| Ücret bölgesi | 1. Bölge |
| Tarihçe | |
| Açılış | 29 Ekim 2013[5] |
| Elektriklendirme | 25 kV AA Katener (2013) |
| Hizmetler | |
| Demiryolu ulaşımı Toplu ulaşım | |
Sirkeci | |
|---|---|
TCDD Taşımacılık istasyonu | |
| |
| Konum | Hocapaşa Mahallesi, Sirkeci İstasyon Caddesi, 34110, Sirkeci Fatih, İstanbul Türkiye |
| Koordinatlar | 41°00′54″K 28°58′35″D / 41.01500°K 28.97639°D{{#coordinates:}}: sayfa başına birden fazla birincil etiket olamaz |
| Sahip | Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı |
| İşletmeci | TCDD Taşımacılık |
| Hat(lar) | |
| Platformlar | 1 kenar platform |
| Raylar | 1 |
| Tren işletmecileri | TCDD Taşımacılık |
| Otobüs güzergâhları | |
| Bağlantılar | (Sirkeci)・ (Sirkeci)・ (İDO Sirkeci・BUDO Eminönü・Turyol) |
| Yapı | |
| Yapı türü | Hemzemin |
| Otopark | Hayır |
| Bisiklet altyapısı | Evet |
| Engelli erişimi | Evet |
| Diğer bilgiler | |
| Durum | İşletmede |
| Ücret bölgesi | T6 |
| Tarihçe | |
| Açılış | 26 Şubat 2024[6] |
| Elektriklendirme | 25 kV AA Katener (2024) |
| Hizmetler | |
| Demiryolu ulaşımı Toplu ulaşım | |
İstanbul-Sirkeci – Pythion demiryolu başlangıç noktası olan gar, Chemins de fer Orientaux / Rumeli Demiryolu (CO) Şirketi tarafından inşa edilerek 3 Kasım 1890'da -II. Abdülhamid devrinde- hizmete girmiştir.[1]
TCDD tarafından elektrifikasyon altyapısıyla yenilenerek 4 Aralık 1955'te tekrar hizmete giren[2] istasyon, 1955 – 2013 yılları arasında B1 (Sirkeci – Halkalı) Banliyö Treni'ne hizmet vermiş, Marmaray projesi kapsamında 12 Ağustos 2013'te kapatılmıştır.[3]
Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı tarafından Sirkeci – Kazlıçeşme Raylı Sistemi kapsamında yenilenen istasyon, 26 Şubat 2024'te tekrar hizmete girmiştir.[6]
İstasyon, TCDD Taşımacılık tarafından işletilen Sirkeci – Kazlıçeşme Raylı Sistemi'ne hizmet vermektedir.
Sirkeci Tren İstasyonu, İstanbul'un Avrupa Yakası'nda, Fatih ilçesi Hocapaşa Mahallesi'nde yer alan TCDD'ye ait yer altı tren istasyonudur.
İstanbul-Sirkeci – Pythion demiryolu'nun Marmaray Tüneli kısmında yer alan istasyon, Marmaray projesi kapsamında inşa edilerek 29 Ekim 2013'te hizmete girmiştir.[5]
İstasyon, TCDD Taşımacılık tarafından işletilen B1 (Halkalı – Gebze & Ataköy – Pendik) Banliyö Trenleri'ne hizmet vermektedir.[5]
Hatlar
- İstanbul-Sirkeci – Pythion demiryolu
(Halkalı – Gebze & Ataköy – Pendik)
(Sirkeci – Kazlıçeşme)
Hizmetler
İstasyon yapısı
| Z | ↘ Giriş/Çıkış (1 – Gar) | Giriş/Çıkış Bilet Holü ↓ (2 – Gülhane) | Giriş/Çıkış Bilet Holü (4 – SGK) ↓ | Giriş/Çıkış ↙ Bilet Holü (3 – Cağaloğlu) |
|---|---|---|---|---|
| B1 | Bilet Holü ↘ | ↓ | ↓ | Arakat ↙ |
| B2 | ↘ Arakat | ↙ Arakat | ||
| B3 | Arakat ↘ | |||
| B4 | Platform | |||
Platform yapısı
| Yenikapı ↑ | ⇌ 2 1 ⇌ | ↓ Üsküdar | |||
| 1 | Batı yönü | | Yenikapı・Bakırköy・Halkalı için |
|---|---|---|---|
| 2 | Doğu yönü | Söğütlüçeşme・Pendik・Gebze için | |
| ↓ Cankurtaran ↑ 1 ⇌ | | |||
| 1 | Batı yönü | | Yenikapı・Kazlıçeşme için |
Güzergâh
| TCDD | |||
|---|---|---|---|
| TCDD Taşımacılık | |||
| Önceki İstasyon | Banliyö Trenleri | Sonraki İstasyon | Sefer Sıklığı |
| Yenikapı Halkalı yönünde | (Halkalı – Gebze) | Üsküdar Gebze yönünde | 06:00 – 00:45 arası 15 dakikada 1 sefer[7] |
| Yenikapı Ataköy yönünde | (Ataköy – Pendik) | Üsküdar Pendik yönünde | 06:00 – 00:00 arası 8 dakikada 1 sefer[7] |
| Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı | |||
