Search

Văn học Thổ Nhĩ Kỳ

Văn học Thổ Nhĩ Kỳ (tiếng Thổ Nhĩ Kỳ: Türk edebiyatı hoặc Türk yazını) bao gồm văn học truyền miệng và văn học viết bằng tiếng Thổ Nhĩ Kỳ, có thể là bằng tiếng Thổ Nhĩ Kỳ thời kỳ Ottoman hay là bằng các dạng tiếng Thổ ít phổ biến hơn ví dụ như tiếng Thổ được dùng ở Thổ Nhĩ Kỳ hiện nay. Tiếng Thổ thời kỳ Ottoman, vốn là nền tảng cho hầu hết các tuyển tập văn viết, chịu ảnh hưởng bởi ngôn ngữ Ba Tư và Ả Rập và sử dụng một biến thể của văn tự Ba Tư dựa trên bảng chữ cái Ả Rập.

Văn học Thổ Nhĩ Kỳ đã trải qua lịch sử gần 1500 năm. Văn bản xưa nhất viết bằng tiếng Thổ sử dụng văn tự Orkhon được tìm thấy tại thung lũng Orkhon ở miền trung Mông Cổ và có niên đại vào thế kỷ thứ 8. Sau thời gian này, vào giữa thế kỷ 9 và 11, các sử thi truyền miệng nở rộ trong các nhóm người du mục Thổ ở Trung Á, ví dụ như "Cuốn sách của Dede Korkut" của nhóm người Thổ Tây Nam (người Thổ Oghuz)- là tổ tiên của người Thổ Nhĩ Kỳ ngày nay, và các sử thi Manas của người Kyrgyz.

Sau chiến thắng của người Seljuk tại trận chiến Manzikert vào cuối thế kỷ 11, người Thổ Oghuz bắt đầu cư ngụ ở Anatolia, và văn học viết bắt đầu nở rộ với nhiều chủ đề, thể loại và phong các ảnh hưởng từ văn học Ả Rập và Ba Tư cùng với truyền thống văn học truyền miệng đã có từ trước Turks. Trong hơn 900 năm sau, cho đến ngay trước sự sụp đổ của đế chế Ottoman năm 1922, văn học truyền khẩu và văn học viết nhìn chung vẫn là hai bộ phận tách rời. Sau khi nước Cộng hòa Thổ Nhĩ Kỳ được thành lập năm 1923, hai bộ phận này lần đầu tiên được kết nối với nhau.

Hai truyền thống của văn chương Thổ Nhĩ Kỳ

Suốt lịch sử của mình, văn học Thổ Nhĩ Kỳ được chia tách thành hai dòng rõ rệt, không dòng nào ảnh hưởng đến dòng nào cho đến thế kỷ 19. Một là dòng văn học dân gian, còn dòng kia là văn học viết.

Trong hầu hết chặng đường lịch sử của văn học Thổ, điểm khác biệt đáng kể nhất giữa văn học dân gian và văn học viết là ở các loại hình ngôn từ được sử dụng. Văn học dân gian phần lớn là truyền khẩu và nằm ngoài ảnh hưởng của văn học Ba Tư và Ả Rập. Các thể thơ dân gian- là thể loại phổ biến nhất.

Tác phẩm hư cấu nổi tiếng: 1860-nay

  • 1860Şair EvlenmesiŞinasi
  • 1873 Vatan Yahut Silistre Namık Kemal
  • 1900Aşk-ı MemnuHalit Ziya Uşaklıgil
  • 1919Memleket HikayeleriRefik Halit Karay
  • 1922ÇalıkuşuReşat Nuri Güntekin
  • 1930Dokuzuncu Hariciye KoğuşuPeyami Safa
  • 1932 Yaban Yakup Kadri Karaosmanoğlu
  • 1936Sinekli BakkalHalide Edip Adıvar
  • 1938Üç İstanbulMithat Cemal Kuntay
  • 1941Fahim Bey ve BizAbdülhak Şinasi Hisar
  • 1943Yeni DünyaSabahattin Ali
  • 1944Aganta Burina BurinataHalikarnas Balıkçısı
  • 1949HuzurAhmet Hamdi Tanpınar
  • 1952DostVüs'at O. Bener
  • 1954Alemdağda Var Bir YılanSait Faik Abasıyanık
  • 1954Bereketli Topraklar ÜzerindeOrhan Kemal
  • 1955İnce MemetYaşar Kemal
  • 1956 Esir Şehrin İnsanları Kemal Tahir
  • 1959Yılanların ÖcüFakir Baykurt
  • 1959Aylak AdamYusuf Atılgan
  • 1960OrtadirekYaşar Kemal
  • 1962Saatleri Ayarlama EnstitüsüAhmet Hamdi Tanpınar
  • 1964Küçük AğaTarık Buğra
  • 1966Memleketimden İnsan ManzaralarıNazım Hikmet
  • 1971TutunamayanlarOğuz Atay
  • 1973Parasız YatılıFüruzan
  • 1973Anayurt OteliYusuf Atılgan
  • 1979Bir Düğün GecesiAdalet Ağaoğlu
  • 1982Cevdet Bey ve OğullarıOrhan Pamuk
  • 1983Sevgili Arsız ÖlümLatife Tekin
  • 1985GeceBilge Karasu
  • 1990Kara KitapOrhan Pamuk
  • 1995Puslu Kıtalar Atlasıİhsan Oktay Anar
  • 1998Benim Adım KırmızıOrhan Pamuk
  • 2002TolMurat Uyurkulak
  • 2005Uykuların DoğusuHasan Ali Toptaş

Chú thích

Liên kết ngoài

Tiếng Anh

Tiếng Thổ Nhĩ Kỳ

Lấy từ “https:https://www.search.com.vn/wiki/index.php?lang=vi&q=Văn_học_Thổ_Nhĩ_Kỳ&oldid=69901569”
🔥 Top keywords: Đài Truyền hình Kỹ thuật số VTCTrang ChínhGiỗ Tổ Hùng VươngTrương Mỹ LanĐặc biệt:Tìm kiếmHùng VươngVương Đình HuệUEFA Champions LeagueKuwaitChiến dịch Điện Biên PhủFacebookĐài Truyền hình Việt NamTrần Cẩm TúĐội tuyển bóng đá quốc gia KuwaitGoogle DịchViệt NamCúp bóng đá U-23 châu ÁCúp bóng đá U-23 châu Á 2024Real Madrid CFBảng xếp hạng bóng đá nam FIFACleopatra VIITô LâmTim CookNguyễn Phú TrọngHồ Chí MinhHai Bà TrưngManchester City F.C.VnExpressChủ tịch nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt NamNguyễn Ngọc ThắngĐền HùngCúp bóng đá trong nhà châu Á 2024Võ Văn ThưởngOne PieceLịch sử Việt NamCuộc đua xe đạp toàn quốc tranh Cúp truyền hình Thành phố Hồ Chí Minh 2024Phạm Minh ChínhTikTokĐinh Tiên Hoàng