Hòa Thạc Khác Thuần Trưởng Công chúa

Hòa Thạc Khác Thuần Trưởng Công chúa sinh vào giờ Sửu, ngày 7 tháng 12 (âm lịch), năm Sùng Đức thứ 6 (1641). Sinh mẫu là Thứ phi Cơ Lũy thị. Sơ phong [Hòa Thạc Công chúa].

Năm Thuận Trị thứ 10 (1653), bà hạ giá lấy Ngô Ứng Hùng (吳應熊), con trai của Bình Tây vương Ngô Tam Quế.

Bà là 1 trong 4 Công chúa duy nhất của nhà Thanh gả cho người Hán. Còn lại chính là Hòa Thạc Khác Tĩnh Công chúa gả cho Tôn Thừa Vận - con trai của danh tướng Tôn Tư Khắc và 2 dưỡng nữ của Thuận Trị Đế là Hòa Thạc Hòa Thuận Công chúa gả cho Thượng Chi Long - cháu trai của Bình Nam vương Thượng Khả Hỉ và Hòa Thạc Nhu Gia Công chúa gả cho Cảnh Tụ Trung - cháu nội của Tĩnh Nam vương Cảnh Trọng Minh.^[1]

Năm thứ 14 (1657), tấn phong Hòa Thạc Trưởng Công chúa (和硕長公主).

Năm thứ 16 (1659), được phong Hòa Thạc Kiến Ninh Trưởng Công chúa (和硕建寧長公主), sau cải thành Hòa Thạc Khác Thuần Trưởng Công chúa (和硕恪純長公主). Bà sinh hạ cho Ngô Ứng Hùng 2 người con trai là Ngô Thế Lâm (吳世霖) và hai người con trai út không rõ tên.

Khoảng giữa năm 1661 và 1662, trưởng tử Ngô Thế Lâm của bà ra đời, vì vậy, bà cùng Ngạch phò liền đến chùa miếu dâng lễ.^[2]

Năm Khang Hi thứ 10 (1670), bà cùng Ngạch phò đến Vân Nam chúc thọ Ngô Tam Quế.^[3]

Năm thứ 14 (1675), Ngô Tam Quế phát động phản loạn ở phía nam. Ngày 13 tháng 4, Khang Hi Đế hạ lệnh xử Ngô Ứng Hùng cùng Ngô Thế Lâm treo cổ, Công chúa và con trai út chỉ bị u cấm.

Năm thứ 19 (1680), tháng 5, Khang Hi Đế dụ Khác Thuần Trưởng Công chúa:

Năm thứ 20 (1681), tháng 12, sau khi bình định của Vân Nam, Khang Hi hạ lệnh xử lý tất cả cháu nội của Ngô Tam Quế, trong đó hai ấu tôn do Công chúa sở sinh bị phán treo cổ, các thứ tôn còn lại đều phán chém đầu thị chúng.

Năm thứ 43 (1704), Trưởng Công chúa qua đời, thọ 63 tuổi.

Sau khi bà mất thì hỏa táng, công việc tế tự đều do con trai của Cung Thân vương Thường Ninh là Bối lặc Hải Thiện thay mặt lo liệu. Viên tẩm của bà được xây tại khu Triều Dương của Bắc Kinh ngày nay. Trong thời kỳ Trung Quốc bị Nhật chiếm, địa cung đào trộm, sau này chỉ còn lại một bình tro cốt. Viên tẩm ngày nay cũng đã bị phá hủy hoàn toàn.

Ngạch phò

• Ngô Ứng Hùng (吳應熊, 1634 - 1674), thừa tập Tam đẳng Tử (1654) từ Ngô Tam Quế. Năm 1657 gia Thiếu bảo kiêm Thái tử Thái bảo. Năm 1668 thăng Thiếu phó kiêm Thái tử Thái phó. Năm 1673 vì liên bị Ngô Tam Quế làm loạn liên lụy mà bị giam, 1 năm sau bị xử tử. Năm 1678 con trai là Ngô Thế Phiên kế vị, truy thụy"Hiếu Cung Hoàng Đế"(孝恭皇帝)^[4]

Hậu duệ

• Trưởng tử: Ngô Thế Lâm (吳世霖; 1661~1662 - 1674)
• Trưởng nữ: Ngô Giai thị (吴佳氏), Đích thê của Phụng quốc Tướng quân Cát Nhĩ Đồ (噶尔图) - tằng tôn của Phụ Quốc Khác Hậu công Tháp Bái - Hoàng tử thứ 6 của Nỗ Nhĩ Cáp Xích.

Ngoài ra Ngạch phò còn có những nhi nữ khác, không rõ sinh mẫu:

• Thứ tử: Ngô Thế Phiên
• Thứ nữ: Ngô thị (吴氏), thị thiếp của Cung Thân vương Thường Ninh, sinh 1 con trai là Văn Thù Bảo.

Tiểu thuyết

Hình tượng của Khác Thuần Trưởng công chúa được khai thác nổi tiếng nhất trong tác phẩm Lộc đỉnh ký của Kim Dung. Trong tác phẩm này, bà được mô tả là em của Khang Hi Đế, nhưng thực chất bà là cô. Ngoài ra, bà cũng được gọi là [Kiến Ninh Công chúa] thay vì [Khác Thuần Trưởng Công chúa].

Phim ảnh

• Lộc Đỉnh ký, phim TVB Hồng Kông, sản xuất năm 1984 do Cảnh Đại Âm vào vai.
• Lộc Đỉnh ký, phim Đài Loan, sản xuất năm 1984 do Trịnh Học Lâm vào vai.
• Lộc Đỉnh ký, phim TVB Hồng Kông sản xuất năm 1992 do Khâu Thục Trinh vào vai.
• Lộc Đỉnh ký, phim TVB Hồng Kông, sản xuất năm 1998 do Lưu Ngọc Thúy vào vai.
• Tiểu Bảo và Khang Hi, phim Đài Loan, sản xuất năm 2000 do Lâm Tâm Như vào vai.
• Lộc Đỉnh ký, phim Trung Quốc, sản xuất năm 2008 do Thư Sướng vào vai.
• Lộc Đỉnh ký, phim Trung Quốc, sản xuất năm 2008 do Lâu Nghệ Tiêu vào vai.
• Mộng hồi Lộc Đỉnh ký, phim Trung Quốc, sản xuất năm 2011, do Lưu Tâm Du thủ vai.
• Lộc Đỉnh ký, phim Trung Quốc, sản xuất năm 2014, do Lưu Nghệ Tiêu thủ vai.
• Tuyệt Sắc Khuynh Thành, phim Trung Quốc, sản xuất năm 2015, chưa rõ tên diễn viên.

• Thanh sử cảo
• Ái Tân Giác La Tông phổ