| TCDD Taşımacılık | |||
| Önceki İstasyon | İstanbul tramvayı | Sonraki İstasyon | Sefer Sayısı |
| Başlangıç | (Sirkeci – Kazlıçeşme) | Cankurtaran Kazlıçeşme yönünde | 06:00 – 00:00 saatleri arasında 20 dakikada 1 sefer |
| İptal Edilen Hizmet | |||
| TCDD | |||
| Önceki İstasyon | Banliyö Trenleri | Sonraki İstasyon | Sefer Sıklığı |
| Başlangıç |  (Sirkeci – Halkalı) | Cankurtaran Halkalı yönünde | İptal edildi |
Tarihçe
Sirkeci Garı'nın bulunduğu yerde daha önce geçici olarak yapılan küçük bir istasyon mevcuttu. Alman mimar August Jachmund tarafından planı çizilen şimdiki gar binasının yapımında granit mermer ve Marsilya Aden'den getirilen taşlar kullanılmıştır. 11 Şubat 1888 günü temeli atılan[8] gar, 1890'da tamamlanmış ve açılışını 3 Kasım 1890'da II. Abdülhamid adına Ahmed Muhtar Paşa yapmıştır.[9]
Binanın yan cephesinde garın hizmete girdiği tarih, hem rûmî takvime hem de miladi takvime göre yazılmıştır.
İnşa edildiği yıllarda denize çok yakın olan Sirkeci Garı'nın çevresi zaman içinde büyük bir değişime uğramıştır. Garın lokantası 1950'li ve 1960'lı yıllarda tanınmış yazar, gazeteci ve diğer şahısların buluşma noktası olur. Paris'ten kalkan Şark Ekspresi uzun yıllar boyunca bu istasyona yolcu indirmiş ve buradan yolcu almıştır.
29 Ekim 2013'te Marmaray projesinin hizmete girmesiyle birlikte kapatılan gar binasının müze ve atıl durumda olan Sirkeci - Yedikule - Kazlıçeşme arasındaki demiryolu hattının ise sanat hattı olarak değerlendirilmesi amacıyla 49 yıllığına İBB'ye devredilmesi hakkında 11 Mart 2015'te İBB ile TCDD arasında ortak hizmet protokolü hazırlanmış ancak İBB Başkanı Kadir Topbaş'ın bu protokolü imzalamaması sebebiyle devir işlemi gerçekleşmemiştir.[10]
12 Mart 2019'da Marmaray projesinin tamamlanmasından sonra Samatya, Kumkapı gibi semtlerde yaşayanların ulaşım sorununu gidermek ve vakit geçirebileceği alanlar kazandırmak adına atıl kalan Sirkeci-Kazlıçeşme arasındaki demiryolu hattının hem demiryolu hem de rekreasyon alanı olarak deperlendirilmesine karar verilmiştir. Bu kapsamda çift hat demiryolunun tek hatta düşürülüp kalan alanın yürüyüş ve bisiklet yolu olarak değerlendirilmesi kapsamında yapılan çalışmalar yaklaşık 2 yıl sürmüş ve 26 Şubat 2024'te tamamlanmış ve böylece Sirkeci garına 11 yıl aradan sonra yeniden trenler gelmeye başlamıştır.
Özellikler
18.000 m2 alana sahip olan Marmaray istasyonu, ülkedeki en derin istasyondur.[11][12] İstasyonun Cağaloğlu girişinde yer alan ve Marmaray platformuna giden yürüyen merdivenler, 61 metre uzunluğu ile ülkenin en uzun yürüyen merdivenleridir.[13] Platform uzunluğu ise 225 metredir.[14]
Saat kuleleri
Binanın ön cephesindeki anıtsal giriş kapısının iki tarafından yer alan saat kuleleri yukarıdan aşağıya doğru daralan taş kaide üzerinde yer almakta ve üç cephesinde Paris'ten getirilen kare kadranlı saatler yer almaktadır. Saatlerin biri hâlen çalışmakta olup diğeri son restorasyon sonrasında çalışmamaktadır[15]
Çevre alanı
Görseller
- Gar
Garın içi
Garın içi
Garın içinde yer alan müze
Garın içinde yer alan müze
- B1
Giriş
Turnike katı
Çıkışlar
Güzergâh diyagramı
Platform
- T6
Kaynakça
Dış bağlantılar
- TCDD resmî sitesi 8 Şubat 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- TCDD Taşımacılık resmî sitesi 8 Şubat 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Marmaray resmî sitesi 10 Mayıs 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.