Tabeła periòdega

Ła tabeła periòdica dei ełeminti ła xe el schema che se dopara par clasificare i ełeminti chìmeghi in baxe al só nùmaro atòmico.

L'è stà inventà inte el 1869 dal chìmego ruso Dimitrij Mendeleev e a l'inisio ła gavéa un saco de spasi vodi previsti par métarghe i ełeminti che sarìa stai catai fora pi tardi.

Ła tabeła periòdica ła se divìde in grupi e perìodi:

Ogni grupo (cołone verticałi de ła tabeła) el ga dentro i ełeminti che i ga ła stesa configurasion ełetrònica esterna (ła manièra che i ełetroni i ga de sistemarse intorno al nùcleo). Dentro ogni grupo ghe xe ełeminti che i ga caraterìstiche che łe se someja.
Ogni perìodo (righe orizontałi de ła tabeła) el taca co un ełemento che el ga inte ła configurasion ełetrònica esterna del só atomo un ełetron de tipo s, e 'ndaxendo vanti verso i ełeminti che i vien dopo dentro el perìodo, el nùmaro atòmico el crèse de uno par ogni pasajo.

**Tabeła periòdica dei ełeminti**
>	1 I A	2 II A	3 III B	4 IV B	5 V B	6 VI B	7 VII B	8 VIII B	9 VIII B	10 VIII B	11 I B	12 II B	13 III A	14 IV A	15 V A	16 VI A	17 VII A	18 VIII A
V
1	1 H																	2 He
2	3 Li	4 Be											5 B	6 C	7 N	8 O	9 F	10 Ne
3	11 Na	12 Mg											13 Al	14 Si	15 P	16 S	17 Cl	18 Ar
4	19 K	20 Ca	21 Sc	22 Ti	23 V	24 Cr	25 Mn	26 Fe	27 Co	28 Ni	29 Cu	30 Zn	31 Ga	32 Ge	33 As	34 Se	35 Br	36 Kr
5	37 Rb	38 Sr	39 Y	40 Zr	41 Nb	42 Mo	43 Tc	44 Ru	45 Rh	46 Pd	47 Ag	48 Cd	49 In	50 Sn	51 Sb	52 Te	53 I	54 Xe
6	55 Cs	56 Ba	*	72 Hf	73 Ta	74 W	75 Re	76 Os	77 Ir	78 Pt	79 Au	80 Hg	81 Tl	82 Pb	83 Bi	84 Po	85 At	86 Rn
7	87 Fr	88 Ra	**	104 Rf	105 Db	106 Sg	107 Bh	108 Hs	109 Mt	110 Ds	111 Rg	112 Cn	113 Nh	114 Fl	115 Mc	116 Lv	117 Ts	118 Og

* Lantànidi				57 La	58 Ce	59 Pr	60 Nd	61 Pm	62 Sm	63 Eu	64 Gd	65 Tb	66 Dy	67 Ho	68 Er	69 Tm	70 Yb	71 Lu
Atìnidi**				89 Ac	90 Th	91 Pa	92 U	93 Np	94 Pu	95 Am	96 Cm	97 Bk	98 Cf	99 Es	100 Fm	101 Md	102 No	103 Lr

Metałi alcałini	Metałi alcałino-teroxi	Lantànidi	Atìnidi	Metałi de transision
Metałi del bloco p	Semimetałi	No-metałi	Ałògeni	Gas nòbiłi

Inte łe condision normałi de presion (1 bar) e de tenperatura (298 K = 25°C):

I ełeminti che i ga el nùmaro atòmico scrito in roso i xe gas;
I ełeminti che i ga el nùmaro atòmico scrito in blu i xe lìquidi (i xe soło do: el bromo e el mercùrio);
I ełeminti che i ga el nùmaro atòmico scrito in nèro i xe sòłidi.

Inte ła natura:

I ełeminti che inte ła figura i ga un bordo continuo nero i se poe catare in natura so ła Tèra, in forma de uno o de pì ixòtopi stàbiłi.

I ełeminti che inte ła figura i ga un bordo fato co strichete grixe i se forma in natura co altri ełeminti i se disìntegra, ma no i ga mìa ixòtopi pì veci de ła Tèra.

I ełeminti che inte ła figura i ga un bordo fato co puntini blu i xe artificiałi (ełeminti sintètici).

L'ełemento sensa bordo (117, ununsèptio) no el xe gnancora stà catà fora.

Controło de autorità	VIAF (EN) 186605590 · LCCN (EN) sh85099885 · GND (DE) 4125872-1 · BNF (FR) cb122746941 (data) · BNE (ES) XX532419 (data) · WorldCat Identities (EN) 186605590