Dönya xalıqları täqwaları

Dönya xalıqları täqwaları (yähüdçä ‏חסידי אומות העולם‏‎, xäsidäy umot xa-ğäläm) — İkençe Bötendönya suğışında Holokost waqıtında cäberlänä torğan yähüdlärne qotqarğan yä bulışqan şäxeslärgä birelüçe şäräfle däräcä. İsrail qaza häm batırlıq institutı "Yäd Wä-Şem" tarafınnan diplom häm isemle medal' birelä.

İsrail İerusalimda Täqwalar alleyasında xäter taşı
Oskar Şindler
Raul Wallenberg

İsrailneñ Holokost turında Xäter qanunı (1951) buyınça Awrupanı natsist basıp alu waqıtında ezärleklängän yähüdlärne qotqarğan yähüd bulmağan keşelärgä Dönya täqwası däräcäse birelä.

2016 yılğa "Yad wä-Şem" istitutı 51 ildän 26 119 keşene täqwa bulıp tanığan. Alar arasında da Qırım tatar xatını Säidä Arifova bar.

Dönya täqwaları rätenä kertelgän iñ mäşhür keşelär:

  • Oskar Şindler - alman eşmäkäre üz fabrikasında eş birep, Plaşov ülem lagerennän 1000 artıq yähüd qotqarğan
  • Venadağı Qıtay konsulı He Fenşän yähüdlärgä 1000 viza Singapurğa birgän
  • Parijdağı İran ilçelegeneñ xezmätkäre Abdul-Xösäyen Särdari yähüdlärgä 3000 İran vizasın birgän
  • Raul Wallenberg - Şvetsiä diplomatı Macarstanda küp yähüdlärgä viza birgän häm Budapiş gettosın yuq itüdän qotqarğan.

Ädäbiät