Ratournaedje (langue)

Li ci ki fwait çoula di s' mestî si lome ratourneu(se) (tradujheu(se), translateu(se)).

Li lingaedje k' on cmince avou, c' est l' lingaedje-sourdant; li lingaedje k' on î fwait l' ratournaedje, c' est l' lingaedje-adierça.

Come dit li spot «Tradure, c' est trayi», on ratournaedje n' est måy li djusse rashiaedje do mwaisse tecse.

Ene des rujhes classikes cwand on ratoûne eviè ene langue del minme famile k' el lingaedje sourdant, c' est les fås amisses.

• li ratournaedje mot po mot
• li ratournaedje tot «tournant åtoû do pot» po respecter les piceures les pus tipikes do lingaedje-adierça. On l' lome voltî ratournaedje ås belès letes u tradujhaedje literaire.
• li redjårbaedje, ki n' est ddja pus on simpe translataedje, mins ene miete on scrijhaedje a pårt.

Divinltins, les ratourneus eployént purade les motîs.

Dispu les anêyes 2000, on-z a apontyî des programes di ratournaedje.

Gn a eto toplin des waibes di ratournaedje, ou ki polnut esse eployeyes po çoula, come les wiccionaires.

Ratournaedjes francès walon

Çou k' est l' pus målåjhey, c' est di n' nén trop eployî di francijhas.

I fåt eto prinde asteme åzès diferinces inte li croejhete francesse eyet l' walone.

So sacwants ponts, li walon a dipus d' piceures kel francès, metans dins les dvancetes. Vocial èn egzimpe classike. Dins on ratournaedje oral, "Les enfants de Saint-Hubert (de sint Hubert)" n' est nén clair e francès. Il divént e walon :

Les efants d' Sint-Hubert (Les enfants de Saint-Hubert)

Les efants da sint Houbert (Les enfants de saint Hubert)

Ratournaedjes walon francès

Li kesse k' on dmande sovint po mostrer li ritchesse do walon, c' est di ratourner francès :

Ça brotchive foû tocosté.

• ratournaedje mot po mot
• ratourneu (mestî)