Brahui-gú
Brahui-gú[3] (/brəˈhuːi/;[4];[5]; Brahui-gí; ing-gú: Brahui; nastaliq : براہوئی; mā hông kiò-tsò Brahvi-gú hi̍k-tsiá Brohi-gú) sī tsi̍t-kuá ê Brahui jîn sú-iōng ê Dravida gú-hē gú-giân. Brahui-gú tsit-tsióng gú-giân tsú-iàu teh Pakistan Balochistan síng ê tiong-pōo tē-khu sú-iōng, khah-sè ê siā-khu hun-pòo teh Iran, Afghanistan hām Turkmenistan[6] ê pōo-hūn tē-khu, í-kip Iraq, Qatar hām Alapik lên-ha̍p thâu-lâng-kok ê guā-tsik Brahui-jîn siā-khu.[6] Brahui-gú kah Ìn-tō͘ lâm-pō͘ tsuè-kīn kóng Dravidian gú-hē gú-giân ê tshù-pinn jîn-kháu siang-kī tshiau-kuè 1,500 km (930 mi).[7] Teh Balochistan síng ê Kalat kuan , Khuzdar kuan , Mastung koan , Quetta kuan , Kachhi kuan , Nasirabad kuan , Nushki kuan hām Kharan kuan tíng-tíng tē-khu tsú-iàu lóng-sī teh kong Brahui-gú.
Brahui-gú | |
---|---|
براہوئی | |
Brahui gú-gên iōng Nastaliq bûn-jī su-siá | |
Hoat-im | [bɾaːhuiː] |
Goân-chū kok-ka | Pakistan, Iran, Afghanistan hām Turkmenistan |
Sú-iōng tē-khu | Balochistan |
Bîn-cho̍k | Brahui | hām Baloch
bú-gí sú-iōng-chiá | 2,640,000 teh Pakistan (Teh sóo-ū ê kok-ka lóng-tsóng sú-iōng-tsiá ū 2,864,400) (2017 Phóo-tsa)[1] |
Gí-hē | Dravida
|
Bûn-jī hē-thóng | Alapik bûn-jīLatin bûn-jī | (Nastaʿlīq),
Gí-giân tāi-bé | |
ISO 639-3 | brh |
Glottolog | brah1256 |
Brahui (far upper left) is geographically isolated from all other Dravidian languages.[2] | |
Brahui is classified as Vulnerable by the UNESCO Atlas of the World’s Languages in Danger. |
Tsìng-jī huat
Persia-Alapik bûn-jī
Jī-bó | Latin tíng-tī jī-bó | IPA |
---|---|---|
ا | á, a, i, u | /aː/, /ə/, /ɪ/, /ʊ/ |
ب | b | /b/ |
پ | p | /p/ |
ت | t | /t/ |
ٹ | ŧ | /ʈ/ |
ث | (s) | /s/ |
ج | j | /d͡ʒ/ |
چ | c | /t͡ʃ/ |
ح | (h) | /h/ |
خ | x | /x/ |
د | d | /d/ |
ڈ | đ | /ɖ/ |
ذ | (z) | /z/ |
ر | r | /ɾ/ |
ڑ | ŕ | /ɽ/ |
ز | z | /z/ |
ژ | ź | /ʒ/ |
س | s | /s/ |
ش | ş | /ʃ/ |
ص | (s) | /s/ |
ض | (z) | /z/ |
ط | (t) | /t/ |
ظ | (z) | /z/ |
ع | ', (a), (i), (u) | /ʔ/, /ə/, /ɪ/, /ʊ/ |
غ | ģ | /ɣ/ |
ف | f | /f/ |
ق | (k) | /k/ |
ک | k | /k/ |
گ | g | /g/ |
ل | l | /l/ |
ڷ | ļ | /ɬ/ |
م | m | /m/ |
ن | n | /n/ |
ں | ń | /ɳ/ |
و | v | /w/ ~/ʋ/ |
ہ | h | /h/ |
ھ | (h) | /h/ |
ی | y, í | /j/, /iː/ |
ے | e | /eː/ |
Latin bûn-jī
b | á | p | í | s | y | ş | v | x | e | z | ź | ģ | f | ú | m | n | l | g | c | t | ŧ | r | ŕ | d | o | đ | h | j | k | a | i | u | ń | ļ |
Tsù-kái
Tsham-khó bûn-hèn
Tsham-ua̍t
- Kuldja tiâu-iok
- Kok-tsè thé-tshau liân-bîng (International Gymnastics Federation)
- Tē-1 su-thuân (ji̍t-pún lio̍k-kun)
- Tāi Ji̍t-pún tè-kok lio̍k-kun ping-khì tshing-tuañ
- 055-hêng khu-tio̍k-kàm (055-hîng khu-tio̍k-kàm/Type 055 destroyer/055-hîng khu-tio̍k-lām)
Guā-pōo lên-ket
- Online Brahui Dictionary (Eng-gí)
- Handbook of the Birouhi language By Allâh Baksh (1877) (Eng-gí)
- Brahui Language Board Archived 2012-06-07 at the Wayback Machine. (Eng-gí)
- Bráhuí Báşágal (Brahui Alphabet) Archived 2012-11-14 at the Wayback Machine. (Eng-gí)
- Profile of the Brahui language (Eng-gí)
- Partial bibliography of scholarly works on Brahui (Eng-gí)
- Britannica Brahui language (Eng-gí)
- Brahui basic lexicon at the Global Lexicostatistical Database (Eng-gí)