Wikitribune
Wikitribune (talaffuzi: Vikitribun) — Vikipediya asoschisi Jimmi Uels tomonidan yaratilgan veb-sayt . 2017-yil 25-aprelda ishga tushirilgan[1]. Yangi loyihaning vazifasi yolgʻon xabarlarga qarshi kurash hisoblangan[2]. Yangi loyiha Vikipediya yoki Wikimedia Foundation bilan bogʻliq emas[3]. Vikipediyadan farqli oʻlaroq, Wikitribune muharrirlari loyihaga qoʻshgan hissalari uchun pul mukofotlari olishlari mumkin[2]. 2019-yil noyabr oyida Uels Wikitribune — ning „WT: Social“ ijtimoiy tarmog‘ini ishga tushirdi[4].
| Wikitribune | |
|---|---|
 | |
| Tijoratmi | ha |
| Roʻyxatdan oʻtish | ixtiyoriy |
| Qaysi tillarda | inglizcha |
| Muassisi | Jimmy Donal Wales |
| Muallifi | Jimmy Wales |
| Mamlakat | Buyuk Britaniya |
| URL | www.wikitribune.com |
Loyihaning maqsadi
Uelsning fikriga ko‘ra, yangi loyihadan maqsad yolg‘on xabarlar muammosiga qarshi kurashishdir. Buning uchun Wikitribune „faktlarga asoslangan neytral maqolalar“ bilan boyitiladi[2].
Biznes modeli
Eʼlon qilingan rejalarga muvofiq, saytda hech qanday reklama boʻlmaydi, oʻquvchilar materiallardan bepul foydalanishlari mumkin. Shunday qilib, loyihaning ishi ixtiyoriy badallar hisobidan toʻlanadi. Wikitribune bepul tahrirlash va nufuzli manbalarga tayanish zarurati kabi Vikipediyaning koʻplab tamoyillarini meros qilib oladi. Biroq, Vikipediyadan farqli oʻlaroq, nashr faqat xodim yoki ishonchli jamoat arbobi tomonidan tekshirilgandan soʻng mumkin boʻladi.
Vikipediyadan yana bir muhim farq shundaki, asosiy muharrirlar (inglizcha: writers) haq oladilar. Toʻlangan frilanserlarning soni ham, toʻlangan miqdor ham xayriya miqdoriga bogʻliq boʻladi[5].
Tanqid va fikrlar
Amerika universiteti Aloqa maktabi tadqiqotchisi Endryu Lih WikiTribune gibrid yondashuvi faqat Wikinews koʻngillilar uchun moʻljallangan modeldan koʻra muvaffaqiyatliroq boʻlishini kutgan edi. „Sizda toʻliq vaqtli xodimlarga asoslangan operativ boshqaruv tuzilmasi mavjud. Professional jurnalistlar va muharrirlar yangiliklar qanday oldinga siljishini nazorat qiladi. Koʻngillilar katta kengaytmalar va koʻplab tahlillar, qidiruvlar, tekshiruvlar qilishadi“.
Sunday Times gazetasi muharriri yordamchisi Sara Baxter 2017-yil 30-aprelda Wikitribunega oʻz maqolasi orqali murojaat qildi[6].